《壮族民间故事》壮语阅读（壮汉对照）

Stoneman

	[ 汉语直接对译 ] GAG DUZ GAG BONJSAEH [ 自头自本事 ] 各有各本事 Duzmou duzma duzbit duzgaeq ngoenzngoenz youq giz ndeu guhcaemz [ 猪狗鸭鸡天天在处一玩耍 ]. Miz ngoenz ndeu [ 有天一 ], doxceng hwnjdaeuj [ 争论起来 ], duz naeuz duz mbouj ndei [ 头说头不好 ]. Duzmou naeuz duzma miz maet [猪说狗有跳蚤 ]; Duzma naeuz duzmou miz naenz [ 狗说猪有虱子 ]; duzbit riu duzgaeq miz bya ndaw daemz mbouj rox gaeb [鸭笑鸡有鱼里塘不会捉 ]; duzgaeq riu buzbit miz nengz youq laj namh mbouj rox viq [ viq = vet; gveq ] [鸡笑鸭昆虫在下泥不会扒 ]. Duz mbouj fug duz [头不服头 ]. [汉语意思] 猪狗鸭鸡天天在一个地方（一起）玩耍。有一天，（它们）争论起来，一个说（另）一个不好。猪说狗有跳蚤；狗说猪有虱子；鸭子笑鸡鱼塘里有鱼不会捉（来吃）；鸡笑鸭子地上有虫子不会扒（来吃）。谁也不服谁。 Duzvaiz youq henz dingqnyi le [ 牛在旁边听到啦 ], couh doiq gyoengqde naeuz [ 就对他们说 ]: “Gag duz gag banfaz [ Stoneman: banhfap ] [ 自头自办法 ], gag duz gag bonjsaeh [自头自本事 ], yienghyiengh cungj ndei caez [ 样样都好齐 ], laj mbwn nanz ra ndaej [ 下天难找得 ].” Youh naeuz [又说 ]: “Mou mbouj ndaej yiem ma maet [ 猪不得嫌狗跳蚤 ], bit mbouj ndaej yiem gaeq rengh [ rengh = hingq; lengz ] [鸭不得嫌鸡颌肉块 ], duz caenh duz goengrengz [ 头尽头能力 ], bya nengz daihcaez gwn [ 鱼昆虫全 吃 ].” [汉语意思] 牛在旁边听到啦，就对他们说：“各有各办法，各有各本事，样样都很好，天下难以找得（到）。” 又说：“猪不可以嫌狗（有）跳蚤，鸭不可以嫌鸡（有）颌肉块，各尽所能，鱼（和）虫子都 吃。” Caezgya cungj caez naeuz [ 齐家都齐说 ]: “Duzvaiz saedcaih ndei [牛实在好 ], aeu leix fug vunz [ 要理服人 ], dingqcoengz de dih vah [Stoneman gag roxnyinh wng baenzneix gangj: dingqcoengz gij vah de] [ 听从他的话 ], caezgya ndaej doxhuz [齐家得和睦 ].” [汉语意思] 大家都齐声说：“牛（讲得）实在好，以理服人，（我们要）听从他的话，大家（一起）和睦（相处）。” Yienh Dwzbauj Lij Yiz

