Aen Hauh QQ Dijbauj Ndeu
一个珍贵的QQ号
Siz Caizyij Ganh Sozvwnz
石 才 以 甘 说 文
Daeg’veih geij boux caeux couh doxiu ndei, cuhcungh baez bizyez couh bae Sinhcin dajhong. Seiz yaek lizhai hagdangz, gyoengqde guhdoih haeuj bangunghsiz gou daeuj.
“Lauxsae, dou bizyez le couh nanz ndaej raen mwngz lo. Mwngz miz QQ lwi?” Daeg’veih
gaenq beij gou sang ndaek gyaeuj he, youq ndaw ban yienghyiengh cungj haengj guhdaeuz, seizneix gig nyinhcaen cam gou.
“Mbouj miz.”
“Yienghneix dou hawj mwngz aen he .”
Gyoengqde nyengh oet hawj gou mbaw ceijdiuz he, gangj ngoenzlaeng aeu ciengzciengz ra gou “gangjgoj”.
Gou youq gwnz dennauj dajhai aen QQ neix, yawjraen de gingyenz anmingz “Gij Gyaez Ciengxlwenx”, Daeg’veih gyoengqde cungj dwg gij “youxndei” gou. Youq ndaw “gakvunz sezciz” lij miz geij aen cih:“Lauxsae,mwngz dwg gij gyaez ciengxlwenx dou. ”
Gou sikhaek ngeix dauq bi lai gaxgonq lo.
Aen ban neix youh yaez youh luenh, daengx hagdangz cungj mizmingz. Ngamq daeuj ciep goq aen ban neix, banhcujyin couh lwnh gou nyi, ndaw ban miz geij daeg hagseng daegbied “vaiz”, dawz mingzcih gyoengqde lied hawj gou, Daeg’veih couh baiz daih’it.
Dangz goq daih’it, geij daeg “vaizlwg” haenx lij sienh, naengh dwk mbouj cauh gijmaz luenh. Couhsuenq seizneix rumz bingz langh cingx, gou ndawsim hix gag singjgaeh. Gou cimyawj gyoengqde, gyoengqde hix doiq gou boux lauxsae moq neix geizheih dwk yawjmyoegmyoeg.
Yawj geij doiq cehda sawndikndik neix, gou ndawsim gag naemj: “Geij laeq lwgnyez neix geijlai cinglingz ha! Gyoengqde yawj bae haemq dwggyaez ma,wnggai mbouj miz geijlai manz ba?”
Dangz daihngeih, goq lij caengz hwnj ndaej buenq he, gyoengqde couh mbouj haeujsim lo, ciepdwk couh luenh swenj luenh cauz, luenh han luenh dap, lij mwngz nyam gou, gou nyam mwngz, hawj vunz gig hozndat. Gij cingzgingj hawj vunz gamjdaengz couh lumj daeujdaengz gwnz Byavahgojsanh, yawjraen duzlingz nauh nei. Aeu gyoengqde dinh saenz dinh siengq,cingx roengzdaeuj, beij hanh gyoengq lingz gaej cau gaej nauh lij nanz! Seizneix, caen siengj haenq sing swenj hongz. Hoeng, youh gag siengj dauq, cungjhanh mwngz heiq ndaej feiz daj dingj gyaeuj myab okdaeuj, hongz ndaej sing lumj byaj maenj, hix mboujmiz yungh!
Gou ndwn youq gizhaenx, hozndat ndaej gangj mbouj ok saek coenz.
Gou rox daengz, gyoengqde lienz boux lauxsae sai hungsang cangqcuk haenx cix mbouj lau, guhlawz youh dawz gou boux lauxsae mbwk youh daemq youh iq neix cuengq haeuj lwgda ne. Danghnaeuz geng bungq geng, manz doiq manz, doxnyig hwnjdaeuj, nyex huj gyoengqde le, gou haengjdingh gig vaiq couh saw caez bae. Caiqgangj, genjdanh beizheiq rwix、haepha hagseng, coengzlaiz mbouj dwg boux lauxsae ndei. Guh boux lauxsae ndeu, aeu menhmenh yinx, naihsim son cij ndaej, mbouj wnggai caeuq hagseng fannaj, lumj yaek doxceng doxhoenx nei, dangqnaeuz caeuq hagseng mwngz “yut giemq” gou “dap naq”, “gaeu vaiz ” doiq “gaeu vaiz”, miz maz eiqsei ya.
