设为首页收藏本站

僚人家园

 找回密码
 注册

QQ登录

只需一步,快速开始

点击进入授权页面

只需一步,快速开始

扫一扫,访问微社区

搜索
查看: 28391|回复: 369
打印 上一主题 下一主题

路漫文集:壮文的科普

  [复制链接]

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
跳转到指定楼层
楼主
发表于 2010-9-10 22:55:00 |只看该作者 |倒序浏览

路漫文集:壮文的科普

1.Gij Daegsaek Conhyezhu Gih Raeuz

Cwngcwz lozsiz le,gih raeuz bauq ok haujlai conhyezhu,gyeongqde daengx bi souhaeuj cungj mauhgvaq fanh maenz,doenghgij ranz conhyezhu haenx miz lajneix daegsaek:

1.       Daj gag guh gag gwn cienq yiengq guh lai gai lai,doenghgij ranz haenx,cawz ndaem haeuxgwn le,vanzlij guh gak cungj dajndaem,dajciengx,dajsan,hwnq ranz,coemh cienvax daengj,monzloh yied guh yied daih,souhaeuj ngoenz beij ngoenz lai.

2.       Daiqdaeuz hag yungh gohyoz.Doenghgij ranz haenx,vwnzva haemq sang,angq hag gisuz,sug hong baenz cangh.

3.       Vat gaeuq yungh moq,aeu yendai gisuz guenjleix daeuj guh hong.Doenghgij ranz haenx, dingzlai yawj ndaej gyae,gamh siengj gamj guh,sug hangz rox guenj.

Linghvaih,doenghgij conhyezhu haenx,lij lai ngeix,giethab ranz bouhfaenh saedsaeh,rox ra monzhong loh,lumj Gveiyen ranz Cinz Sizyinz,vunz lai reihnaz noix,de cawz ndaem ndei seiq moux haeuxnaz cwzyinz le,lij youq aen suengyoij miz it moux sei faen haenx naemj banhfap,de youq ndaw suen ndaem gyoij,gai miuz gyoij,caiq youq laj gogyoij ndaem majlingzsuz,maenz,gva, hing,youh vat mieng ciengx bya.Bi’gvaq,aen suen neix souhaeuj song cien sam bak gouj cib it maenz,ciemq daengx ranz souhaeuj 53%.

         (Lij Faz hoiz)

         ----Bauq Sawcuengh 1983.7.9


踩过的脚印
分享到: QQ空间QQ空间 腾讯微博腾讯微博 腾讯朋友腾讯朋友 微信微信
转播转播1 分享淘帖0 分享分享0 收藏收藏1 支持支持1 反对反对0
帖子永久地址: 

僚人家园 - 论坛声明1、本主题所有言论和图片仅代表作者个人的立场,不代表本论坛管理方立场。
2、本站所有主题由该帖子作者发表,该帖子作者与僚人家园享有帖子相关版权
3、其他单位或个人使用或转载本论坛原创文章时须征得作者本人及僚人家园论坛管理员的同意
4、发帖者承担因本文发表而直接或间接导致的相关责任。僚人家园管理团队有事先不通知发帖者而删除或屏蔽本文的权利。

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
沙发
发表于 2010-9-13 23:24:00 |只看该作者

2.Mbawfaex Guh Liuh Gueng Mou

Seizneix vunz ciengx mou ngoenz beij ngoenz lai,liuh ciengx mou hix ciemh ngoenz ciemh mbouj gaeuq yungh,baenzlawz guh ne?

Cenzcouh Yen miz dingz ranz caeuq dingz danhvei he sawq aeu mbaw gocoengz gyagoeng baenz mba daeuj guh liuh gueng mou,yaugoj gig ndei.Lumj Anhhoz Gunghse Dadangz Dadui seyenz Dangz Cunzvwnz,bi’gvaq ciengx mou 13 duz,miz 3 duz dwg sawqyungh mba mbawcoengz daeuj gueng,ngamj ndaej haj ndwen,cijbingz moix duz maj noh 178 gaen.

Mizgven swhliu gangj naeuz,mbaw gocoengz hamz miz haujlai cungj veizswnghsu,danbwzciz, huzlozbuzsu,gizsu,sazginsu,veizlieng yenzsu caeuq anhgihsonh 18 cungj doxhwnj.Ndawde hamz miz danbwzciz 10% hwnjroengz,cijfangh daih’iek 6.8%.Mbaw gocoengz dwg aeu mbaw heu,faeg mienz hangq hawq,muz mienz baenz mba le,couh ndaej gueng mou lo.

Daj sawqniemh rox daengz,ndaw liuh mou habsik gya di mbaw gocoengz,ndaej hawj duzmou dungx siu,lai gwn mok,beij gueng liuh bingzciengz lai maj naek 30% hwnjroengz.Itbuen moix duzmou vaiq song ndwen ok riengh,nohcing hix lai.

Rog guek gaenq yenzgiu aeu mbawfaex guh liuh gueng mou.Gih raeuz doenghgo haemq lai,haujlai mbaw ganj doenghgo,byukduh cungjbaenz liuh gueng mou,raeuz aeu dajhai swhsiengj,lai guh gohyoz sawqniemh,dajhai liuh mou monzloh,hawj ciengx mou saehnieb engq lai engq hoengh.

(Lij Faz hoiz)


回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
板凳
发表于 2010-9-18 22:00:00 |只看该作者

Gueng “Cwnghdanlingz”Gaeq Ok Gyaeq Lai

Hoznanz Swngj Linz Yen Dunghgangh Gunghse Sihgangh Dadui Cinz Cunhlinz sawq guh baenz “cwnghdanlingz”,neix dwg cungj liuhgaeq moq ndeu.yungh bonj siuj,yaugoj ndei,ndaej leih lai.Raeuz mbouj fuengz sawqsawq yawj.

Guhfap:Mba’ndok 35%,mba’bya 30%,cijfangh 15%(danghnaeuz yungh ndok ndip,ndawde hamz miz cijfangh,mbouj yungh lingh gya cijfangh,dan aeu gya lai di mba’ndok hix ndaej),denfwnj 8%,danbwzciz 10%,gyu 2%,lingh gya swvanzsu iekliengh 3%,gyaux yinz couh baenz.

Yunghliengh:Moix duz gaeqmeh ngoenz gueng cienz roek.

Yaugojuz gaeqmeh gueng gvaq “cwnghdanlingz”le,mboujdanh ok gyaeq lai,aen gyaeq hung youh naek,gyamqgyaeq hix na.Aen dadui neix Cinz Cunghcenz ciengx seiq cib duz gaeqmeh,haidaeuz moix ngoenz cij ok cib ngeih,sam aen gyaeq,gouj aen gyaeq cij miz gaen naek;gueng “cwnghdanlingz”le,dem daengz ngoenz ok ngeih cib bet,gouj aen,caet bet aen gyaeq couh miz gaen naek.Caiq boux seyenz he Cinz Sauhingh ciengx song duz gaeqmeh,miz duz ndeu cungj mbouj ok gyaeq,duz ndeu gek ngoenz ok gyaeq aen he.Gueng “cwnghdanlingz”le,duz gaeqmeh mbouj ok gyaeq haenx couh gek ngoenz ok aen,duz gek ngoenz ok aen haenx,dem daengz ndwen ok ngeih cib bet,gouj aen gyaeq.