Stoneman

	NDEI GWN YOUH MBOUJ NDEI GWN Goeng caizcawj doiq bouxdajgoeng gangj gvaq: “Moix daengz ngoenzciet, gou heuh mwngz guh gijmaz mwngz couh guh gijmaz, mbouj ne, couh gaeuq cienzhong.” Daengz bat nyied cib ngux, caizcawj youh daengq bouxdajgoeng naeuz: “Ngoenzneix mwngz ra di ndei gwn youh mbouj ndei gwn daeuj hawj gou gwn.” Daengz gwn ngaiz, bouxdajgoeng couh dawz vanj [ Stoneman: vanj = duix; tuix ] ngaiz raemz cab haeux ndeu okdaeuj, doiq goeng caizcawj naeuz: “Doenggya, mwngz ngoenzngoenz cungj hawj gou gwn cungj ngaiz neix, ngoenzneix mwngz sawq gwn yawj, ndei gwn mbouj ndei gwn?” Goeng caizcawj nip gwn di ndeu daj bak caepcaep, daek’eiq naeuz: “Ndei gwn, ndei gwn, ndaej gwn cungj ngaiz neix lij miz maz gangj!” Bouxdajgoeng naeuz: “Ndei gwn, mwngz couh lai gwn di ba.” Goeng caizcawj caiq laep da gwn gaemz ndeu, danhseih, de cengq da ndwnj baenzlawz cungj ndwnj mbouj roengz hoz, ndwnj ndaej roengz hoz youh dauq rueg okdaeuj, guh dwk mug rih raemxda lae bae. Bouxdajgoeng vanzlij ep de gwn dem, baenzneix de cijndei naeuz: “Gij ngaiz neix gou saedcaih gwn mbouj ndaej lo.” Bouxdajgoeng naeuz: “Gij neix couh dwg mwngz yaek ra dih ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ lo [ Stoneman： Gij neix couh dwg gij ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ mwngz yaek ra haenx lo ].” Yienh Yizsanh             Vangz Yinghcangh [此贴子已经被作者于2007-9-21 3:46:19编辑过]