Gou fwt singj dauq, couh laeglemx ganjvaiq byaij ok rog bae.
Gij sing cauzhuhu haenx fwt dingz roengzdaeuj, ndaw gyausiz sikhaek caemrwgrwg, cingx ndaej mbouj miz gijmaz singyaem lo. Daengx ban cungj geizheih dwk muengh rog bakdou daeuj.
Gou raen le, sikhaek dauqma, ndwn youq baihnaj gyangjdaiz. Baihlaj, geij cib fouq lwgda lumj deng diuz mae yawj mbouj raen he bengq dwk yinx gvaqdaeuj nei, mwnvupcup cungj cim muengh gou, gij saenzcingz gig ciensim. Gyoengqde haengjdingh gig geizgvaiq:Haxbaenh lauxsae gaenjgaenj gipgip okbae guh gijmaz?
Ndei ha, yamq daih’it, gou hingz lo. Gou ndaw sim gag miz di angq, laeglemx hawj swhgeij demgya di saenqsim he. Yienghneix gou naj baez riunyumj, gangj:“ Ban raeuz miz haujlai doengzhag mboujdanh gig coengmingz lingzleih, lij gig cizgiz hoizdap vwndiz bw……”
“Dwg bw, mwngz gingq ngoenzneix cij rox ma?” Neix dwg daeg “gaujgoet” ndeu, heuhguh Daeg’veih, ndang hungsang, haengj nyexsaeh cauhhux, gaenq fad laemx boux lauxsae sai he gvaq lo. Seiznei, de cingq mbeuj ndang nangh youq vihnaengh de, bakmbwnj mbaenj ndaej maenhmwtmwt, hangzgauq yiufwd, gyaeuj ngiengxngwt, lwgda lenz gou, cang gij yienghceij gvaqmauh haenx, hawj vunz yawj le gamjdaengz youh ndeiheiq youh ndeiriu.
Seizneix, gyoengq doengzhag cungj mbaetheiq mbouj guhsing, lienz hoengqheiq hix lumj gietndaek lo. Gyoengqde lauheiq nyouq daengz gij heiq siu noengqnatnat lo, cungj yienghneix nyinhnaeuz: Mbat neix, lauxsae mbouj huj couh geizgvaiq lo! Yawj gij najsaek gyoengqde, mizmbangj ngeiz lau, hix miz mbangj bemx dwk daengj yawj ciet heiq nauhyied he.
Gou bingzcingx dwk riuriu, najhai sing’unq dwk gangj:“ Neix dwg aen byaujyen ndei ndeu ma. Raeuz daihgya cungj aeu cizgiz hoizdap vwndiz ha, mboujnex, lauxsae baenzlawz rox raeuz hag rox mboujcaengz ne. Couhlumj haxbaenh boux doengzhag neix, maj ndaej hungsang baenzmbau bw, baez yawj bae, hawj vunz da rongh sim sangj......” Gou gyajcang ngaem gyaeuj cazyawj gaiq banjdiemjmingz gwnz gyangjdaiz haenx, yaep he ngiengx gyaeuj cimyawj de, sing unq cam:“ Mwngz heuhguh Daeg’veih, dwg lwi?
Daenghnaeuz daj gij hoizdap mwngz roxdaengz mwngz gaenq hag rox cisiz, lauxsae sim couh engq angq lo.”
Daeg “gaujgoet” neix bonjlaiz siengj nyex gou fatheiq, mboujliuh dauq dingqnyi gou yienghneix haenh de, couh naj nding rwz dit lo, mbouj caiq gangj vah lo.