(Lij Faz hoiz)

------Bauq Sawcuengh 1983.10.22


回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
地板
发表于 2013-2-19 18:31:18 |只看该作者
Sawq Yungh EkCinvaiz Moq
Ekvaiz ndei rwix,doiq duzvaiz ok rengz lai noix gvanhaeh gig daih.Miz vunz yenzgiu ekvaiz gvaq nyinhnaeuz:Aen ekvaiz gaeuq caeuq ndang vaiz doxdep mbouj daengz 20 bingzfueng conq,rag seiz,geij bak gaen naek roengz nyitnyi naengnoh duzvaiz bae,duvaiz danghyenz dwgrengz dwk baegfoedfoed,rag naek dingj mbouj ndaej nanz,hix ok mbouj ndaej rengz lai.
Dawz ekvaiz gaeuq gaij baenz ek songmax roxnaeuz ek saiaek,ek moq caeuq naengnoh duzvaiz doxdep couh daihdaih dem lai lo.Aen ek songmax ndaej hawj duzvaiz rengz rag daezsang 24%,duzvaiz ndeu ok rengz 0.5 aen majliz couh dem daengz 0.8 aen majliz.Aen ek saiaek ndaej hawj rengzrag daezsang 48%,couh dwg gangj,duz vaiz ndeu yaek dingj ndaej song duz vaiz yungh.Ndigah,cingj daihgya sawq yung yawjyawj.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
5#
发表于 2013-3-1 17:29:52 |只看该作者
Raemx Vafeiz Ciengx Bya Ndei
Youq ndaw daemz ndaw dah ciengx bya,liuh duzbya lawz gaijgez?Lajneix gaisau aen fapmoq ndeu,couh dwg aeu bwnh vafeiz hawj raemx bienq biz le ciengx bya,yaugoj gig ndei.
Gij ndeicawq raemx vafeiz ciengx bya dwg:Yuagoj ndei,heih guh,hong mbaeu.Huzbwz Swngj Suijcanj Yenzgiusoj sawqyungh rum,bwnhriengh,bwnh’oemq foed caeuq vafeiz doxgyaux ciengx bya,gaen niusu ndeu gya song gaen golinzsonhgai,ndaej hawj duzbya lai maj 2.8 daengz 3.3 gaen.Sanhdungh Ciyangz Yen Cuihcai Gunghse Cangzciengxbya guh gvaq sawqniemh,baez yungh 1.29 gaen vafeiz,bya couh lai maj gaen ndeu,cienzbonj gak bet.Sawqniemh gangjmingz, doiq gij raemx miz bwnh youjgihfeiz siuj haenx,doxgyaux yungh roxnaeuz dan yungh vafeiz cungj ndaej hawj bya lai maj.Yungh fuzhoz vafeiz ciengx bya,bya maj engq vaiq,niusu caeuq bwnhlinz,daeuh gapyungh beij fuzhoz vafeiz ca di,yungh anhsuij,siuhsonh’anh gij vafeiz neix hix baenz.Danghnaeuz dan dwk vafeiz hawj raemx biz,couh wngdang aeu ciengx byalienz guhcawj, ciemq daengx daemz bya bet cingz nei.Yungh raemx vafeiz dan,linz,gyaz daeuj ciengx bya gij bijli doxgap,aeu yawj raemxdaemz mbouj doxdoengz daeuj dingh,itbuen dwg song faenh dan,song faenh linz,it faenh gyaz.Moix baez dwk geijlai,gek geijlai ngoenz dwk mbat,aeu yawj geiqciet, raemxraeuj,dienheiq caeuq mwhhaenx raemxdaemz baenzlawz yiengh bae guh.Itbuen aeu guh daengz siuj dwk gaenx dwk.Danghnaeuz dan yungh raemx vafeiz daeuj ciengx bya,moix moux dwk gihfeiz 40 gaen hwnjroengz,gek cib ngoenz baedauq dwk cuihfeiz baez ndeu,moix moux baez dwk 15 daengz 25 gaen couh hab.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
6#
发表于 2013-3-14 11:03:45 |只看该作者
Nouhaih Ceiq Dwglau
Dangqnaj lajmbwn daih’iek miz roek cib lai ik duznou,daengx seiqgyaiq moix bi deng nou gwn bae sam cien sam fanh lai dun haeux,gaeuq song ik vunz gwn bi ndeu.Bi’gvaq,guek raeuz miz bet aen sengj si deng nou haih bae song ik lai moux naz,sai bae sam cib roek ik gaen haeux baenz lai.
Yanghgangj miz dab laeuz haj caengz ndeu,deng nou gug congh ciengz byoengq,haeb raek saeu bae,laeuz deng loemqlak.Yinghgoz miz aen gunghswh hung ndeu,miz buek cienz he deng nou “caeg” bae guh rongz.
Suhlenz Vujgwzlanz miz aen cizdij nungzcangh ndeu,deng seiq haj cib duznou ciengzseiz ndonj haeuj rienghmou caeg gwn doxgaiq,ngamq aen singgeiz ndeu,bang nou neix couh youq rienghmou neix haeb dai caet cib lai duz moulwg.Baekging miz aen cangz ciengx gaeq ndeu,bi ndeu deng nou gwn bae baenz fanh gaen gyaeqgaeq,haeb dai bae sam fanh lai duz gaeqnumh.
Gwnz ndang duznou gyuek miz ngeih sam cib cungj binggin,lah cainanh hawj vunz engq dwglau.mwh cibseiq sigij,Yidali miz aen ruzhuq ndeu daiq duz nou iq ndeu gyuek miz sujyiz binggin,ruz hai daengz Yezyanaz seiz,duznou neix ndonj haeuj haenz dah bae,hawj Ouhcouh geij aen guekgya lah bingh sujyiz,laebdaeb cungj fatbingh mbouj duenh.Youq baez sujyiz neix bingh dai song cien haj bak fanh vunz,ciemq seizhaenx Ouhcouh yinzgouj sam faenh cih it.
Nouhaih caen dwglau,muengh caezgya yunghsim bae cawz nou.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
7#
发表于 2013-4-1 23:07:50 |只看该作者
10.Duznou Hix Baenz Bauj
Nouhaih,bouxboux cungj nyapnyuk.Gizsaed,duznou “daengx ndang cungj dwg bauj”ne!
Bwnnou ndaej gyagoeng guh baenz gvangh’anhsonh,neix dwg cungj yw bengz ndeu.Naengnou unq youh wenj,ndaej guh madfwngz daengj doxgaiq iq.Mumhnou guh mauzbit gig ndei,guek raeuz mauzbit bwnnou senq youq Yizbwnj okmingz.Lauznou guh liuhsaek caeuq gunghyez yienzliuh.Gyaeqraem duznou aeu daeuj yw lwgnyez hwnjgeuq caeuq fatbag gig ndei.Nohnou unq oiq lumj nohgaeq,hamz lauz siuj,hamz danbwzciz、gai、diet daengj gig lai,beij nohvaiz lij miz yingzyangj,mboujdanh ndei gwn,danghnaeuz aeu daeuj gueng doihduz、bit、gaeq,maj ndang gig vaiq.
Ndigah,guek raeuz senq youq Cunhcouh Cangoz seiz couh miz vunz gwn nohnou.Aenvih duznou gvenq gwn seuq(miz vunz yenzgiu fatyienh,duznou beij bit、gaeq、mou、ma lij gangj veiswngh, mbouj haengj gwn doxgaiq gyuek、naeuh).ok noh lai,sanj lwg vaiq,dingj bingh ak,youh ndei gaj caeuq gyagoeng,geij bi daeuj,rog guek ciengx nou fazcanj gig vaiq.Meijgoz miz aen nungzcangz ciengx nou ndeu,bi ok nohnou 300 dun,lij mbouj gaeuq gai.Daizvanh miz vunz guh gohyoz sawqniemh,ciengx ndaej duznou hung lumj malwg nei.
Seizneix,guek raeuz gak dieg hix miz haujlai vunz siengj banhfap baengh duznou fatcaiz.Lumj Sanhsih Swngj Linzgiz Yen miz sam boux nungzminz gag ok cienz seiq cien lai maenz banh aen nohnou gvandouzcangj ndeu,moix bi gyagoeng 30 fanh duz nou guh baenz gvandouz,gig ndei gai.Swconh Swngj Bungz Yen miz aen bizhaizcangj ndeu,soucawx naengnou guh beizhaiz lwgnyez,gai doh daengx guek.Giz raeuz Bingznanz Yen soucawx noulwg,cimq guh laeujyw,gai daengz Gangj Au.Bingznanz yienhsingz miz bouxcoz ndeu gaeb nou daeuj gai,duz hung gaen lai,gai daengz gaen maenz haj,doxciengj cawx.Fuzgen Swngj guh nohnou lab gai ok guek rog,ndaej vunz haenh guh “nohlab daih’it”……
Gawq gujsuenq,guek raeuz daih’iek miz 30 daengz 40 ik duznou,ciuq suenq moix vunz miz sam seiq duz.Danghnaeuz aen yienh ndeu miz sam seiq cib fanh vunz,miz nou couh daengz it bak fanh duz doxhwnj.Ciuq duznou bingzyaenx buenq gaen,moix gaen gai maenz sam ngaenz,aen yienh neix dan gai nou couh souhaeuj roek cib lai fanh maenz,beij ndaej loeg caet cib hoh ranzfanhmaenz!Mwngz yawj,duznou mbouj dij cienz ha?
Miz vunz gangj,aeu mied nou ceiq ndei dwg fatdoengh vunz gwn nou.Gawq vah neix miz dauhleix.Danghnaeuz daihgya cungj ndatsim bae haifat duznou swhyenz,mboujdanh ndaej mied nou,lij ndaej fatcaiz dem hw!

