路漫文集：壮文

路漫

	“名不副实”的壮族地名     如果你到广西壮族地区旅游，看到或听到一些壮族地名，请你千万别“望文生义”，否则你将会闹出笑话，或者大上其当的。    一个民族的社会发展史，除了文物，还可以从它的语言文字（如文字的产生和词源等）里进行探索和求证。然而，壮族没有自己的文字，即使是古壮字（sawndip）也还是“借用”汉字来创制的，所以它对研究社会的价值就打了折扣。但是，壮族有自己的语言，了解它多少能加深对壮族社会历史的认识。 人群的生存和活动都离不开一定的地域，为了方便称呼某一特定地点，人们便给它取个代号，这便是地名的产生。因为地名系社会要素之一，所以对壮族地名的研究就是对壮族社会历史的研究。比如，闻名中外的“法卡山”，壮语叫做 “内法卡” ，其中“内” 是“山”的意思，“法” 是“天或雷”的意思，“卡” 是“杀”的意思，所以“法卡山”的实际含义是“天杀山”或“雷劈山”。传说，该山在当地地势较高，每逢雨季，“放电”现象频繁，人畜被雷击死击伤的事常有发生，当时人们缺乏科学知识，对雷的认知不足，以为这是“天殊”，所以给该山取 了个不雅的名。 等等。 据初步统计，现在尚存壮语地名七万多条。正因为壮族没有自己的文字，所以书面上记载地名的用字长时间都是使用汉字音译，一方面壮语的语音与汉语的的语音差别很大，另方面各地方言的读音也不完全一致，因此，同一个词（或读音），所用的音译汉字就不一而足。 如田地的“田”就有用“那”、“纳”……池塘的“塘”就有用“坛”、“谭”……  等等。所以，在壮族地名中，同音或近音的不同的字可能意思是一样的；但也有相反的情况，同一个字也许意思完全不沾边。因此，“一举反三”去解读壮族地名，也是不可取的。 壮族地区的地名多以自然环境、地形地貌、地理位置、历史原因、动植物、姓氏等等来命名的，本文附录、编排了具有“字典”功能可供查阅的“壮族地名常用汉字壮意对照表”和二百多个典型的“物是名非”的壮族地名。

路漫

	GOQ DAIHCIB 课第十 GOENGFOU NDAEM HAEUXNAZ 工夫揇糇那 Haeuxnaz dwg go gooklai ndeu,dwg yiengh haeuxgwn youqgaenj ndaw guek raeuz,youq lajmbwn suenq guek raeuz ok haeux ceiq lai.糇那嘚檛檛遌赖裊，嘚样糇哏要紧禸国偻，呦拉暪算国偻遌糇最赖。 Yaek aeu ok haeux lai,couh aeu yawjnaek goengfou dajndaem,doengh gaiq naz ndaem haeux haenx,seizdoeng aeu cae gvaq,aeu cae laeg,daengz seizcin,aeu cae caeuq oemq naz.Danghnaeuz naz dwg nazboengz,naz raemx gyoet,naz fan gyaj,naz byom cungj aeu gaij ndei bae.Cae doeng caeuq cae laeg miz maz ndei ne?Vah bouxlaux naeuz:“Cae reihnaz gvaq doeng,ndei gvaq roengz bwnh ndong;lai cae roengz conq namh,haeux sou bam youh bam.”Ndigah,gaiqgaiq naz raeuz cungj aeu cae doeng cae laeg.Cae doeng le,aeu gip doenj fiengz seuq bae.Daengz cae cin,aeu dwk raemx caeux di,yienghneix duz nonconsim cij dai raeg.捳殴遌糇赖，就殴睮靹工夫打揇，諌块那揇糇拫，时冬殴鎡卦，殴鎡嘞，蹬时春，殴鎡奏洝那。当詉那嘚那淜，那淋砐，那番稼，那瘢总殴改婑呸。鎡冬奏鎡嘞眉嘛婑呢？话甫老詉：“鎡坜那卦冬，婑卦躘喯濃；赖鎡躘寸湳，糇收柈又柈。”尼嘠，块块那偻总殴鎡冬鎡嘞。鎡冬咧，殴扱墩椖滫呸。蹬鎡春，殴徳淋晭哋，样内读蜳钻心吇殆叾。 Mwh caengz doek gyaj,aeu genj ceh ndei gonq,lai yungh ceh ndei.Aeu saet doengh gaiq naz haeux ndei ma guh ceh,aeu raemxyw fuzwjmajlinz daeuj cimq ceh,yienghneix cij re ndaej haeuxdaihau,haeuxokcoeng……doengh gij bingh neix.Yaek doek gyaj,aeu genj dieg gyaj caeuq guh dieg gyaj ndei gonq.Doek gyaj aeu habseiz,aeu doek caeux,doek mbang di;naz gyaj aeu dwk bwnh aeu guenjleix ndei,aeu re go gyaj naeuh,hawj go de maj ndaej noengq.嚒噌揬稼，殴揀秄婑遦，赖用秄婑。殴摂諌块那糇婑麻抇秄，殴淋蓣福尔马林斗浸秄，样内吇挒攂糇殆皓，糇遌葱……諌叽病内。捳揬稼，殴揀坻稼奏抇坻稼婑遦。揬稼殴合时，殴揬晭，揬杗哋；那稼殴徳喯殴管理婑，殴挒檛稼孬，噓檛僣傌攂秾。 Ndaem naz wngdang lai yungh “go iq ndaem deih”,hangz liz hangz roek conq,go liz go roek conq roxnaeuz seiq conq.Hoeng,gijneix aeu yawj gak dieg mbouj doengz daeuj ndaem.Ndaem go haeux hung iq,gak dieg mbouj doxdoengz.Baihnamz Guengjsae,go ndaem haj roek dug daengz bet gouj dug gyaj;baihbaek Guengjsae caeuq doengh dieg haemq nit haenx,miuz daih'it miuz daihngeih go ndaem bet dug daengz cib dug,roxnaeuz lai saek song dug.Daengz miuz doeklaeng,caemh ndaej ndaem go iq di.Ciuq baeznaengz daeuj gangj,naz biz roxnaeuz doengh dingz gyaj biu ngeiq lai haenx,ndaem go iq di;naz byom roxnaeuz doengh go gyaj biu ngeiq noix haenx,ndaem go mbwk di.揇那应该赖用“檛吚揇趆”，行离行坴寸，檛离檛坴寸鲁詉四寸。訌，叽内殴睮各坻踎同斗揇。揇檛糇宏吚，各坻踎跺同。排南广西，檛揇吓坴椟蹬八九椟稼，排北广西奏諌坻尒拫，苗第一苗第二檛揇八椟蹬十椟，鲁詉赖瑟双椟。蹬苗趃踜，僝攂揇檛吚哋。照畁能斗讲，那肶鲁詉諌仃稼標檍赖拫，揇檛吚哋；那瘢鲁詉諌稼標檍脮拫，揇檛嚜哋。 Ndaem naz le,aeu dwk bwnh ndaej hab,aeu gaenx bae lieb,gaenx dajleix.Vah bouxlaux naeuz:“Fanh rap bwnh cien rap haeux.”Bwnh mboujdan aeu dwk gaeuq,vanzlij aeu dwk bwnh ndei,aeu lai dwk bwnhdaej.Roengz bwnh aeu yawj daeuj guh,miz mbangj geij yiengh bwnh gyonjgyaux le menh dwk,miz mbangj dan dwk yiengh ndeu,miz mbangj yawj haeuxmiuz daeuj dwk.Ndai naz aeu habseiz,it miuz aeu ndai sam seiq baez;baez ndai aeu dwk bwnh.Dwk raemx lek raemx aeu hab,giz miz raemx lai haenx,mwh go haeux mboujcaengz langh va,raemxnaz dwk feuz di,ndaw naz aeu ciengzseiz miz haj faen raemx couh ndaej lo,daengz go haeux langh va le,menh dwk daengz conq raemx ndeu;haeux henj couh cuengq raemx hawq bae.Yienghneix ndaem cij ndaej hawj go haeux maj ndaej ndei.揇那咧，殴徳喯攂合，殴勤呸猎，勤打理。话甫老詉：“万揦喯千揦糇。”喯踎单殴徳够，唍哩殴徳喯婑，殴赖徳喯底。躘喯殴睮斗抇，眉邙几样喯圌撹咧愐徳，眉邙单徳样裊，眉邙睮糇苗斗徳。艿那擸淋殴合，埼眉淋赖拫，嚒檛糇踎噌蓢花，淋那徳冹哋，禸那殴常时眉吓分淋就攂啰，蹬檛糇蓢花咧，愐徳蹬寸淋裊，糇烻就奘淋魼呸。样内揇吇攂嘘糇傌攂婑。