Stoneman

	[ 汉语直接对译 ] NDEI GWN YOUH MBOUJ NDEI GWN [ 好吃又不好吃 ] Goeng caizcawj doiq bouxdajgoeng gangj gvaq [ 公  财主  对  打工仔  说  过 ]: “Moix daengz ngoenzciet [ 每  到  日节 ], gou heuh mwngz guh gijmaz mwngz couh guh gijmaz [ 我  叫  你  做  什么  你  就  做  什么 ], mbouj ne [  不  呢 ], couh gaeuq cienzhong [ 就  扣  钱工].” [汉语意思]  财主老爷对打工仔说过：“每到节日，我叫你做什么（给我吃）你就做什么，不呢，（我）就扣（你的）工钱。” Daengz bat nyied cib ngux [ 到  八  月  十  五], caizcawj youh daengq bouxdajgoeng naeuz [ 财主  又  叮嘱  打工仔  说 ]: “Ngoenzneix mwngz ra di ndei gwn youh mbouj ndei gwn daeuj hawj gou gwn [ 日今  你  找  一些  好  吃  又  不  好  吃  来  给  我  吃 ].” Daengz gwn ngaiz [ 到  吃  午饭 ], bouxdajgoeng couh dawz vanj [ Stoneman: vanj = duix; tuix ] ngaiz raemz cab haeux ndeu okdaeuj [ 打工仔  就  拿  碗  饭  糠  杂  米  一  出来 ], doiq goeng caizcawj naeuz [ 对  公  财主  说  ]: “Doenggya [ 东家 ], mwngz ngoenzngoenz cungj hawj gou gwn cungj ngaiz neix [ 你  天天  都  给  我  吃  种  饭  这 ], ngoenzneix mwngz sawq gwn yawj [日今  你  试  吃  看 ], ndei gwn mbouj ndei gwn [  好  吃  不  好  吃 ]?” Goeng caizcawj nip gwn di ndeu daj bak caepcaep [ 公  财主  夹  吃   一些  一  从  嘴  尝尝 ], daek’eiq naeuz [ 得意  说 ]: “Ndei gwn [  好  吃 ], ndei gwn [  好  吃 ], ndaej gwn cungj ngaiz neix lij miz maz gangj [ 能  吃  种  饭  这  还  有  什么  讲 ]!” Bouxdajgoeng naeuz [  打工仔  说 ]: “Ndei gwn [  好  吃 ], mwngz couh lai gwn di ba [ 你  就  多  吃  一些  吧 ].” Goeng caizcawj caiq laep da gwn gaemz ndeu [ 公  财主  再  闭  眼睛  吃  口  一 ], danhseih [ 但是 ], de cengq da ndwnj baenzlawz cungj ndwnj mbouj roengz hoz [ 他  睁  眼睛  咽   怎么  都  咽  不  下   喉咙 ], ndwnj ndaej roengz hoz youh dauq rueg okdaeuj [ 咽   得  下  喉咙  又  倒  呕吐  出来 ], guh dwk mug rih raemxda lae bae [ 做  得  鼻涕  流  眼泪   滴  去 ]. Bouxdajgoeng vanzlij ep de gwn dem [ 打工仔  还   强迫  他   吃 ], baenzneix de cijndei naeuz [ 这样  他   只得   说 ]: “Gij ngaiz neix gou saedcaih gwn mbouj ndaej lo [ 饭  这  我  实在   吃  不   得   呵 ].” Bouxdajgoeng naeuz [ 打工仔说 ]: “Gij neix couh dwg mwngz yaek ra dih ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ lo [ 这  就  是  你  将要  找  的   ‘好  吃  又  不   好  吃’  啦 ] [ Stoneman： Gij neix couh dwg gij ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ mwngz yaek ra haenx lo这就是‘好吃又不好吃’ 你将要找那啦-Stoneman 注：壮语没有“的”，dih “的”为借汉，Gij neix couh dwg mwngz yaek ra dih ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ lo，此处 dih “的” 为汉化的壮语 ].” [汉语意思]  到（了）八月十五，财主又叮嘱打工仔说：“今天你做一些好吃又不好吃（的饭）来给我吃。”  到（了）吃午饭（的时间），打工仔拿出一碗米糠饭来，对财主老爷说：“东家，你天天总给我吃这种饭，今天你试吃试，看看好不好吃 ?”   财主老爷夹一些放进嘴里尝尝，得意（地）说：“好吃，好吃，能吃这种饭还有什么（话可）讲（的）！”  打工仔说 ：“好吃（的话），您就多吃一些吧。”   财主老爷闭（着）眼睛再吃一口，但是，他睁（着）眼睛咽，（这口饭）怎么都咽不下喉咙 ，咽得下喉咙又呕吐出来，咽得鼻涕流眼泪滴。打工仔还（要）强迫他吃，这样他只好说：“这种饭我实在吃不下去呵 。”打工仔说：“这就是你要（我）做的 ‘好吃又不好吃’（的饭）啦。” [此贴子已经被作者于2007-9-21 3:47:22编辑过]

Stoneman

	NYAENMA DENG YAEUH Nyaenma dungx iek lo, okdaeuj ra doxgaiq gwn. Duzgaeng raen le, cam de: “Mwngz ra gijmaz ha?” Nyaenma naiqnueknuek naeuz: “Dungx iek yaek dai, baenzlawz guh ne.” Duzgaeng naemj, nyaenma ganvad lai, baeznaengz cungj yaeuh gwn vunz, mbat neix gou cingj de baez ndeu cij ndaej. De couh doiq nyaenma naeuz: “Miz duz max ndeu youq laj faex haenx yietnaiq, daihgaiq ninz ndaek lo, mwngz aeu rieng mwngz caeuq rieng de doxcug le, couh diuq hwnj gwnz laeng max bae haeb gaemz ndeu, duzmax dai le, mwngz couh ndaej gwn noh max lo.” Duzgaeng gangj sat, couh bin hwnj gwnz faex bae naengh yawj. Nyaenma ciuq duzgaeng gangj bae guh lo, de laeglemx aeu rieng bonjfaenh caeuq rieng max doxcug ndei, diuq hwnj gwnz laeng duzmax bae yungh rengz mbat haeb. Duzmax doeksaet, couh diuq hwnjdaeuj buekmingh buet, doq buet doq dik dauqlaeng. Nyaenma daj gwnz laeng max doek roengz laj daeuj, deng duzmax youh dik youh rag bae haujlai byae, aen gyaeuj cungj mbup liux. Duzgaeng naengh youq gwnz faex yawj ndaej cingcing cujcuj, riu dwk najnaet bae. Yienh Yinhcwngz            Vangz Hanyungz [此贴子已经被作者于2005-9-10 15:54:56编辑过]