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
8#
发表于 2013-4-16 22:54:21 |只看该作者
2.Bouxcuengh Fatmingz Riengx Ndaeng
Sungcauz bonjsaw Lingjvaidaidaz sij naeuz:”ndaw rungh Yunghcouh caeuq lajmbanj Yinhcouh,gvenq guh riengx ndaeng.Riengx ndaeng,couh dwg aeu beuz coux di raemx,dwk geij naed gyu caeuq geij ndik raemx hingbya haeuj ndaw raemx bae.Beuz hai miz congh,cap diuz guenj iq lumj bakbingz nei iet haeuj conghndaeng bae,yinx raemx swng uk,swnh uk roengz hoz……Riengx seiz bak hamz gep byaiep ndeu,yienzhaeuh raemx cij anonj roengz ndaeng,mbouj caeuq heiq doxgyaux. Yienghneix,ndaej liengz uk sangj aek,mbouj miz gijmaz beij neix ndei lo.”Gijneix biujmingz cuenghyw haemq gyaenanz caemhcaiq yw ndaej bingh.Aeu hingbya daeuj guh yw,dwg cojcoeng Bouxcuengh fatmingz,gvaqlaeng canghyw ndawbiengz Bouxcuengh cungjgez daezsang daeuj yw ndei haujlai binghraq caeuq binghsa,aeu yendai yihyoz lijlun daeuj gejgangj,couh bauhamz vuzlij gyangq raeuj caeuq nenhmoz dwk yw daengj gohyoz dauhleix.Daengz seizneix,cuenghyw lij yungh swiq ndaeng caeuq gug heiq daeuj yw gij bingh baenz youq ndaeng,hoz caeuq bwt haenx,cungj miz itdingh yaugoj.
4.        Bouxcuengh Sug Rox Ywdoeg
Cuenghyw sug yungh ywdoeg caeuq yw gaijdoeg.Sawyw geiq miz ciuhlaux vunz diegcuengh raemxmbungj daeuj yw doeggat,yungh rumgitleih daeuj gaij guj,de sij naeuz:”Rumgitleih,ganj lumj nangx gim,……gyauguengj(rangh Guengjsae) ndaw biengz ciengz raen doihduz deng guj,cungj rum neix gaij guj ceiq lingz.” Lingjvaidaidaz doiq godoeg mwnhdaxlaz sij naeuz:”Guengjsae gomwnhdaxlaz hwnj rim diegfwz,mbaw hung va hau,giet aen lumj lwggwz miz oen,dwg go miz doeg,……mbaet ma dak sauj,nienj mienz,hawj vunz gwn,deng ngunhmaez……Vunz baihnamz saekseiz hawj lwgnyez guh yw,siu gam gig haenq.”Mwnhdaxlaz dengdoeg baenz neix daeuj gaij:”Gip aeu gyaeqgaeq lwgmaenz nienj mienz,gyaux mayouz, guenq hawj gwn,rueg seuq gij doeg couh singj.”Lij naeuz gaij doeg yied vaiq yied ndei,”loq numq couh gouq mbouj ndaej lo.”Cuenghyw gaij ngwzdoeg hix haemq lai.
Ywdoeg lij yungh youq dajciengh,diegcuengh “ndaw rungh guh naq,cungj miz yw……Cij miz bouxdoj rox gaij ywdoeg.”Nanzdanh Yen Bouxcuengh giuhlaux dajciengh,”boux daiq donh oij he.Danghnaeuz deng naq,sikhaek hamz oij gaij doeg,caemhcaiq ganj ma ndaw mbanj,cug youq faexdongh gwn yw gaij doeg.”Gijneix biujmingz cuenghyw yungh ywdoeg caeuq gaij doeg gaenq senqsi dabdaengz itdingh suijbingz.
5.        Diegcuengh Hawyw
Youq diegcuengh CingsihYen,moix bi lauxlig nguxyied co’ngux,daengx yienh gyaegyae gyawjgyawj,ndaw rungh lajmbanj cungj comz daeuj ganj hawyw. Ngoenzhaenx,youq yienhsingz gwnz haw baij miz haj roek bak dan gai yw,ywcungj miz geij bak yiengh,daeuj ganj ywhaw miz baenz fanh vunz.Youq diegcuengh Yinhcwngz Yen,Gvei Yen daengj dieg hix miz hawyw,hoeng mbouj beij Cingsih baenzneix nauhyied.
Riuz naeuz,youq ciuhlaux,diegcuengh ngwzdoeg haemq lai,miz duzngwz gvaiq he cungj youq moix bi nguxyied co’ngux okdaeuj byoq doegheiq,lah binghraq,hawj vunzraeuz souh cai souh nanh.Miz bi he,Bouxcuengh raeuz miz boux canghyw heuh goenggiz,de daiqlingx daengxcungq Bouxcuengh hwnjdaeuj caeuq ngwz gvaiq daeuq,youq ngoenz nguxyied co’ngux dwk dai ngwz gvaiq.Yienghneix,vih geiqniemh ngoenz hingz,moix bi nguxyied co’ngux vunzlai couh gag comz daeuj guh hawyw lo.
Yienznaeuz gojriuz mbouj ndaej cienz saenq,hoeng,gijneix laisiuj gangjmingz, Bouxcuengh daj rox yw,aeu yw,yungh yw daengz gai yw,itdingh ginglig gvaq aen seizgeiz gig nanz gig nanz ndeu,hix biujmingz cuenghyw raeuz yingjyangj gig gvangq,neiyungz gig fungfouq.
6.        Gwnz Byaraiz Cuenghyw
Veh Byaraiz youq gwnz seiqgyaiq gig mizmingz,veh doh sam bak lai goengleix,gawq gaujcwng,gaenq ndaej song cien lai bi.
1981 nienz Gvangjsih Cunghyih Yozyen bae Byaraiz gaujcaz,nyinhnaeuz ndaw Byaraiz saedsaeh miz neiyungz gvendaengz ciuhlaux Bouxcuengh seng,laux,bingh, dai doenghgij yihyoz veiswngh haenx.
Mbaw veh Byaraiz miz haujlai siengq vunz gingz fwngz capmax,gijneix biujmingz, Bouxcuengh ciuhlaux couh hingq daj goengfou(fouxngeih).Caezgya rox,daj fouxngeih ndaej lienh ndang cawz bingh.Bouxcuengh daj ciuhlaux daeuj couh gyaez fwen angq foux,itcig daengz ngoenzneix.Gaenh Byaraiz ningzmingz Yen miz bouxlaux canghyw ndeu,nienzgeij ndaej caetcib lai bi lij dued ndaej Gvangjsih daengx gih vujsuz gvanhmozsai ngeih daengj ciengj.
Ndaw veh Byaraiz miz mbangj siengq vunz gig lumj cingq guh yw bingh.Miz boux canghyw,miz boux dawz cim,miz boux souh vunz yw.Daj neix rox daengz,canghyw lizsij dwg gig nanz gig nanz lo.
6.Doenghbaez Cuenghyw Deng Yawjsiuj
Doenghbaez,canghyw aenvih mbouj ndaej vatgug,cingjleix caeuq cungjgez,ndigah ciengzciengz yw bingh caeuq maezsaenq gyoeb youq gizndeu,youq gaijfang gaxgonq daegbied mingzyienj.Bonjsaw Lingjbiujgeiqmanz sij naeuz:”Vunzmanz aeu ywdoj yw dwgsieng caeuq baezdoeg gig ak,hoeng ciengz caeuq dwkfangz caemh guh.” Doengzseiz geiq miz baez yw bingh ndeu:”Gou raen miz boux baenz baez ndeu,heuh canghcuenghyw yw bingh.Bouxcanghyw daeuj ranz bouxbingh aeu gaeqboux, ngaenzhau,haeux daengj dwk youq rogding,bouxcanghyw sien dawz ngaenz dwk daeh,daj lohdin,aeu raemx nam fouz,byoq giz baez,dawz cax gvej baez,nong lwed caez lae,bouxbingh di ndeu mbouj rox in.Nong ok seuq,baeng yw couh ndei.”Daj neix yawj ok,canghyw yw bingh haemq ak,mbouj wnggai aenvih nammo byoq raemx fouz couh yawjsiuj de.Bouxcuengh ciuhciuh daihdaih geij cien bi dwg baengh cuenghyw daeuj baujcang,cix mbouj dwg baengh fangz daeuj baujyouh.Seizneix,raeuz aeu yawjnaek cuenghyw,vut gij maezsaenq de bae,fazveih cuenghyw cozyung.
7.        Cuenghyw Yawj Bingh Fuengfap
Cuenghyw yawj bingh gig daegsaek,lajneix gaisau:
(1)        Yawj saek naj.Heiq vuengh heiq naiq,bingh mbaeu bingh naek,cungj ndaej daj saek naj yawj ok.Lumj raen najbyak caeuq conghcienz (vahgun heuh yindangz)bienq ndaem roxnaeuz mongmyox,couh rox baenz baeznou;danghnaeuz gij saek ndaem daj gwnz lah roengzdaeuj,biujmingz bingh haemq naek;danghnaeuz saek ndaem lah daengz song gemj,bingh couh yw mbouj ndei lo.Yawj saek naj lij ndaej yawj ok bingh yiengzmauzsa,maxvuengsa,caetsingsa daengj.
(2)        Dawz meg.Cuenghyw dawz meg haemq daegbied,dawz meg gencueg rox gij bingh baenz youq giz lajaek,ndaw gyaeuj;dawz meg gengoek rox gij bingh ndaw sim;dawz meg rox ngabga rox gij bingh hwet,mak,ga;dawz meg ndaw ngabga rox gij bingh saejlwg,rongznyouh;daengjdaengj.
(3)        Yawj ribfwngz ribdin.Yawj rib mingzdangz gig lai,faen miz saek,yiengh,riz, nyaeuq,dek,raiz,daengj,daj gizneix bienqvaq couh rox mwngz baenz gijmaz bingh, bingh naek roxnaeuz mbaeu.
Linghvaih,cuenghyw lij rox doenggvaq yw daeuj duenq bingh,lumj yungh maeyw, biek fangz,raemxhoiz daeuj duenq bingh.Ginggvaq seizneix gamdingh,gij fuengfap neix hix gig miz yungh.
8.        Maeyw Cit Bingh
Maeyw cit bingh,dwg yungh yw ceh mae ndaij,diemj feiz soh cit giz bingh,roxnaeuz conghvih,couh ndaej yw ndei bingh.
Maeyw cit bingh ndaej doeng maz,dingz in,dingz humz,siu fung,siu ndat,hengz lwed doeng saek,siu foeg vaq gyaeng daengj.Ndaej yw bingh ndaw ndang,youh ndaej yw bingh rog ndang,yungh ndaej gig gvangq.
Maeyw cit bingh miz lajneix ndeicawq:It dwg yw ndaej bingh gig lai,lumj gij bingh miz lau nit,fat ndat,foeg,in,reuq,maz,humz daengj cungj yw ndaej;ngeih dwg ywfap genjdanh,fuengbienh,yungh cienz noix,yw ndaej lingz,yw ndei vaiq,cij aeu aen daeng he,diuz maeyw he,couh ndaej yw bingh;sam dwg ancienz baujyiemj,cit seiz mbouj remj,mbouj miz fucozyung,sai mbwk laux coz cungj yungh ndaej;seiq dwg heih hag heih rox,hag le gojyij youq ndaw ranz gag yw.
Gvangjsih Cunghyih Yozyen Cuenghyw Mwnzcinjbu youq Namzningz Mingzsiulu hai miz maeyw cit bingh,bouxlawz yaek hag roxnaeuz siengj cawx maeyw,ndaej cigsoh caeuq gyoengqde liemzhaeh.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
9#
发表于 2013-4-16 22:56:34 |只看该作者
9.        Maeyw Cit Bingh Binghlaeh
(a)        Yw Dungxsiq
Mehmbwk singq Viz,23bi,ganbu,vunz Namzningz.Dungx in ok siq gaenq sam bi,baeznaengz gwn gij gyoet gij youzcaq haenx couh siq.Dungx baez in couh siq,siq le loq soeng.Gaenq fanjfuk gwn gvaq ywfuk,hix ndaej dingz siq,hoeng gvaqlaeng baez gwn gij gyoet gij youz(lumj mak,dang ndok daengj) youh siq.Yungh maeyw cit,ngoenz cit baez he,youz bouxbingh gag cit,cit ndaej ndwen buenq,bingh ndei lo,gwn gij gyoet gij youz caiq mbouj siq,ndang hix fat biz lo.
(b)        Yw haexgyaeng
Mehmbwk singq Gam,38bi,gunghyinz,vunz Namzningz.Haexgyaeng gaenq fat cib bi,ciengzseiz dwg 3~5 ngoenz cij ok baez haex ndeu,naek seiz 7~8 ngoenz cij ok baez he.Miz seiz yienznaeuz roxnyinh haex ndon,hoeng ok mbouj conh,roxnyinh dungxin, hwet naet,gyaeuj ngunh,ninz mbouj ndaek.Bae yihyen yawj bingh lai baez,yw mbouj ndaej gat.Doeklaeng dingz gwn yw,dan yungh maeyw cit,ngoenz cit baez he,cit ndaej cib sam ngoenz le,haex doengswnh,moix ngoenz ok baez haex,caiq mbouj miz dungx in,hwet naet,gyaeuj ngunh,ninz hix ndaek lo.
(c)        Yw Fatbag
Dahsau singq viz,18bi,hagseng,vunz Yungzanh.Fatbag seiz luenh gangj luenh hemq, duet buhvaq bae eu fwen.Dingz bag seiz mbouj gangj vah,najsaep simnyap.Yungh maeyw cit,ngoenz cit song baez,cit ndaej sam ngoenz le couh mbouj bag.hoeng lij najsaep mbouj singjsak.Doeklaeng hawj maeyw heuh boh de bang cit,lienz cit cib ngoenz,bingh couh gat lo.
(d)        Yw Bouxsai Mbouj Ndongj
Bouxsai singq Damz,28bi,cizgungh,vunz Liujcouh.Gietvaen seiq bi yah de mbouj miz ndang.Codaeuz lij hengz ndaej fuengzsaeh,hoeng mbouj biu cing.Doeklaeng mbouj ndongj,fuengzsaeh mbouj baenz.Yungh maeyw cit,ngoenz cit baez ndeu,20 ngoenz guh aen liuzcwngz.Codaeuz canghyw bang cit.Gvaqlaeng youz yah de bang cit.Cit ndaej duenh seizgan he couh ndei lo,ndaej hengz fuengzsaeh,hix biu cing lo.Mbouj geij nanz,yah de couh mizndang lo.
(e)        Yw Nyouh Dwk Congz
Dahniq 12bi,hagseng,vunz Liujcouh.Daj siujhag seiq nienzgaep hwmj,haemh ninz couh ok nyouh dwk congz,ciengzseiz baenz neix,cijndei aeu baengzsuliu demh ninz.Yungh maeyw cit,ngoenz cit baez he,lienz cit gouj ngoenz,couh ndei lo.
(f)        Yw Gapsaek
Bouxsai singq ngux,45 bi,ganbu,vunz Luzcai.De daj gyae naengh danci ma ranz,gig baeg,haemh haenx fuengzsaeh seiz fwt maez bae,yah de hemq gouq,de lij maez youq gwnz ndang yah de.Meh de gvaqdaeuj,lau de yungyiemj,daengq bawx gaej cangh,aeu denz cw ndei,couh bae heuh canghyw.Canghyw daeuj raen bouxsai neix hoz ndongj,diuz haenx suk haeuj dungx bae.Sikhaek aeu maeyw cit diegsoenj,cit baez ndeu couh singj dauq lo.
Mehmbwk he 32 bi,ganbu,vunz Liujgyangh.De ndang baeg lai hix fuengzsaeh, okyienh mehmbwk gapsaek,ribfwngz ouj,cij reuq,hoz ndongj cienq mbouj ndaej, gangjvah mbouj seuq.Genjcaz diegsoenj ok diemj hoengz,caengz raen ok hoengzsienq.Couh youq diemj hoengz haenx cit maeyw,cit le bingh couh loq ndei,ngoenz daihngeih cingzciengz lo.
(g)        Yw Fuengzsaeh In
Mehmbwk singq Damz,33 bi,gunghyinz,vunz Liujcouh.Gietvaen miz song laeq lwg le,raemxmeih gemj noix,conghyaem mbouj nyinh,baeznaengz fuengzsaeh gig in,mbouj gamj hengz fuengzsaeh.Yungh maeyw cit,ngoenz cit baez he,lienz cit caet ngoenz,raemxmeih dem lai lo,fuengzsaeh caiq mbouj in dem.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
10#
发表于 2013-5-2 16:52:14 |只看该作者
1 甘蔗 Oij
1、        风梨病
1、Binghbohloz
凤梨病是我国以至世界大多数植蔗国家和地区都普遍发生的病害。已下种的种茎受害不能发芽,贮藏的种茎受害即引起腐烂,损失惨重。