路漫

	GOQ DAIHGOUJ 课第九 BAENZLAWZ NDAEM GOOKLAI捹楽揇檛遌赖 Gooklai miz haujlai cungj.Lumjbaenz maenz,maenzdoengzlingz,biek,maenzfaex,doengh go neix cungj dwg gooklai.Doengh go neix miz cungj moux sou ndaej cien lai gaen,miz cungj moux sou ndaej seiq cien lai gaen,go maenz go biek moux vanzlij sou ndaej baenz fanh gaen.Ndaem gooklai,gij gwn couh demsou ndaej lai。Gaeu maenz,mungz biek,nyaq haeuxyangz vanzlij ndaej ciengx cukseng.檛遌赖眉好赖种。啉捹菛、菛同玲、苉、菛棐，諌檛内总嘚檛遌赖。諌檛内眉种亩收攂千赖斤，眉种亩收攂四千赖斤，檛菛檛苉亩唍哩收攂捹万斤。揇檛遌赖，叽哏就添收攂赖。芶菛、蒙苉、椏糇樣唍哩攂唴畜牲。 Baenzlawz ndaem gooklai ne?Seiz neix raeuz gangj gij fap dajndaem go maenz,go haeuxyangz caeuq go maenzdoengzlingz.捹楽揇檛遌赖呢？时内偻讲叽法打揇檛菛、檛糇樣奏菛同玲。 Ndaem maenz aeu genj yungh ceh maenz Uzyoujgih caeuq maenz Langdouz Gonqyangz doengh gij ceh ndei neix.Binaengz aeu aen hung aen ndei bae gauq.Gaeu maenzsawz raez le,yaek genj aeu gaeu hung gaeu noengq bae ndaem caeux di;reih aeu cae laeg,byoengj aeu sang,dwk bwnhdaej aeu cuk,gaej ndaem laeg lai,deih cax aeu ndaem hab.Daengz go de maj le,aeu ciengzseiz bae ciemz rum lumx goek,fan gaeu roxnaeuz yaeuj gaeu,caiq faen geiz dwk bwnh.Daengz maenz hab sou le,couh aeu sou ma,gaej hawj deng nae deng mwi.揇菛殴揀用秄菛吴有区奏浪头灌阳諌叽秄婑内。嗶能殴嗯宏嗯婑呸菒。芶菛薯嚟咧，捳揀殴芶宏芶蕽呸揇晭哋；坜殴鎡嘞，塳殴槡，徳喯底殴足，丌揇嘞赖，趆蹅殴揇合。蹬檛僣傌咧，殴常时呸搛藺撛唂，翻芶鲁詉揂芶，再分期徳喯。蹬菛合收咧，就殴收麻，丌噓帄胒帄睂。 Ndaem haeuxyangz dwk ceh aeu doiq seizciet.Yaek doek ceh,aeu ciemq ceh ndei bae,baez doek ceh aeu dwk bwnh gonq.Doek ceh aeu yungh gij fap "song rongh go ndeu ndaem deih".Danghnaeuz miz go lawz mbouj hwnj,couh bae comj vaiq di;danghnaeuz hwnj deih lai,couh ciemz go iq bae.Gvaqlaeng caiq baen geij baez dwk bwnh,ciemz rum lumx goek,re non re nengz.Go de langh va le,aeu bae mbaet vaboux,beuq faenjva;yaek ndaej sou,couh aeu louzsim genj ceh,daengz geq couh sou ma.揇糇樣徳秄殴对时节。捳揬秄，殴浸秄婑呸，畁揬秄殴徳喯遦。揬秄殴用叽法“双垄檛牜揇趆”。当詉眉檛楽踎佷，就呸拶快哋；当詉佷趆赖，就搛檛吚呸。卦踜再分期呸徳喯，搛藺撛唂，挒蜳挒斏。檛僣蓢花咧，殴呸擟花犦，摽粉花，捳攂收，就殴留心揀秄，蹬喈就收麻。 Ndaem maenzdoengzlingz aeu doiq seiz,reih aeu cae laeg aeu gyaih bingz;ceh aeu cab gvaq menh dawz bae ndaem,hawj go de did ngaz ndaej vaiq;ndaem aeu ndaem deih di.Miuz hwnj le,danghnaeuz go lawz mbouj hwnj aeu bae comj vaiq di.Miuz maj le,couh aeu dwk bwnh,ciemz rum,lumx goek,re non re nengz.Daengz maenz ndaej sou,couh aeu sou ma.揇菛同玲殴对时，坜殴鎡嘞殴耤平，秄殴卦愐嘚呸揇，噓檛僣揥芽攂快，揇殴揇趆哋。苗佷咧，当詉檛楽踎佷殴呸拶快哋。苗傌咧，就殴徳喯，搛藺，撛唂，挒蜳挒斏。蹬菛攂收，就殴收麻。 Ndaem gooklai vanzlij aeu louzsim son'gvangq ginghnen ndei,yungh sim ngeix fap dajndaem moq ok daeuj,yiengh neix dajndaem cij lienzdaemh ndaej demsou.揇檛遌赖唍哩殴留心搎咣经验婑，用心議法打揇蟇遌斗，样内打揇吇连踲攂添收。