Ciep roengzdaeuj, mizseiz lij dingqnyi baihlaj miz singyaem seizbienh hoizdap, hoeng sing fangz sing gvaiq couh mbouj miz lo. Gou itcig nyaenx dwk, riunyumj dwk, ngengrwz dingq dwk, naihsim gaijcingq dwk……
Roengzdangz lo. Gou dakdak gobwnj ndaw fwngz, ngiengx da baez yawj: Hei, Daeg’veih daeg siujgeij neix hix cingq cimyawj gou ne. Gou ndawsim youh ginggeiz youh vuenheij, couh swngzseiq lumj gig suizeiq nei riunyumj dwk doiq de gangj:“Daeg’veih, banringz mwngz bang gou sou cozyez le gyau daengz ndaw bangunghsiz gou daeuj.” youh yawj doh gyausiz mbat he, bouj gangj,“Caek’eiq cingdiemj, yawj byawz mbouj gyau.” Gangj sat le, gyaeuj hix mbouj ngeux couh gag byaij deuz lo. Gou couh aeu hawj de gamjdaengz gou lumj cungj mbouj rox gij “goekdaej” de(geizsaed hix mbouj wnggai gaemhdawz gij “vwndi” soj gangj haenx ndaetfwdfwd),mboujdan mbouj lumj lauxsae gizyawz yienghhaenx “yawj mbouj hwnj”de, fanjdauj “yawjnaek” de,“haengjyungh” de.
Yaek cuengqhag lo, Daeg’veih dahraix dawz cozyez daeuj gyau lo, lij geiq ndei byawz mbouj gyau cozyez.
Gou mbouj saet seizgei, “swngz ndat deizdiet”, doiq de gangj:“Daeg’veih, dingq gangj mbanj mwngz bya heu raemx cingh,gingjsaek gyaeundei, gou caeux couh siengj bae mbanj mwngz yawjyawj baez he lo, ndaejhoengq caeuq mwngz baema guhcaemz ndaej lwi?” De ngaezngwd dwk yawj gou mbouj guhsing. Gou ciep dwk gangj:“ Daeglwg gou hix caeuq mwngz ityiengh hung lo, gou gig siengj daiq de bae mbanj mwngz guhcaemz ne, daengz seiz couh cingj mwngz daiqloh bw.” De lumjnaeuz cij siengjsaenq, lwgda ronghndikndik, youh ging youh heij, gyaeuj ngaekbubbub, gangj:“Ndaej ha,gou daiq sou bae.” Youh gaenjgip dwk cam:“Seizlawz bae ha?” Gou gangj:“ Doeklaeng miz gihvei caiq gangj ba.”
Ngoenz daihngeih, gou daekdeih caeux di bae ndaw gyausiz, caeuq Daeg’veih gyoengqde “gangjgoj”. Dahraix, gou baez yamq haeuj gyausiz, couh miz vunz hemq:“Lauxsae, mwngz gvaqdaeuj yaep he.” Lij mbouj caj gou byaij daengz haenz ndang gyoengqde, gyoengqde couh cici caca cam hwnj daeglwg gou, gou hix cam gij cingzgvang ndawranz gyoengqde, songmbiengj couh lumj doengzdoih nei gangj ndaej gig nauhyied. Yaek hwnjdangz lo, Daeg’veih gangj:“ Lauxsae, cuengqgyaj le, heuh lwg mwngz daeuj mbanj gou guhcaemz, dou daiq de bae oenq nou gaemh bya.”
Lauheiq aenvih gou hozraez unqswnh, hawj gyoengde gamjdaengz ndei gangj, hingz ndaejdaengz gij youjyiz gyoengqde, gyoengqde sienh lai lo, daegbied dwg seiz hwnjdangz, baez raen gou yawj gvaq bae, gyoengqde cungj daekbied naengh cingq di, baij ok gij yienghceij gig nyinhcaen dingq gangj haenx. Gou roxdaengz gyoengqde gaenq nyinh gou boux lauxsae neix lo, gaenq dawz gou dangguh “baengzyoux ” lo.