卜蛮

	‘mwngz couh lai gwn di ba’ dou gangj ‘mwngz couh gwn lai di ba ’。

Stoneman

	Dou hix dwg gangj ‘mwngz couh gwn lai di ba ’. 谢谢分享！我在22，23楼只是照搬原文。

Stoneman

	[ 汉语直接对译 ] NYAENMA DENG YAEUH [ 野狗被骗 ] Nyaenma dungx iek lo [ 野狗 肚子 饿 了 ], okdaeuj ra doxgaiq gwn [ 出来 找 东西 吃 ]. Duzgaeng raen le [ 乌猿 看见 了 ], cam de [ 问 他 ]: “Mwngz ra gijmaz ha [ 你 找 什么 呀 ]?” [汉语意思] 野狗肚子饿了，出来找东西吃。 乌猿看见了，就问它：“你找什么呀？” Nyaenma naiqnueknuek naeuz [ 野狗 无精打采 说 ]: “Dungx iek yaek dai [ 肚子 饿 将要 死 ], baenzlawz guh ne [ 怎么 办 呢 ].” [汉语意思] 野狗无精打采地回答说：“我饿得要死，怎么办呢。” Duzgaeng naemj [ 乌猿 想 ], nyaenma ganvad lai [ 野狗 奸猾 多 ], baeznaengz cungj yaeuh gwn vunz [ 平时 总 骗 吃 人 ], mbat neix gou cingj de baez ndeu cij ndaej [次 这 我 整 它次 一 才 得 ]. De couh doiq nyaenma naeuz [ 它 就 对 野狗 说 ]: “Miz duz max ndeu youq laj faex haenx yietnaiq [ 有 只 马 一 在 下 树 那 休息 ], daihgaiq ninz ndaek lo [ 大概 睡 着 了 ], mwngz aeu rieng mwngz caeuq rieng de doxcug le [ 你 用 尾巴 你 和 尾巴 它 互相系在一起 ], couh diuq hwnj gwnz laeng max bae haeb gaemz ndeu [ 就 跳 起 上 背 马 去 咬 它 口 一], duzmax dai le [ 马 死 了 ], mwngz couh ndaej gwn noh max lo [ 你 就 可以 吃 肉 马 了 ].” Duzgaeng gangj sat [ 乌猿 讲 完 ], couh bin [ = benz ] hwnj gwnz faex bae naengh yawj [ 就 爬 上 上 树 去 坐 看 ]. [汉语意思] 乌猿心想，野狗太奸猾，平时总骗人吃，这次我要整它一次才行。它就对野狗说：“有一只马正在那棵树下休息，大概睡着了吧，你去把你的尾巴和它的尾巴系在一起，然后就跳上马背去咬它一口，马死了，你就可以吃马肉了。” 乌猿讲完，就爬上树上去坐下来看。 Nyaenma ciuq duzgaeng gangj bae guh lo [ 野狗 照 乌猿 讲 去 做 了 ], de laeglemx aeu rieng bonjfaenh caeuq rieng max doxcug ndei [它 偷偷地 用 尾巴 自己 和 尾巴 马 互相系 好 ], diuq hwnj gwnz laeng duzmax bae yungh rengz mbat haeb [跳 上 上 背 马 去 用 力 就 咬 ]. Duzmax doeksaet [ 马 受惊 ], couh diuq hwnjdaeuj buekmingh buet [ 就 跳 起来 拼命 跑 ], doq buet doq dik dauqlaeng [ 边 跑 边 踢 往后 ]. Nyaenma daj gwnz laeng max doek roengz laj daeuj [ 野狗 从 上 背 马 掉 下 下面 来 ], deng duzmax youh dik youh rag bae haujlai byae [ 被 马 又 踢 又 拖 去 很 远 ], aen gyaeuj cungj mbup liux [ 脑袋 都 扁了 ]. Duzgaeng naengh youq gwnz faex yawj ndaej cingcing cujcuj [乌猿 坐 在 上 树 看 得 清清楚楚 ], riu dwk najnaet bae [ 笑 得 脸疲倦 去 ]. [汉语意思] 野狗就照乌猿说的去做了，它偷偷地把它的尾巴和马的尾巴系好，然后就跳上马背去用力咬了马一口。马受了惊，就跳起来拼命跑，边跑边往后踢。野狗从马背后掉下来，被马又踢又拖去很远，它的脑袋都给踢扁了。乌猿坐在树上把这一切看得清清楚楚，笑得脸都疼了。 Yienh Yinhcwngz Vangz Hanyungz [此贴子已经被作者于2005-9-17 16:07:41编辑过]