路漫

	GOQ DAIHBET 课第八    RUMZ HOM CI DOH BYA DOH NDOI冧菡咥趓岜趓垖    Hom hw!Va ndongq seiqseiz hai, 菡哬！花哝四时开，    Hom hw!Haeux song miuz sou ndaej lai,  菡哬！糇双苗收攂赖，    Hom hw!Haeuxyangz baenz rungh baenz bya,菡哬！糇樣捹硦捹岜，    Hom hw!Oij baenz caz baenz caz henz dah.菡哬！葨捹苲捹苲冄�j。    Hom hw!Raet rang hwnj rim ndoeng,  菡哬！菞嚷佷晽岽，    Hom hw!Gveiqbeiz gwnz bya sang.菡哬，桂皮埂岜槡。            Batgak nding baenz feiz,八角咛捹萉，            lwgmak hom youh van,勒杩菡又唍，            Hom hw!Hom hw!菡哬，菡哬！    Rum hom ci doh bya doh ndoi,冧菡咥趓垌趓垖，    Rumz hom geuj gvaq haw gvaq singz,冧菡扏卦圩卦城，    Rumz hom baet doengh sujbaq gyaeuj loegloeg ndingnding,冧菡揊动綀帕苟绿绿咛咛，    Rumz hom cup baj naj riunyumnyum duh bouxcoz.冧菡哫把那膫喑喑嘟甫諎。    Cifeiz youq ndaw rumz hom hwnz ngoenz baebae dauqdauq,车萉呦禸冧菡脝昀呸呸辺辺，    Ruzfeiz youq ndaw rumz hom hwnjhwnj roengzroengz,艪萉呦禸冧菡佷佷躘躘，    Gak cuz yinzminz youq ndaw rumz hom haenqrengz guh hong,各族人民呦禸冧菡鞎哴抇揘，    Coenzcoenz fwen danq "aen guek ndeigyaez hungmbwk raeuz".誫誫喚叹“嗯国婑憩宏嚜偻”。