Aenvih siuj le geij daeg neix daiqdaeuz cauznauh, seiz hwnjdangz, gijliz couh ndei haujlai lo, hoeng, lij caengz hawj vunz muenxeiq. Seiz hwnjdangz, gyoengqde sim mbouj youq ndang, mizseiz boemx gwnz daiz baiqninz, mizseiz nyaenx mbouj ndaej gauj gij siujdungcoz, hix mbouj haengj hoizdap vwndiz geijlai lo.
Da raen gij godangz aemdum mbouj miz senggei neix, gyoengq hagseng sim mbouj youq dieg neix, gou ngeix, aeu ganjvaiq hawj gyoengqde yinx hagsib, miz saenqsim cij ndaej.
Seiz hwnjdangz, gou daegdaengq daegbi gvensim gyoengqde, song da lai cimyawj gyoengqde. Seiz gyoengqde simmbin, gou couh gibseiz cezcez gyoengqde, roxnaeuz daezcam gyoengqde, ciengzciengz byaij roengzbae yinx gyoengqde yawj saw doeg saw; Seiz gyoengqde baiqninz, gou couh menhmenh sing unq dwk cingj gyoengqde hwnjdaeuj, caiq gangj geij coenz vah youhmwz mizyinx daeuj hawj gyoengqde gaijninz;Daegbied haeujsim, baez fatyienh gyoengqde dap ndaej doiq le, couh gibseiz haenhndei dajheiq.Yienznaeuz mizseiz haenh ndaej mizdi gvaqbouh, hoeng, hix haemq mizyungh bw. Menhmenh dwk,gyoengqde doiq gij godangz gou couh ciemhciemh mizyinx lo, hix cugciemh gaij le gi sibgvenq yiem hag gik guh haenx lo, godangz couh miz senggei lo.
Gou ngeix, hagseng guh deng le, raeuz couh haenhndei, hagseng guh loek lo, raeuz couh bihbingz, moix boux lauxsae cungj dwg yienghneix gyauq hagseng, gijneix mbouj miz maz mbouj deng. Yienghneix, hagseng ndei ciengzciengz ndaej haenhndei, hagseng yaez couh ciengzciengz deng bihbingz, gijneix hix couh gig swyenz. Vwndiz dwg, yienghneix nanz le, doiq hagseng yaez daeuj gangj, bihbingz daiqgvaq lai, daiqgvaq deih le, couh mbouj miz yungh lo. Hagseng yaez doiq lauxsae bihbingz son’gyauq gaenq raen gvenq dingq mbwq lo, couh rox “dujrwz hwnj daw”—dingq mbouj haeuj lo, vanzlij rox miz gij sim buenqnyig dem ne, caeuq lauxsae doiqdingj daeuj guhsaeh, yienh ok gij yienghceij “ma dai mbouj lau feiz byaeu, mou dai mboujlau raemx rouh” nei. Raeuz lauxsae daenghnaeuz lij caenh rox doiq gyoengqde “bihbingz,bihbingz,caiq bihbingz”,haengjdingh couh lumj aeu lamz bae cang raemx—hoengqhathat, mbouj miz saekdi yungh.
Hagseng yaez couh lumj gomiuz daegbied byomnyieg ndaw suen, aeu raeuz lauxsae lai yunghsim bae hawj gyoengqde lumx namh、gung bwnh、goeb non, ndeindei gunjleix, cij maj ndaej cangcuk bw.
Daeg’veih gyoengqde bizyez deuz lo, lumj doq roeg he mbin deuz lo. Aen mbwn gvangqmyangmyang yawj mbouj raen bien’gyaiq, ngiengx gyaeuj muengh dwk, gou geijlai maqmuengh gyoengqde cungj maj miz doiq fwed hungmbwk genggywt ndeu, youq gizgyae gou muengh mbouj ndaej raen haenx, swxcaih dwk mbin bae mbin dauq.