Binghbohloz dwg gij binghhaih guek raeuz caiqlij guekgya caeuz digih seiqgyaiq dingzlai ndaem oij haenx cungj bujben fatseng. Ceh ganj gaenq roengz ndaem haenx deng haih mbouj ndaej fat ngaz,ceh ganj rom yo haenx deng haih sikhaek naeuh bae,sonjsaet gig naek.   
病原与症状    病原菌是一种真菌。种茎感病初期,两端切口变红色,纵剖蔗茎有菠萝香味,故称凤梨病。种茎染病不久,切口变褐色至黑褐色,病菌由切口两端迅速向节间侵染,纵剖蔗茎可见内部组织渐变成红褐色至黑褐色,薄壁组织开始坏死腐败;染病后期种茎髓部变煤黑色,节间内部形成空腔,有发丝状黑色纤维和大量煤黑色的粉状物。
Binghyienz Caeuq Binghyiengh Binghyienzgin dwg cungj cwnhgin ndeu.Ndaem oij lah bingh cogeiz,song gyaeuj bakcax bienq saek nding,soh buq ganj oij miz feih rang bohloz,ndigah heuh binghbohloz.Ceh oij lah bingh mbouj nanz,bakcax bienq saek hoengzgeq daengz saek hoengzndaem,binggin daj bakcax song gyaeuj vaiq lah yiengq gyang hoh,soh buq ganj oij ndaej raen baihndaw cujciz ciemh bienq baenz saek hoengzgeq daengz saek hoengzndaem,bozbiz cujciz hainduj vaih dai nduknaeuh;lah bingh geizlaeng ceh oij giz gviz bienq saek ndaem,gyang hoh baihndaw baenz gyoeng,miz gij cenhveiz saek ndaem lumj byoem nei caeuq daihliengh gij yiengh mba saek ndaem.
发病条件   土壤低温高湿发病严重。土壤干旱,种茎蔗芽萌发缓慢,延长病菌侵染的时间,有利于发病。土壤粘重,排水不良,透气性差,则发病重。种茎长途运输,堆放时间长,发病亦较多。抗病品种或萌芽迅速的甘蔗品种发病轻,反之则发病重。
Fatbingh Diuzgienh Namhnaz dihvwnh dumz lai fatbingh naek.Namhnaz rengx hawq,ndaem oij ok ngaz menh,do raez binggin lahhaih seizgan,fatbingh miz leih.Namhnaz nemnaek,baiz raemx mbouj ndei,daeuqheiqsingq ca,cix fatbingh naek.Ceh oij daj gyae yinh daeuj,doi cuengq seizgan raez,fatbingh hix haemq lai.Binjcungj gangbing roxnaeuz gij binjcungj did ngaz vaiq haenx fatbingh mbaeu,doxfanj cix fatbingh naek.   
防治方法    ①选用抗病和萌芽力强的品种。②种茎消毒。斩种后的茎段,选用50%多菌灵、50%甲基托布津或50%苯来特可湿性粉剂500-600倍稀释液浸泡3-4分钟;或用蔗菌灵300-400倍稀释液浸种5-7分钟,然后播种。也可用3%-4%石灰水浸种8小时,或用20%石灰水浸种消毒1分钟; 或用生石灰1份、清水2份配成石灰浆蘸蔗种切口(贮藏蔗种人贮前用此法处理亦可)。③提高播种质量,采用地膜覆盖栽培。④实行轮作。
Fap Fuengzceih ①Senj yungh gij binjcungj dingj bingh caeuq did ngaz ak haenx.②Ceh oij siudoeng.Gyaengh oij raeemj ceh le,senj yungh 50%dohginlingz、50% gyazgihdozbucinh roxnaeuz 50%bwnjlaizdwz gojsizsing fwnjci 500—600 boix raemxyw cimqceh 3—4 faencung;roxnaeuz yungh cehginlingz 300—400 boix raemxyw cimq ceh 5—7 faencung,yienzhaeuh doekceh.Hix ndaej yungh 3%—4% raemxhoi cimq ceh 8 diemjcung,roxnaeuz yungh 20% raemxhoi cimq ceh siudoeg 1 faencung;roxnaeuz yungh hoiseng 1 faenh、raemxsaw 2 faenh boiq baenz giengh hoi cat bakcax ceh oij(boux yo ceh oij haenx yo gaxgonq yungh fap neix cawqleix hix ndaej).③Daezsang doekceh cizlieng,caijyungh dimoz cwgoemq daeuj ndaem.④Saedhengz lwnz guh.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
11#
发表于 2013-5-10 16:18:53 |只看该作者
2.黑穗疯(病?)
          2.Binghriengzndaem
黑穗病俗称黑粉病。世界上许多植蔗国家和地区都普遍发生该病,是重要的甘蔗病害之一。我国一些蔗区的感病品种发病率高达70%。
Binghriengzndaem vahsug naeuz binghfaenjndaem.Gwnz seiqgyaiq haujlai guekgya caeuq digih ndaem oij haenx cungj bujben fatseng,dwg oij cungyau binghhaih cungj ndeu.Guek raeuz mbangj ndaem oij digih lah bingh binjcungj fatbingh cingzdoh sang daengz 70%.
病原与症状    病原菌是一种真菌。本病最主要的症状是感病甘蔗植株梢头长出一条黑色鞭状物,称为黑穗,长达数厘米至几十厘米。黑穗中间有一条心柱,初期白色,软脆,后期变成褐色,坚韧,周围包着一层黑色的厚膜(垣)抱子,外披银白色薄膜(寄主生?的表皮组织)。随着抱子的成熟,薄膜破裂成网络状,大量厚膜抱子随气流飞散,最后只剩下褐色的心柱。
Binghyienz Caeuq Binghyiengh   Binghyienzgin dwg cungj cwnhgin ndeu. Bonj bingh ceiq cujyau binghyiengh dwg go oij lah bingh riengz oij maj ok diuz lumj bien saek ndaem he,heuh guh riengzndaem,raez geij lizmij daengz geijcib lizmij. Gyang riengzndaem miz diuz donghsim ndeu,cogeiz saek hau,unq coiq,geizlaeng bienz saek hoengzgeq,ndongj nyangq,seiqhenz bau miz caengz houmoz bauhswj saek ndaem he,baihrog gyomq bozmoz saek haungaenz(geiqseng byaujbiz cujciz).Riengz dwk baujswj baenz sug,bozmoz dek vaih baenz lumj saeng yiengh,daihliengh houmoz baujswj riengz rumz mbin sanq,doeklaeng cij lw roengz donghsim saek hoengzgeq.
发病条件    土壤干旱利于厚膜抱子的积累,夏、秋季高温多雨常造成病害的暴发和流行。不同的甘蔗品种,抗病性差异很大。大多数热带种免疫或高度抗病,印度种和中国种属于高度感染品系。宿根蔗比新植蔗发病重,宿根年限愈长则病害愈严重。甘蔗芽受伤利于病菌人(入?)侵。土壤瘦瘠、干旱,管理差,甘蔗生长不良,则发病多。
Fatbingh diuzgienh Namh hawq sauj mizleih houmoz bauhswj cwkrom,seizhah seizcou gauhvwnh fwn lai ciengz cauhbaenz binghhaih hwngqfat caeuq liuzhengz.Mbouj doengz gooij binjcungj.dingjbinghsingq doxca gig daih.Dingzlai cungj yezdai menjyiz roxnaeuz gig ndei dingjbingh,cungj Yindu caeuq cungj cungguek gvei haeuj gig ndei lah bingh binjhi.Oij louz goek beij oij ngamj ndaem fatbingh naek,louz goek nienzhanh yied raez cix binghhaih yied naek.Ngaz oij deng sieng miz leih binghgin lahhaeuj.Namh byom、hawq rengx,guenjleix ca,gooij maj mbouj ndei,cix fatbingh lai.   
防治方法    ①选用抗病品种。②发病严重的蔗地不留宿根,蔗茎不作种用。③及时拔除病苗。在病株节间已伸长,但尚未长出鞭状物时,即将病株拔除。如果黑穗已形成,拔除的病株应集中烧毁。④药剂防治。无论宿根蔗或新植蔗,在甘蔗齐苗后及伸长前期,用“绿丰95”植物生长调节剂1:300稀释液喷洒植株,不但防病、抗病,还可使甘蔗生长健壮,增加蔗产量。⑤有条件的蔗区实行甘蔗与水稻、花生、黄豆或红薯等作物轮作。⑥加强田间管理,发现病株立即拔除。收获砍蔗时最好用小锄入土低砍,减少病芽的存在。
Fap Fuengzceih ①Senjyungh dingj bingh binjcungj.②Gij dieg oij fatbingh naek haenx mbouj louz goek,ganj oij mbouj guh cungj.③Gibseiz ciemz bae miuz bingh.Youq go bingh hoh gaenq yietraez,hoeng yingzlij caengz maj ok yiengh lumj biem seiz , sikhaek dawz go bingh ciemz bae.Danghnaeuz gaenq baenz riengzndaem,ciemz bae go bingh wng sibcomz coemh bae.④Yungh yw fuengzceih.Mboujlwnh oij louz goek roxnaeuz oij ngamj ndaem,youq miuz oij ok caez le caeuq yietraez geizgonq, yungh “luzfungh 95”cizwuz swnghcangj diuzcezci 1:300 raemxywsaw byoq gooij,mboujdanh re bingh、dingj bingh,lij ndaej sawj oij maj ndaej cangq,demgya oij canjlieng.⑤Dieg oij miz diuzgienh haenx guh gooij caeuq gohaeux、duhdoem、duhhenj roxnaeuz lwgmaenz daengj doenghgo lwnz ndaem.⑥Gyagiengz ndaw naz guenjleix,fatyienh go bingh sikhaek ciemz bae.Sou oij raemj oij seiz ceiq ndei yungh gvak iq raemj daemq roengz namh,giemjsiuj ngaz bingh conzyouq.