Stoneman

	VAMIUZ CAEUQ BOUXCAWJ Doenghbaez, doengh go vamiuz baenz le couh rox gag daeuj ranz. Miz ngoenz ndeu, bouxcawj gvanbaz bae mbanj gwn laeuj, dahlwg de [Stoneman: wngdwg “gyoengqde”] gag youq ranz, de dajsaeg ndaej le caiq swiq gyaeuj. De cingq roi gyaeuj nyaengq, doengh go vamiuz couh daeuj daengz bakdou hemq naeuz: Vamiuz gyaez bouxcawj, Mbouj hawj bae ndoi sou, Gag daeuj daengz bakdou, Vaiq ciep dou haeuj ranz. Gogo vamiuz cungj nauh ndwetlwed, dah de gag boux ndeu baenzlawz sou ndaej baenz lai, roi gyaeuj youh caengz ndaej. De ndatheiq le, vax dawz faexhanz okdaeuj luenh moeb luenh bangx, moeb dwk riengzhaeux sanq, faekduh hix dek. Doengh go vamiuz mbouj gamj caiq nauh lo, lwgsau cij doiq gyoengqde naeuz: “Seizneix sien an coh hawj sou, caiq anbaiz golawz youq seizlawz baenz, sou caezgya haeujsim dingq: Mwngz heuh gohaeuxnaz, Aeu maj sam seiq ndwen; Mwngz heuhguh gosuenq, Hanh song ndwen baenz sou. … … ” Lwgsau anbaiz sat le, caiq daengq naeuz: “ Sou gij vamiuz neix, Vunz bae ciep cij ma; Gaej luenh daeuj luenh caz, Gag ma vunz mbouj leix.” Lwgsau gangj sat le, couh hawj doengh go vamiuz dauq bae ndaw reih ndaw naz youq. Aenvih lumz gohaeuxyangz caengz an coh hawj, haeuxyangz cam: “Gou heuh gijmaz coh?” Lwgsau naeuz: “Mwngz naed ceiq hung, heuhguh haeuxdaeq, roxnaeuz heuhguh haeuxmaex, haeuxyangz cungj ndaej.” Yienh Cingsih Vangz Anhli