路漫

	GOQ DAIHCAET 课第七 AEN GIVA HAJ BI DAIH'IT MBEFAT GOZMINZ-GINGHCI GUEK RAEUZ 嗯计划吓嗶乜发国民经济国偻     Bi 1955 ndwen 7,aen hoih mbat daihngeih geiz daih'it daengx guek Yinzminz Daibyauj Davei dingh aen giva haj bi daih'it guek raeuz ok daeuj lo.Aen giva neix,dwg daj bi 1953 daengz bi 1957.嗶1955 朊 7,嗯会抹第二期第一墱国人民代表大会定嗯计划吓嗶第一国偻遌斗啰。嗯计划内，嘚打嗶1953蹬嗶1957.       Gij yinvu goek aen giva haj bi daih'it dwg:aeu haenqrengz mbefat gunghnez gonq,youq ndaw neix ceiq youqgaenj youh dwg lai comz cienzcaiz caeuq goengrengz bae mbefat gunghneznaek.Youq haj bi neix,guek raeuz giva hwnqguh roek bak gouj cib seiq hangh gunghnez hung.Youq ndaw roek bak gouj cib seiq hangh gunghnez neix,aeu Suhlenz bang raeuz hwnqguh it bak haj cib roek hangh hong hung haenx,ma guh gyangsim,(seizneix,Suhlenz youh lai bang haj cib haj hangh.)laebhwnj gij giek gunghnezva seveicujyi guek raeuz.Vanzlij mbefat nungznez-swnghcanj-hozcozse caeuq soujgunghnez-swnghcanj-hozcozse,dawz hongreihnaz caeuq  hongdinfwngz daeuj hengzguh seveicujyi-gaijcau,caiq baen geiz baen geiz gaijcau swhbwnjcujyi-gunghsanghnez baenz ginez swhbwnjcujyi guekgya,menhmenh dawz de bienq baenz ginez seveicujyi bae.叽任务唂嗯计划吓嗶第一嘚殴鞎哴乜发工业遦，呦禸内最要紧又嘚赖尀钱财奏功哴呸乜发工业靹。呦吓嗶内，国偻计划扞抇坴百九十四项工业宏。呦禸坴百九十四项工业内，殴苏联帮偻扞抇一百吓十坴项揘宏拫，麻抇畺心，（时内，苏联又赖帮偻扞抇吓十吓项）立扞叽塉工业化社会主义国偻。唍哩乜发农业生产合作社奏手工业生产合作社，锝揘坜那奏揘踲摓斗行抇社会主义改造，再分期分期改造资本主义工商业捹企业资本主义国家，愐愐锝僣变捹企业社会主义呸。     Vih hawj seveicujyi guek raeuz hwnqguh ndaej engq vaiq,daengx guek yinzminz seizneix haenqrengz guh hong,ceng aeu mbouj daengz haj bi couh guh baenz gij hwnqguh aen giva haj bi daih'it,vanzlij ceng aeu guh ndaej mauh gvaq bae.Gyoengq vunzguhnaz raeuz caemh aeu lumj daengx guek yinzminz nei,youq laj Gungcanjdangj caeuq yinzminz cwngfuj dazyinx,aeu ngoenz ciemh ngoenz daez sang gij swhsiengj seveicujyi,boux boux aeu roengzrengz banh nungznez ndei bae,mbouj caiq hawj miz baujsouj-swhsiengj,gaij dajgeng dajndaem ndei bae,lai vat daemz,lai coih fai,roengzrengz rom bwnh,re rengx,re dumh,re non,hawj reih naz bi beij bi demsou,haenqrengz lai hai dieg fwz,vih hawj guekgya lai miz haeuxgwn,lai miz faiq,lai miz youz caeuq lai miz gak yiengh huq bonj dieg gag miz,raeuz aeu roengzrengz guh hong,guh daengz yiengh yiengh ndaej demsou,bae bangrengz hwnqguh seveicujyi-gunghnez.为嘘社会主义国偻扞抇攂更快，墱国人民时内鞎哴抇揘，争殴踎蹬吓嗶僦抇捹叽扞抇嗯计划吓嗶第一，唍哩争殴抇攂冒卦呸。儝倱抇那偻僝殴啉蹬国人民訥，呦拉共产党奏人民政府跶引，殴昀渐昀提槡叽思想社会主义，甫甫殴躘哴办农业婑呸，踎再嘘眉保守思想，改打耕打揇婑呸，赖挖沊，赖摴瀤，躘哴攣喯，挒脼，挒沌，挒蜳，嘘坜那嗶比嗶添收，鞎哴赖开坻芣，为嘘国家赖眉糇哏，赖眉夞，赖眉油奏赖眉各样货本坻佫眉，偻殴躘哴抇揘，抇蹬样样攂添收，呸帮哴扞抇社会主义工业。