回复

使用道具 举报

183

主题

2

听众

8808

积分

九头龙

Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13Rank: 13

最后登录
2015-7-6
注册时间
2007-7-16
12#
发表于 2013-5-11 21:52:20 |只看该作者
ndeil bwr~~~~~~~~~~~~~~~~

我喜欢吹牛咩?!Gangjboq Gangjboq! Mbanj Sawcuengh/壮文网:www.cuengh.com
回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
13#
发表于 2013-5-16 10:56:51 |只看该作者
3.梢腐病
3. Bingh Byainaeuh
梢腐病几乎在所有甘蔗生产国都有发生。除甘蔗外,高粱、玉米、香蕉、南瓜等作物也是该病菌的寄主。
Bingh byainaeuh ca’mboujlai youq sojmiz guek swnghcanj oij haenx cungj miz fatseng.Cawz oij le,megmax、haeuxyangz、gyoijhom、namzgva daengj doenghgo hix miz binghgin neix geiqseng.   
病原与症状    病原菌是一种真菌,主要为害甘蔗梢部。轻度发病,心叶基部感病后,受害心叶继续伸长,病部叶片腐烂,中脉完好,大部分植株可以恢复正常生长。中度发病,病叶基部的病菌向下侵人(入?)蔗茎生长点,受害部停止生长;病菌向上扩展,未伸出三叉口的心叶完全腐烂,没有心叶长出,形成“死尾蔗”。重度发病,发展到最后梢部坏死,生长点的病菌从蔗梢一边向下侵害,被害蔗茎的组织大部分变黑褐色腐烂,没有受害的一边继续生长,致使节间弯曲变形,受害的一边出现楔形裂口,形成梯级状。没有受害的组织,侧芽萌发生长,形成“扫帚蔗”。     Binghyienz Caeuq Binghyiengh Binghyienzgin dwg cungj cwnhgin ndeu,cujyau guh haih byai oij.Fatbingh seiz,goek mbawsim lah bingh le,mbawsim deng haih laebdaeb yietraez, mbaw bingh nduknaeuh,cungmeg ndei,dingzlai go ndaej fuk cingqciengz fatmaj.Fatbingh maqhuz naek,goek mbaw bingh binggin yiengq laj lah haeuj ganj oij diemjsengmaj,giz deng haih dingz  sengmaj;binggin yiengq gwnz mbefat,mbawsim lij caengz yiet ok bak samca haenx cienzbouh nduknaeuh,mbouj miz mbawsim maj ok,baenz “oijdairiengz”.Fatbingh naek seiz, fazcanj daengz ceiq doeklaeng riengz oij vaih dai,diemjsengmaj binggin daj byai oij itmienh yiengq laj ciemhaih,deng haih ganj oij cujciz dingzlai biemq saek hoengzndaem nduknaeuh,mbouj deng haih haenx itmienh laebdaeb sengmaj,sawj gyang hoh vangoz bienqhingz,deng haih haenx itmienh okyienh bakceg lumj limq,baenz yiengh lumj lae haenx.Gij cujciz mbouj deng haih haenx,ngaz bangxrek did fat sengmaj,baenz “oijsauqbaet”.
发病条件    高温高湿天气,种植过密,过量施氮肥,生长过旺,组织柔嫩等,有利于病害流行。久旱遇雨或干旱后灌水,往往病害易发生。不同品种的抗病性不同,蔗梢上可见最高肥厚带至生长点的距离大的品种,抗病性强;反之,则抗病性弱。适当剥叶的蔗田比不剥叶的发病轻。
Fatbingh Diuzgienh Mbwn hwngq dumz lai,ndaem deih lai,dwk danfeiz daiq lai,sengmaj vuengh lai,cujciz unqoiq daengj,mizleih binghhaih riuzlah.Rengx nanz bungq fwn roxnaeuz rengxhawq le dwk raemx,binghhaih ciengzciengz heih fatseng.Mbouj doengz binjcungj dingj bingh naengzlig mbouj doengz, gij binjcungj gwn riengz oij ndaej raen ceiq sang rangh feizhou daengz diemjsengmaj gekliz hung haenx,dingjbingh naengzlig ak;doxfanj,cix dingjbingh naengzlig nyieg.Gij nazoij habdangq bok mbaw beij mbouj bok mbaw haenx fatbingh mbaeu.   
防治方法     ①种植抗病品种。②合理施肥。施肥要注意氮肥、磷肥、钾肥适当搭配,磷肥、钾肥全部与有机肥混合作基肥。甘蔗生长期,视生长情况追施氮肥,避免过施或迟施速效氮肥。③在高温多雨季节,对生长旺盛的蔗地,在发病初期喷药防治。可用50%多菌灵或苯来特可湿性粉剂1000 倍稀释液,或1:1:100的波尔多液喷雾心叶。④砍除病株,减少病菌传播。
Fap Fuengzceih  ①Ndaem dingj bingh binjcungj.②Hableix dwk bwnh.Dwk bwnh aeu cawqeiq danfeiz、linzfeiz、gyazfeiz habdangq dapboiq,linzfeiz、gyazfeiz cienzbouh caeuq youjgihfeiz doxgyaux guh gihfeiz.Oij fatmajgeiz,yawj fatmaj cingzgvang coi dwk danfeiz,mienx lai dwk roxnaeuz ceiz dwk suzyau danfeiz.③Youq mbwn hwngq fwn lai geiqciet,doiq gij dieg oij sengmaj vuengh haenx,youq fat bingh cogeiz byoq yw fuengzceih.Ndaej yungh 50% dohlingzgin roxnaeuz bwnjlaizdwz gojsizsing fwnjci 1000 boix raemxywsaw,roxnaeuz 1:1:100 boh’wjdoh raemxyw byoq dwk mbawsim.④Raemj cawz go bingh,giemjnoix binggin lahgvangq.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
14#
发表于 2013-5-24 16:59:17 |只看该作者
  4.宿根矮化病
         4. Binghdaemqlouzgoek
宿根矮化病是一种世界性的重要甘蔗病害。
Binghdaemqlouzgoek dwg cungj seiqgyaiqsingq cungyau oij binghhaih ndeu.   
病原与症状    病原菌是一种棒杆属菌细菌。宿根矮化病无典型的外部症状,一般表现为蔗株发育受阻,宿根发株少,蔗株矮化,蔗茎纤弱,生长不良。宿根矮化病在蔗茎内部表现为两种类型的变色症状:用利刀纵剖幼嫩蔗茎,梢头部生长点之下1厘米左右的节部组织变成橙红色;成熟蔗茎的节部维管束变色,从黄色变为橙红色以至红褐色,呈逗点状或短线状。节部的维管束变色绝不会延伸至节间,变色的深浅常因品种而异。有的蔗株虽染病,却不呈现节部维管束变色症状。
Binghyienz Caeuq Binghyiengh Binghyienzgin dwg cungj bangganjsuzgin sigin.Binghdaemqlouzgoek mbouj miz denjhingz baihrog binghyiengh,itbuen biujyienh dwg gooij fatmaj deng laengz,ngaz goek fat nyez noix,gooij daemq,ganj oij saeq nyieg,sengmaj mbouj ndei.Binghdaemqlouzgeok youq ganj oij baihndaw biujyienh dwg song cungj leihingz bienqsaek binghyiengh:Yungh cax raeh buq ganj oij oiq haenx,gyaeuj byai diemjsengmaj   
发病条件    干旱天气有利于病害的发生。植株生长在干旱的土壤或缺少一种至多种元素的土壤里,此病发生严重,灌溉区比非灌溉区发病轻。
Fatbingh diuzgienh Mbwn rengx mizleih binghhaih fatseng.Go ndaem sengmaj youq namh rengx roxnaeuz ndaw namh noix cungj ndeu daengz geij cungj yenzsu haenx,bingh neix fatseng naek,giz dwkraemx beij giz mbouj dwkraemx haenx fat bingh mbaeu.   
防治方法    ①选用无病种苗作种。②热水浸种。用50℃热水浸种2小时,或用温度控制在54~58℃的热空气处理8 小时。热空气处理费时且蔗种极易失水,因此必须用全茎进行处理。③建立无病新品种群体和无病苗圃。选育无病的新品种、新材料。④施足基肥,及早追肥。缺肥干旱影响甘蔗生长,宿根矮化病发病多,减产严重。⑤宿根矮化病严重的蔗区,减少宿根蔗的栽培年限和栽培面积。⑥为防止经过热处理及原来健康的蔗种再度受宿根矮化病的侵染,必须彻底清除各种田里的再生蔗,一切器具如砍蔗刀、播种机等使用前必须用沸水、蒸汽或火进行消毒。⑦消灭田鼠和一切啮食甘蔗的啮齿类有害动物,防止病菌传播。