Gyoengqde louz hawj gou aen hauh QQ dijbauj neix, hawj gou dajheiq, hix lumj hawj gou diuz bien he, seiz mbouj seiz gag fad in gou swhgeij, coinaeuz gou swhgeij, ciengxlwenx gaej lawq gvaq lai gyaez di gyoengq hagseng yaez bw.
一个珍贵的QQ号
大威他们几个早就商量好了,初中一毕业就到深圳去打工。离校前他们几个一起走进我的办公室。
“老师,我们毕业了就难得见到你了。你有QQ号吗?”已比我高出一个头的大威样样都喜欢带头,这时很认真地问我。
“没有。”
“那我们给你一个吧。”
于是,他们硬是塞给了我一张纸条,说是以后要多和我“聊天”。
我在电脑上打开这个QQ,发现它命名为“永恒的爱”,而大威他们几个都是我的“好友”。在“个人设置”里还有一行字:“老师,您是我们永恒的爱。”
思绪一下子回到了一年前。
这是全校有名的一个差班乱班,刚接任这个班的课时,班主任就告诫我,说班里有几个差生特“牛”,并把他们的名字列给了我,大威“名列榜首”。
第一节课,那几个“牛崽”乖乖地坐着,没给我添乱子。风平浪静中,我告诫自己可不能掉以轻心。于是我时刻警惕地盯着他们,他们也好奇地观察着我这个新任老师。
看见那几双清澈的眼睛,我心里自想: “这几个孩子显得多机灵啊!看上去顶可爱的,他们应该没有那么蛮吧?”
第二节课,课还没上到一半,他们先是心不在焉,接着就是胡乱大声地回答问题,打闹动作也出现了。眼前一幕,让我感觉就像进入了“花果山”,而要稳住这局面,简直比让满山的泼猴立即停止玩闹还难! 这时,真想一声怒喝。但转念一想,纵然火冒三丈,声如炸雷,也收效甚微!
我站在那里气得说不出话来。
我知道,他们连高大威猛的男教师都不怕,哪会把我这个小个子女老师放在眼里呢。如果硬碰硬,惹火了他们,我会很快丢盔弃甲,一败涂地的。更何况,简单粗暴、盛气凌人向来不是好教师的形象啊。作为一名教师,应该循循善诱才对,不应该也没必要把课堂闹得剑拔弩张、师生反目呀。如果和学生“针尖”对“麦芒”、“牛角”顶“牛角”地直接正面冲突,有啥意思呀?
于是我灵机一动,突然急速向门外走去。
嘈杂声停了下来,教室里顿时安静起来,一点儿声音也没有。全班同学都好奇地望着门外。
我见机适时返回,站到讲桌前。下面,几十双眼睛好像被一根无形的线牵引过来一样,齐刷刷地望着我。他们也许很奇怪:刚才老师风风火火地出去干什么?