路漫

	GOQ DAIHROEK 课第坴 FAPGOEK CUNGHVAZ YINZMINZ GUNGHOZGOZ法唂中华人民共和国 Fapgoek guek raeuz,youq bi 1954 ndwen 9,youq gwnz hoih mbat daih'it geiz daih'it daengx guek Yinzminz Daibyauj Davei doenggvaq.Fapgoek dwg meh fazliz guekgya,de gveidingh gij saeh goek saeh hung guekgya;guekgya dingh gijmaz fazliz cungj ciuqeiq de daeuj dingh.法唂国偻，呦嗶195朊9,呦埂会抹第一期第一墱国人民代表大会通过。法唂嘚姆法律国家，僣规定叽事唂事宏国家；国家定叽嘛法律总照依僣斗定。 Fapgoek dwg henmaenh gij doxgaiq yinzminz guek raeuz guh gwzming hingz ndaej haenx,youq gveidingh diuz loh byaij bae naj guek raeuz,doenggvaq seveicujyi-gwnzming,baez yamq baez yamq mied gij cidu bozsoz raeg bae,laebhwnj biengz seveicujyi.法唂嘚撊鍆叽跺槩人民国偻抇革命赢攂拫，呦规定条路派呸肭国偻，通过社会主义革命，畁嚈畁嚈灭叽制度剥削叾呸，立佷牓社会主义。 Fapgoek gveidingh:"Cunghvaz Yinzminz Gunghozgoz dwg aen guek yinzminz guh cawj,aeu gunghyinz-gaihgiz daeuj dazyinx,aeu gunghyinz caeuq vunzguhnaz doxgiet doxlienz daeuj guh giek",youh naeuz:"doengh gij vunzguhsaeh ndaw gihgvanh guekgya,aeu laemxsim caeuq yinzminz guh saehcingz ndei bae,souh yinzminz yawjcoi."Fapgoek gveidingh gij daibyauj gak mbaek yinzminz-daibyauj-davei,cungj youz yinzminz senj okdaeuj.Gyoengq daibyauj neix cungj dwg lawh yinzminz bae guenjleix guekgya.Danghnaeuz daibyauj guh hong mbouj ndei,yinzminz miz gienz aeu lingh boux bae vuenh de,mbouj hawj de guh.Fapgoek vanzlij gveidingh gak minzcuz ndaw guek cungj caez bingzdaengj,youq giz minzcuzvunznoix ndaej hengz dieggagguenj,guenjleix saehcingz bonj dieg.法唂规定：“中华人民共和国嘚嗯国人民抇主，殴工人阶级斗跶引，殴工人奏倱抇那跺结跺联斗抇塉” ，又詉：“諌叽倱抇事禸机关国家，殴躪心奏人民抇事情婑呸，受人民睮催。”法唂规定叽代表各嘜人民代表大会，总由人民选遌斗。儝代表内总嘚扐人民呸管理国家。当詉代表抇揘踎婑，人民眉权殴另甫呸换僣，踎嘘僣抇。法唂还哩规定各民族禸国总齐平等，呦埼民族倱脮攂行坻各管，管理事情本坻。 Fapgoek gveidingh naeuz:"Gunghminz ndaw Cunghvaz Yinzminz Gunghozgoz youq gwnz fazliz cungjcaez bingzdaengj."Gunghminz ndaej swyouz gangjvah,ok saw,hai hoih,giet seq,youzbyaij hatmaenj,gunghminz miz gienz guh hong caeuq doeg saw,vunzguhhong miz gienz yietbaeg.法唂规定詉：“公民禸中华人民共和国呦埂法律总齐平等。”公民攂自由讲话，遌书，开会，结社，遊派跲謾，公民眉权抇揘奏读书，倱抇揘眉权歇劰。 Fapgoek gveidingh gij yivu wngdang guh hawj gunghminz,boux boux cungj wngdang rap hwnjdaeuj.Gunghminz aeu souj Fapgoek,souj lauzdung-gijliz,souj gveigawj vunzlai,aeu yawjnaek gunghdwz gwnz biengz,insik caeuq henhah doxgaiq vunzlai,ciuqei fazliz nabsuiq caeuq guh bing.Mboujlwnh boux lawz cungj mbouj ndaej caenh rox yiengj gienzleih,mbouj rap yivu;boux gunghminz lawz rap hwnj gij yivu wngdang rap le,de couh ndaej yiengj gij gienzleih guekgya hawj de.法唂规定叽义务应当抇噓公民，甫甫总应当揦佷斗。公民殴守法唂，守劳动纪律，守规矩倱赖，殴腧靹公德埂牓，瘖惜奏撊遐跺槩倱赖，照依法律纳税奏抇兵。踎論甫楽总踎攂尽鲁享权利，踎揦义务，甫公民楽揦佷叽义务应当揦咧，僣僦攂享叽权利国家嘘僣。 Fapgoek guekgya dwg meh fazliz guek raeuz,de baucingz daengx guek yinzminz ndaej dang gya guh cawj baucingz guh baenz seveicujyi.Daengx guek yinzminz caeuq ganbu gak mbaek gihgvanh cungj aeu souj Fapgoek,aeu hengzdoengh gwxraix hwnj daeuj yungjhu Fapgoek,baucingz Fapgoek hengz ndaej ndei.法唂国家嘚姆法律国偻，僣包承墱国人民攂当家抇主，包承抇捹社会主义。墱国人民奏干部各抹机关总殴守法唂，殴行动呝唻佷斗拥护法唂，包承法唂行攂婑。

路漫

	GOQ DAIHHAJ 课第吓           "CAETIT"“七一”   "Caetit" dwg ngoenzseng Cunghgoz Gungcanjdangj.Daj bi 1921 ndwen 7 ngoenz 1 hauh Cunghgoz Gungcanjdangj laeb hwnj daeuj le,Cunghgoz Yinzminz couh miz boux dazyinx ndaejdeng daeuj dazyinx guh gwzming lo.“七一”嘚昀生中国共产党。打嗶1921 朊7昀1号中国共产党立佷斗咧，中国人民僦眉甫跶引攂帄斗跶引抇革命啰。     Cunghgoz Yinzminz youq laj Gungcanjdangj dazyinx ,ginggvaq geijcib bi gwzming doucaengh,digozcujyi.funghgencujyi,gonhleuz-swhbaenjcujyi cungj deng raeuz dwk laemx roengz bae,guh baenz sinhminzcujcujyi-gwzming,laeb baenz Cungguek moq lo.Guekgya moq raeuz gaenq giet baenz aen ranz hung ndeu,aeu yinzminz guh cawj,aeu gunghyinz-gaihgiz dazyinx, gangj hozbingz,mbouj hawj digozcujyi daeuj hangz,hawj daengx guek yinzminz ndaej swyouz bingzdaengj,gvaq ngoenz ndei.Seiz neix daengx guek yinzminz cingq haenqrengz mbehai gak yiengh hwnqguh seveicujyi,mbehai seveicujyi-gaijcau,ndij diuz loh seveicujyi caeuq gungcanjcujyi roengzrengz byaij bae.中国人民呦拉共产党跶引，经过几十嗶革命斗争，帝国主义、封建主义、官僚资本主义总帄偻徳躪躘呸，抇捹新民主主义革命，立捹中国蟇啰。国家蟇偻肻结捹嗯兰宏裊，殴人民抇主，殴工人阶级跶引，讲和平，踎嘘帝国主义斗吭，嘘墱国人民攂自由平等，过昀婑。时内墱国人民正鞎哴乜开各样扞抇社会主义，乜开社会主义改造，迡条路社会主义奏共产主义躘哴派呸。 Cunghgoz-yinzminz ngoenz neix gwzming ndaej hingz,hwnqguh ndaej baenz lai ndei,goenglauz wngdang gvi Cunghgoz Gungcanjdangj,gvi boux lingjsiu hungmbwk Cunghgoz yinzminz Mauz cujsiz.中国人民昀内革命攂赢，扞抇攂捹赖婑，功劳应当归中国共产党，归甫领袖宏嚜中国人民毛主席。 "Caetit" dwg ngoenz ciet hung ndeu,binaengz daengz ngoenz neix,daengx guek yinzminz,engq niemhgyaez Cunghgoz Gungcanjdangh,gietsim gaen laeng de byaij,hwnqguh aen guek raeuz engq ndei bae.“七一”嘚昀节宏裊，嗶能蹬昀内，墱国人民更念憩中国共产党，决心跟倰僣派，扞抇嗯国偻更婑呸。