Fuengzceih fuengfap   ①Genj yungh miuz ceh mbouj miz bingh haenx guh ceh. ②Raemx ndat cimq ceh.Yungh raemxndat  50℃ cimq ceh 2 diemjcung,roxnaeuz yungh hoengheiq ndat vwnhdu gaemhanh youq 54~58℃ haenx cawqleix 8 diemjcung. Hoengheiq ndat cawqleix sai seiz caemhcaiq ceh oij gig heih saet raemx,vih neix itdingh yungh daengx go guh cawqleix. ③hwnqguh mbouj miz bingh binjcungj moq ginzdij caeuq mbouj miz bingh suen miuz.Genj ung mbouj miz bingh binjcungj moq、caizliuh moq. ④Dwk gaeuq bwnhgiek,caeux di coi bwnh.noix bwnh rengx hawq yingjyangj go oij sengmaj. Binghdaemq- louzgoek fatbingh lai,giemj canj naek. ⑤Giz dieg oij bingh- daemqlouzgoek naek haenx,giemj noix oij louzgoek ndaem ung nienzhanh caeuq ndaem ung menciz. ⑥Vih fuengz ginggvaq cawqleix caeuq yienzlaiz ceh oij ndei caiq deng binghdaemq- louzgoek uqlah,itdingh cingcawz seuq bae ndaw naz gak cungj oij caiqseng,sojmiz hongdawz lumj cax raemjoij、bocungjgih daengj sawjyungh gaxgonq itdingh aeu raemxgoenj、heiqcwng roxnaeuz feiz guh siudoeg. ⑦Mied raeg nounaz caeuq sojmiz gaet gwn oij mizhaih doenghduz,fuengzcij binghgin lah gvangq.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
15#
发表于 2013-5-29 10:44:34 |只看该作者
5.赤腐病   
        5. Binghnaeuhhoengz
赤腐病分布很广,在我国各植蔗区均普遍发生。
Binghnaeuhhoengz fwnhbu gig gvangq,youq guek raeuz gak dieg ndaem oij cungj buben fatseng.   
病原与症状    赤腐病是真菌性病害,主要为害蔗茎和叶中脉,叶肉和叶鞘也偶有发生。纵剖被害蔗茎可见蔗肉呈赤红色或暗红色,中间杂有大小不一的长椭圆形白斑,有酸腐味,以后蔗茎组织变成褐红色。腐烂蔗茎的外皮出现暗红色斑块,被害部凹陷枯死,上长有黑色小粉粒状的分生抱子盘。蔗种被害,切口变红,纵剖种茎红色中有白斑,严重的整段蔗种呈红褐色或褐灰色,髓腔中有暗灰色棉絮状菌丝团,种茎表面有黑色的分生泡子盘。叶片中脉被害,病斑初期表现为红色小点,沿中脉扩展成纺锤形或长条形,以后中央变枯白色,边缘呈暗红色或棕黑色,表面常长有病原菌小黑点状的分生抱子盘。多个病斑连成长长的病斑。叶鞘染病,病部初呈赤色小斑,后扩大,多个病斑连成不规则的斑块,中央呈黄色,边缘呈红色,病部生小黑点状的分生泡子盘。
Binghyienz caeuq binghyiengh  Binghnaeuhhoengz dwg cwnh- ginsing binghhaih,cujyau guh haih ganj oij caeuq meggyang mbaw,noh mbaw caeuq mbok mbaw hix laemzseiz fatseng.Soh buq ganj oij deng haih haenx ndaej raen noh oij baenz saek hoengzgeq roxnaeuz hoengzamq,ndaw gyang cab miz hung’iq mbouj doengz raizhau lumj gyaeq raez,miz feih naeuh soemj, gvaqlaeng ganj oij cujciz bienqbaenz saek hoengzndaem.  Naeng rog ganj oij naeuh haenx okyienh raiz gaiq hoengz,giz deng haih mbop roengz roz dai,baihgwnz maj miz faen seng bauhswjbanz saek ndaem lumj naed iq nei.Ceh oij deng haih,bak cax bienq hoengz,soh buq ganj ceh ndaw saek hoengz miz raiz hau,baenz naek seiz baenz donh ceh oij okyienh saek hoengz- ndaem roxnaeuz saek mongndaem,ndaw congh gviz miz saek mong’amq ginswhdonz lumj faiq nei,ganj ceh biujmienh miz faen seng bauhswjdonz saek ndaem.Mbaw meg gyang deng haih,riz bingh cogeiz biujyienh dwg diemj iq saek hoengz,riengz meg gyang mbe baenz lumj lwt nei roxnaeuz lumj diuz raez, gvaqlaeng cunggyang bienq saek rozhau,bienhenz baenz saek hoengzamq roxnaeuz saek ndaemhoengz,biujmienh ciengz maj miz faen seng bauhswjbanz bing’yenzgin lumj saek ndaem nei.Lai aen riz bingh lienz baenz riz bingh raezraez bae.Mbok mbaw lah bingh,giz bingh hainduj baenz raiz iq saek hoengz, doeklaeng mbe hung,lai aen riz bingh lienz baenz gaiq riz mbouj gveihcwz,cunggyang baeenz saek henj,bienhenz baenz saek hoengz,giz bingh maj faen seng bauhswjbanz lumj saek ndaem iq nei.
发病条件    病菌在15-20℃仍能良好生长。土壤过酸,湿度大,则发病严重;土壤干旱,蔗芽萌发慢,有利于病菌人侵;暴风雨多,机械损伤率高,或虫害严重,则发病严重。抗病品种和发芽迅速的品种发病轻。
Fatbingh diuzgienh  Binggin youq 15-20℃ lij ndaej maj ndei.Namh soemj lai,dumz lai,cix fatbingh naek;namh rengxhawq,ngaz oij did fat menh,miz leih binggin haeuj;fwn rumz raq lai,gihgai sonjsieng cingzdoh sang,roxnaeuz non haih naek,cix fatbingh naek.Dingj bingh binjcungj caeuq binjcungj fatngaz vaiq haenx fatbingh mbaeu.
防治方法    ①采用抗病品种,选用无病、无螟害种苗和梢部蔗茎作种,下种前进行催芽。②种茎消毒。斩种时先将旧切口端部斩除,然后斩成茎段,用50%多菌灵或50%苯来特可湿性粉剂400-500倍稀释液浸种1分钟,如连续浸种,要每浸200-300千克种茎后,适当添加药液并保持一定的药液浓度。要先浸种消毒,然后再行催芽。③推广地膜覆盖栽培,促进早发芽、快成苗。加强田间管理,及时防治虫、鼠为害,控制病害的发生。
Fuengzceih fuengfap  ①Yungh dingjbingh binjcungj,genj yungh mbouj miz bingh 、mbouj miz mbaj haih miuzceh caeuq ganj oij byai guh ceh,roengz ceh gaxgonq guh coi ngaz. ②Ganj ceh siudoeg.Raemj ceh seiz sien dawz bak cax gaeuq haenx raemj bae,yienzhaeuh raemj baenz donh,yungh 50% dohlingz- gin roxnaeuz 50% bwnjlaizdwz yw’mba gojsizsing 400-500 boix raemxyw cimq ceh 1 faencung,danghnaeuz lienzdaemh cimq ceh, aeu moix cimq 200-300 cenhgwz ganj ceh le, habdangq diemgya raemxyw caemh baujciz itdingh nungzdu raemxyw.Aeu sien cimq ceh siudoeg,yienzhaeuh caiq guh coi ngaz. ③Doigvangq dimoz cw daeuj ndaem ung,coi caeux fat ngaz、caeux baenz go.Gyagiengz ndaw naz guenjleix,gibseiz re non 、nou daeuj haih,gaemhanh binghhaih fatseng.