好,第一步我胜利了。这暗暗地给我增添了一丝儿喜悦和信心。于是,我微微一笑,说:“我们班好多同学不但非常聪明伶俐,而且很积极回答问题……”
“是啊,你才知道吗?”这是大个子“捣蛋鬼”大威,爱惹是生非,曾摔倒一个男老师。这时,他正斜坐着,紧闭着嘴唇,跷着下巴,昂着头,睨视着我。
嗅到了浓烈的火药味,同学们可能都以为,这一回老师不生气才怪呢。他们屏住了呼吸,看其神色,有疑惧的,有幸灾乐祸等着看好戏的。
我释然一笑,和颜悦色地说:“这是一个好的表现嘛。大家都要积极回答问题。要不,老师怎么了解大家掌握了没有呢。就比如刚才这个同学,长得高大英俊,一看过去令人赏心悦目的……”我假装低头查看一下讲桌上的点名板,然后抬头直视着他,温和地说:“你叫大威,是吧?……如果从你的回答中知道你已掌握了知识,老师就更高兴啦。”
“捣蛋鬼”本想惹我生气,不料却听到我如此“赞扬”他,于是微红了脸,不再说话了。
接下来,下面间或也还有随意回答的声音,但奇声怪调却没有了。我始终忍耐着,微笑着,聆听着,更正着……
下课了,我掂了掂手中的课本,抬眼一望:嘿,大威这小鬼头也正看着我哩。一阵惊喜掠过心头,于是我又趁势很随意地微笑着对他说:“大威,下午,你帮我收齐了作业交到我的办公室。”环视一下教室,补充道,“注意清点一下,看哪个同学不完成。”说完我径自走了。我就是要让他觉得我好像完全不知道他的“底细”,不但不像其他老师那样“看不起”他,反而“尊重”他,“重用”他。
放晚学前,大威果然拿来了作业,并且记好了不交作业的同学的名单。
我不失时机,趁热打铁,对他说:“大威,听说你们村山清水秀,风景优美,我早就想去那里看一看了,有机会跟你回去玩玩,可以吗?”他疑惑地望着我不作声。我接着说:“我有个儿子也像你那么大了,我很想带他一起去你们那里玩哩,到那时,就请你当向导啦。”他眼睛一亮,又惊又喜,连连点着头说:“行啊,我肯定带你们去。”又迫不及待地问:“什么时候去呀?”我说:“以后找机会吧。”
第二天,我特地早一点来到教室,和大威他们“聊聊”。果然,我一跨进教室,就有人喊:“老师,你过来一下。”没等我到他们身边,他们就唧唧咋咋的问起了我的儿子,我也问了他们家里的情况,师生就像好朋友一样谈得很热闹。临上课了,大威说:“老师,放假了,叫你儿子到我们村来,我带他去熏老鼠、捉鱼。”
也许是我的平易近人赢得了他们的友谊,大威他们老实多了。特别是上课时,见到我看着他们的时候,他们都有意识地顶直了腰杆坐好,一幅很认真听课的样子。我知道他们已经认可了我这个老师,把我当成了“朋友”了。
因为少了几个带头吵闹的,课堂纪律就好多了,但是还是不令人满意。上课时,他们“身在曹营心在汉”,有时还伏桌睡觉,有时忍不住搞些小动作,也不爱回答问题了。
面对死气沉沉、毫无生气的课堂,心不在焉的学生,我想还得尽快让他们增加学习兴趣和信心才行。
上课的时候,我有意特别关照他们,目光多注视他们。他们心不在焉的时候,我会适时地目示他们,或提问他们,经常走下去指点他们读书看书;他们伏桌睡觉的时候,我就很委婉地请他们起来,并用一两句幽默风趣的语言驱散其睡意;特别留意他们难得的回答,一发现他们答对了,就适时表扬鼓励。虽然有时表扬得有点过了,但收效却不小。渐渐地,他们对我的课逐渐有了兴趣,逐渐改掉了厌学慵懒的习惯,课堂也出现了生机。
我想,学生做对了,我们给予表扬,学生做错了,我们就给予批评,每个老师都是这样教育学生的,这也无可厚非。只是好的学生经常得到表扬,差的学生经常受到批评,久而久之,对差生而言,批评太多了,就不起作用了。差生对老师的批评教育已司空见惯,习以为常,就会“耳朵起茧”听不进去了,甚至产生了逆反心理,和老师对着干,表现出一幅“死狗不怕烈火烧,死猪不怕滚水烫”的样子。我们教师如果还一味地对他们“批评,批评,再批评”的话,就会竹篮打水一场空。
差生就像林中那些特别羸弱的一株株树苗,更需要用心培护,才能茁壮地成长。
大威他们毕业走了,鸟儿一样地飞走了。望着茫茫天宇,我多么希望,他们都长有一对强有力的翅膀,在我的视线之外自由翱翔。
他们给我留下这个珍贵的QQ号,也给我以鼓舞和鞭策,时刻提醒我,永远不要忽略了对弱势学生的关爱。
作者单位:武宣县教育局
武宣县壮文学校