路漫

	GOQ DAIHSAEQ 课第四        CIET LAUDUNG "NGUXIT" DAENGX BIENGZ 节劳动“五一”墱牓 Bi 1886 ndwen 5 ngoenz 1hauh,gungyin Cigya'go Meigo,aenvih dingj mbouj ndaej swbwngya boso caeuq daemhcaij,couh daengx gyoengq gyoep hwnj daeuj baenz bang youzbyaij hatmaenj,fandei ngoenznaengz guh hong nanz,cienz hong noix.Daez aeu ngoenznaengz guh hong bet diemj cung caeuq lai dem cienz hong.Swbwngya mbouj hawj .Gaenlaeng gyoengq gungyin couh dingz hong mbouj guh,ngengh naeuz:"Mbouj han ngoenznaengz guh hong bet diemj cung,mbouj lai dem cienz couh mbouj guh hong!"Gyoengq gungyin gak aen singz Meigo caemh han'wngq hwnj daeuj.Seiz haenx,yienznaeuz swbwngya gaemgaj gungyin yiengh yiengh banhfap cungj yungh liux.Hoeng gyoengq gungyin cungj doxgiet haenqsim doucaeng daengz byai,doeklaeng ndaej hingz lo.Mbat hingz neix,nyoengxhwnj gungyin lajmbwn engq haenqsim bae doucaeng,hawj gungyin-yindung lajmbwn ciemh ngoenz ciemh mbe'gvangq lo.嗶1886 朊5 昀1 号，工人芝加哥美国，嗯为顶踎攂资本家剥削奏踲踩（蹂躏），就墱儝撯佷斗捹帮游派跲謾（示威游行），反对昀能抇揘难，钱揘脮。提殴昀能抇揘八点钟奏赖添钱揘。资本家踎嘘。跟倰儝工人就停揘踎抇（罢工）。硬詉：“踎哻昀能抇揘八点钟，踎赖添钱就踎抇揘！”儝工人各恩城美国僝哻应（响应）佷斗。时拫，唁詉资本家咁卡工人样样办法总用了。訌儝工人总跺结狠心斗争蹬挀，趃踜攂赢啰。抹赢脮，擁佷（掀起）工人拉暪更狠心呸斗争，嘘工人运动拉暪渐昀渐乜咣（扩大）罗。 Bi 1889,aen hoih daibeu gungyin lajmbwn,vih geiqniemh gungyin-gaigi Meigo doucaeng ndaej hingz,dingh ndwen 5 ngoenz 1 hauh ma guh ngoenz gungyin-gaigi ceng aeu gaifang,heuh de guh ciet laudung daengx biengz. Daj bi haenx hwnj,gungyin-gaigi gak guek ciemh ngoenz ciemh doxgiet hwnj daeuj,gij rengz caemh ngoenz beij ngoenz hung.Binaengz baez daengz "nguxit",gak guek gungyin cungj gig maengxangq geiqniemh de,vanzlij yuqhwnj daengx gyoengq vunzguhhong doengzcaez hwnj daeuj fandei boso,fandei daemhcaij,ceng aeu swyou bingdaeng,vih gaifang vunz lajmbwn bae doucaeng.嗶1889，恩会代表工人拉暪，为纪念工人阶级美国斗争攂赢，定朊5 昀1 号麻抇昀工人阶级争殴解放，呺僣抇节劳动墱牓。打嗶拫佷，工人阶级各国渐昀渐跺结佷斗，丌哴僝昀比昀宏。嗶能畁蹬“五一”，各国工人总极獴盎纪念僣。唍哩吁佷（呼吁、唤起）墱儝倱抇揘（劳动者）同齐佷斗反对剥削，反对踲踩，争殴自由平等，为解放倱拉暪（人类）呸斗争。