Stoneman

	（最近较忙，有空再来完成汉译及其他故事） [ 汉语直接对译 ] VAMIUZ CAEUQ BOUXCAWJ [ 庄稼和主人 ] Doenghbaez, doengh go vamiuz baenz le couh rox gag daeuj ranz. Miz ngoenz ndeu, bouxcawj gvanbaz bae mbanj gwn laeuj, dahlwg de [Stoneman: wngdwg “gyoengqde”] gag youq ranz, de dajsaeg ndaej le caiq swiq gyaeuj. De cingq roi gyaeuj nyaengq, doengh go vamiuz couh daeuj daengz bakdou hemq naeuz: Vamiuz gyaez bouxcawj, Mbouj hawj bae ndoi sou, Gag daeuj daengz bakdou, Vaiq ciep dou haeuj ranz. Gogo vamiuz cungj nauh ndwetlwed, dah de gag boux ndeu baenzlawz sou ndaej baenz lai, roi gyaeuj youh caengz ndaej. De ndatheiq le, vax dawz faexhanz okdaeuj luenh moeb luenh bangx, moeb dwk riengzhaeux sanq, faekduh hix dek. Doengh go vamiuz mbouj gamj caiq nauh lo, lwgsau cij doiq gyoengqde naeuz: “Seizneix sien an coh hawj sou, caiq anbaiz golawz youq seizlawz baenz, sou caezgya haeujsim dingq: Mwngz heuh gohaeuxnaz, Aeu maj sam seiq ndwen; Mwngz heuhguh gosuenq, Hanh song ndwen baenz sou. … … ” Lwgsau anbaiz sat le, caiq daengq naeuz: “ Sou gij vamiuz neix, Vunz bae ciep cij ma; Gaej luenh daeuj luenh caz, Gag ma vunz mbouj leix.” Lwgsau gangj sat le, couh hawj doengh go vamiuz dauq bae ndaw reih ndaw naz youq. Aenvih lumz gohaeuxyangz caengz an coh hawj, haeuxyangz cam: “Gou heuh gijmaz coh?” Lwgsau naeuz: “Mwngz naed ceiq hung, heuhguh haeuxdaeq, roxnaeuz heuhguh haeuxmaex, haeuxyangz cungj ndaej.” Yienh Cingsih Vangz Anhli

沙南曼森

	《武鸣壮族民间故事》（壮、汉、英对照）封面

哥田林

	Bwn  goep：青蛙毛

Haeuxseng

	听过a yo这个故事！！！

Haeuxseng

	还是这种方法好学！！！

Jack-Ennis

	真是,这种方法好学多了.但这些故事用到的词汇都是"老"的,新时代要用到的少,汉语在20世纪造了大量新词,我们现在大概也是遇到这样的情况,但是大量的所谓"新借词"不过是桂柳话,不可能是好东西.

Stoneman

	Gou lij mbouj lumz aen dieb neix. 

175089138

	我是做广告的  我想要壮文做招牌

Liuyuexue

	Siujgauh明显是借汉的说法，在纯粹壮话里是没有这种叫法的。我们能不能按壮话的本来习惯称呼人名，比如叫daeggauh之类的。

Liuyuexue

	NYAENMA DENG YAEUH nyaema 应该是狐狸吧。 deng yaeuh 没看正文的时候，我还以为是''被尿 淋''的意思。在我们那里，被骗 一般是说 ndaiz yaeuh。不知道 ndaiz 是不是 挨 的借词。

Liuyuexue

	Stoneman 贝侬 我又重读了一遍CAWX “A YO” [ 买“A YO” ]，发觉有一处汉语译文错误明显，令人没法理解。bang gou cawx liengx bwn goep ndeu [帮我买两粪大的可食用的青蛙一]; 这句壮文的汉语译文应该是，帮我买一两青蛙的毛。Bwn是毛的意思，青蛙本无毛，财主故意刁难小高。 此外，A YO 应是“哎哟”之意。 另说一句题外话，我是在家园里，主要通过阅读路漫老师和你的有关文章，学会壮文的，谢谢你们。

越色僚人

	QUOTE: 以下是引用Liuyuexue在2007-9-2 18:32:00的发言： NYAENMA DENG YAEUH nyaema 应该是狐狸吧。 deng yaeuh 没看正文的时候，我还以为是''被尿 淋''的意思。在我们那里，被骗 一般是说 ndaiz yaeuh。不知道 ndaiz 是不是 挨 的借词。 这里的 Ndaiz 应该是 Ngaiz 吧？