路漫

	GOQ DAIHSAM 课第三   NGOENZSENG GUEK RAEUZ 昀生国偻    Bi 1949 ndwen cib ngoenz 1 hauh,dwg ngoenz laeb baenz Cungva Yinmin Gunghogo raeuz,ngoenz haenx youq Baekging hengz laex hung hai guek,Mauz cusi youq gwnz Denhnganhmaenz gangjriengz laeb baenz Cungva Yinmin Gunghogo caeuq Cungyang Yinmin Cingfu,de lij naeuz:"Daj ngoenz neix hwnj,Cungguek raeuz couh lumj boux vunz hung ndeu,youq lajmbwn ndwn hwnj daeuj rengzrwdrwd lo!"Yiengh neix couh dingh ngoenz neix guh ngoenzseng guek raeuz.嗶1949朊10昀1号，嘚昀立捹中华人民共和国偻，昀拫呦北京行礼宏开国，毛主席呦埂天安门讲誏立捹中华人民共和国奏中央人民政府，僣哩詉：“打昀内佷，中国偻就啉甫倱宏裊，呦拉暪踲佷斗哴叻叻啰！”样内就定昀内抇昀生国偻。     Daj Cungva Yinmin Gunghogo laeb baenz liu,daengx guek yinmin youq laj Gungcandang caeuq Mauz cusi dazyinx,gaenq swnhleih guhbaenz mincu gaigw caeuq dugai,vanzlij mbehai gak yiengh hong hwnqguh seveicuyi caeuq seveicuyi-gaicau.Daengz ngoenz neix,daengx guek seveicuyi-nungne-hocova suenq guhbaenz lo,gij hwnqguh gungne caeuq hwnqguh vaenva caemh haenqrengz mbehai,saengcan doxhwnj gig vaiq,gij gwndaenj duh daengx guek yinmin ciemh ngoenz ciemh ndei.Guekgya raeuz caemh ngoenz beij ngoenz engq mwnnoengq engq maenh'ak lo.打中华人民共和国立捹了，墱国人民呦拉共产党奏毛主席跶引，肻顺利抇捹民主改革奏土改，还哩乜开各样揘扞抇社会主义奏社会主义改造。蹬昀内，墱国社会主义农业合作化算抇捹啰，丌扞抇工业奏扞抇文化僝鞎哴乜开，生产跺佷极快，丌哏噋嘟墱国人民渐昀渐婑。国家偻僝昀比昀更菛蕽更鍆噁啰。     Baez daengz ngoenzseng guek raeuz,daengx guek gak dieg cungj hai hoih hung daeuj hoh.Ndaw gungcang,gwnz mbanj,diegcaepcaeq cungj mbehai doxdax guhhong,dawz gij hongndaej ok daeuj guh laex hoh.畁蹬昀生国偻，墱国各坻总开会宏斗贺。禸工厂、埂板、坻砌碁总乜开跺撘抇揘，锝丌揘攂遌斗抇礼贺。 壮汉词汇对照： Cungva Yinmin Gunghogo 中华人民共和国  cusi主席 Cungyang Yinmin Cingfu 中央人民政府 mincu gaigw 民主改革dugai土改 seveicuyi-gaicau 社会主义改造nungne-hocova农业合作化 gungne工业 vaenva文化 saengcan生产 gungcang工厂 （以上均系新借词，不标调号） laeb baenz立捹；成立  hengz laex hung hai guek行礼宏开国；举行开国大典   gangjriengz讲誏；宣告  boux vunz hung甫倱宏 ； 巨人  ngoenzseng昀生；生日   dazyinx跶引；领导   guhbaenz抇捹；完成   mbehai乜开；开展   hwnqguh 扞抇；建设   gwndaenj哏噋；生活   mwnnoengq菛蕽；繁荣   maenh'ak鍆噁 ；强盛   diegcaepcaeq 坻砌碁；建筑工地   doxdax跺撘；竞赛   hongndaej 揘攂；成绩 angqcoux盎週；欢迎    bauqlwnh报论；汇报    bangrengz帮哴；支援     batgak八角；八角      baengzgoemqbak嘭閤兡；口罩      baetduet揊脱；摆脱     biengz seveicuyi牓社会主义；社会主义社会      bingdoih兵队；军队      bingzfuenggoengleix平方公里；平方公里     bonjgauj本稿；草案

路漫

	GOQ DAIHNGEIH 课第二   BAIHDOENG NDING 徘东咛 Baihdoeng nding,daengngoenz hwnj,徘东咛，灯昀佷， Cungguek ok boux Mauz Cwzdungh.中国遌甫毛泽东。 De caeuq yinmin cauh ngoenzndei,僣奏人民造昀婑， Gij aencingz de hung gvaq mbwn.丌恩情僣宖卦暪。 Mauz cusi,gyaez yinmin,毛主席，嚌人民， De dwg vunz dax loh gyoengq raeuz;僣嘚倱哒路儝偻； De vih hwngguh Cungguek moq,僣为恒抇中国蟇， Dazyinx gyoengq raeuz byaij mbouj dingz.哒引儝偻派踎停。 Gungcandang,lumj daengngoenz,共产党，啉灯昀， Ciuq daengz giz lawz giz haenx rongh.照蹬埼楽埼拫煷。 Gyeongq raeuz riengz laeng Gungcandang,儝偻踉踜共产党 Gyeongq raeuz fanh ciuh ndaej gaifang.儝偻万代礼解放。 壮汉词汇对照：yinmin人民 cusi主席 Gungcandang共产党 gaifang解放（以上均系新借词，不标调号） hwngguh恒抇；建设 dazyinx哒引；引导、率领

路漫

	书搎倱抇那（第二册课文）SAWSON VUNZGUHNAZ（2-1） 特别说明：原课文采用的是壮文旧方案，旧方案与新方案不同之处是有6个不是拉丁字母的字母换成拉丁字母：Б—mb(前面是旧方案，后面是新方案，下同）；d（上面多加一横）—nd  N—ng   [—ae  W—oe   w（下面尖角为圆角）—w  另外声调符号旧方案为⒉⒊⒋⒌⒍的变形，新方案改为z j  x  q  h 。为了输入及阅读方便，我全部以新方案转写了。课文的内容比较浅，所以不再作汉文对照（仍加上“汉字壮读”）。它的遣词造句坚持多用壮语词汇，好多新词术语多是“创”出新的壮语词汇来，为了让大家读懂，这部分词汇特别作汉文对照。另外，它的新借词不加调号，为了保持原来的风格，不另添调号了。 GOQ DAIH'IT课第一    GOGUEK歌国 Hwnjdaeuj!Gyoengq vunz mbouj nyienh guh hoiq raeuz!佷斗 儝倱踎愿抇僡偻 Dawz gij lwed noh gyoengq raeuz,锝丌淕諾儝偻 Caep baenz diuz singz raez moq raeuz,摺捹条城嚟蟇偻 cungva minzcuz gaenq daengz mwh yungyiemj lai liu,中华民族肻蹬嚒悀险赖了 bouxboux cungj deng bik dwk hat sing haenq sing sang hwnj daeuj.甫甫总帄逼徳跲声鞎声槡佷斗 Hwnj daeuj!Hwnj daeuj!Hwnj daeuj!佷斗 佷斗 佷斗 Gyoengq vunz raeuz diuz sim ndeu,儝倱偻条心裊 Soemh gvaq gij lwgyienz vunzdig,hwnj daeuj!軁卦丌勒丸倱敌 佷斗 Soemh gvaq gij lwgyienz vunzdig,軁卦丌勒丸倱敌 Hwnj bae!Hwnj bae!Hwnj bae!Bae!佷呸 佷呸 佷呸 呸 壮汉词汇对照：goguek歌国；国歌    hoiq僡；奴隶、佣人  mwh嚒；时候  soemh軁；冲过、冒着  lwgyienz勒丸；子弹、炮火  vunzdig倱敌；敌人  cungva中华（新借词，不标调号）

路漫

	rengzgoek哴唂；主力            romyo攣喲；贮藏              rongzlwg栄勒；胎衣 sawndauq书嫐；淫书             sawgeq书唶；古书             sawson书搎；教科书 sonyinx搎引；指导              souaeu收殴；录取              sohguenj摍管；直辖 vadyinx撶引；指挥              vangraez罒嚟；平方            vahsongliuh话双料；双关语 vah'oen话芠；讽刺语            vahyaem话蔭；幽默             yuqhwnj喩拫；号召

路漫

	laengzcaz楞查；拦截            laeuzsonhag楼搎学；教学楼      loengngeiz哢疑；误会 loengloek哢趢；错误            luglax翏鯻；扰乱               lwnjgangj論讲；传达 manzdingj蛮挺；顽抗            maeuqboemz劺跘；潜伏          miengnaeuz哤詉；宣誓 mora摸罖；摸索                moekndai塻艿；中耕            naicam莻嘇；慰问 naemjgaeq戁计；筹划            raedciep剺接；剪辑             rengzndumj哴囜；潜力

路漫

	heuzsaw摿瀭；稀释             hongndaej揘礼；成绩            hongdaeuz揘头；中心工作 hoenghfat晎发；兴旺            hoenghvuengh晎旺；繁荣        humxheux閽嗂；环绕 humxhoenx閽掍；围剿           huqbonjdieg货本坻；土产        hwnjbing拫兵；起义 hwnjsoengz拫竦；起立           hwngvuengh恆旺；奋发          ingbaengh偀傰；依靠 lanlaej嵐婨；子孙               laebdaengj立竳；树立           laebsim立心；立志

路漫

	hauhdiemj号点；逗号           hauhdanq号叹；感叹号          hauhcam号嘇；问号 hauhcoenz号誫；句号           hauhfaen号分;分号             hauhdingzduenx号停断；顿号 hauhsongdiemj号双点；冒号      hauhyinx号引；引号            hauhveg号搲；破折号 hauhhumx号閽；括号            hauhmbaet号嘧；省略号         haephangz黬吭；欺负 haeplaengz黬楞；封锁           haeuxgai糇賅；商品粮          henre撊挒；保卫

路漫

	dungxcaiz胴才；才智            dwkraeg徳叾；消灭            gaemdawz咁鍀；掌握 gaenra跟罖；追踪               gaetvaih�\坏；腐蚀            gietnaed结尒；结晶 goekdaej唂底；基础             goekdah唂�j；发源地         guekcawj国主；东道国 guhlaux抇老；调解              gyaeraez嚌嚟；深远            gyuekuq瀥污；污染 gyoebcomz揤尀；召集           han'wngq哻应；响应           hangzaeu吭殴；强占

路漫

	daiqmiz带眉；附件             daihlawh瀻滤；过滤            dakdaih托瀻；款待 dangeiqngaenz单寄银；汇款单   dangdien当天；露天            dauqlingh辺另；重新 dajcunz打巡；造访             dajmingz打明；公然            dajrongq打哴；聊天 daebcaij迭踩；践踏             daengwn吞哏；并吞            dieggoek坻唂；根据地 diemqgaisaw店賅书；书店       doxgauq跥告；打官司          doeknguh湥误；耽误

Sawmos

	看到cingq liengz正粮，想起宾阳平话的民歌： Youx nux moux ba Naz Zaz yeng, 有　女　冇　把　那茶　乡， Naz Zaz six lwngx laengx taeng zengz. 那茶　畲岭（形容连绵不绝）长。 Ywt nienz sam bak loeg cwb nywd, 一　年　三　百 六　十　日， Moux youx naj can six zwngq lengz. 冇　有　哪　餐 是　正　　粮。

路漫

	cingxnaemj静戁；沉思          cingqliengz正粮；主粮         ciuzngvih嘲稦；盈眶 ciuqcaz照查；据了解           ciuqguh照抇；执行            ciuqrongh照煷；照耀 cijbingz吇平；平均             coibaenz催捹；促成            coihawj催嘘；促使 coihwnj催佷；提高             coihcang摴装；修饰            coegcaenx撯搸；拥挤 cuengqce奘嗻；搁置            cugcak捽扎；挣扎             cungqbauq煄炮；武器

路漫

	cauxguh造抇；制造            caeggaiguek贼賅国；卖国贼    caepmaenh摺鍆；巩固 cawndongq珠哝；明珠          cawxnyib贮緤；置办          cekgangj折讲；注释 ciemqhaeuj占逅；入侵          ciemqaeu占歐；侵占          cienzgoek钱唂；成本 ciengzdakhaeux场炨糇；晒谷场  ciengzdwkgiuz场徳球；球场    ciengqdozmuz仗拖磨；持久战 ciepswnj接紳；继承            cimhawq针魼；针灸           cimre针挒；预防针