回复

使用道具 举报

143

主题

3

听众

6979

积分

东灵神

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2018-2-22
注册时间
2004-10-19
16#
发表于 2013-5-29 12:50:17 |只看该作者
   Vunz laj mbanj bouxcuengh raeuz aeu roengz rengz doi gvangq Sawcuengh vwnz vaq ,hawj gyoengq de doeng gvaq hag sawcuengh ,rox gij ngamj gyoengq de  guh gij gohyoz neix !
   Vunzcuengh mbouj rox sawcuengh ,dwg vunzcuegh gyoengq lingj dauj gij swzyin !
   Vunzgun doegsieb ,gyoengq de vih liux dungjci vunzcuengh ,youq diegcuengh doigvangq vahgun ,bik vunzcuengh hag vah gun ,ciuq vunzgun bae guh gwn daenj , dawz vunzcuengh gaij bienq baenz vungun ,youq diegcuengh hangz gwn vunzcuengh ,ciegj vunzcuengh seng ei ,ciengj vunzcuengh guh guen guh guenj ,ciengj vunzcuengh cienz ngaenz caeuq leih ik ! lij son vunzcuengh souj gij fap de ,mbouj ndaej fanj doiq  mbouj ndaej fanj gang saw gun vah gun vunz gun !

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
17#
发表于 2013-6-5 23:39:37 |只看该作者
6.虎斑病
          6. Binghraizguk
虎斑病又名纹枯病,主要为害蔗株中下部叶鞘,发病严重的田块,近叶鞘部分的蔗叶亦可罹病。
Binghraizguk youh heuh binghrozraiz,cujyau guh haih go oij gyang laj mbok mbaw,naz fat bingh naek seiz,mbaw oij gaenh mbok mbaw haenx hix ndaej deng bingh.   
病原与症状    虎斑病是一种真菌性病害。在适宜的环境条件下,受害蔗株先在尚存绿色的下部叶鞘上呈现污绿色带状或云状斑纹,随后病斑呈淡褐色或褐红色地图状,边缘呈红色。后期叶鞘外侧病斑呈深褐色圈状云纹环斑,形似虎皮上的斑纹。叶鞘内侧的病斑与青色叶鞘上的病斑相似,呈红色或赭红色,并有大量白色菌丝充满叶鞘或叶鞘与蔗茎之间。蔗茎被害,表面坏死呈现深褐色病斑,并产生粒状黑褐色菌核。
Binghyienz caeuq binghyiengh  Binghraizguk dwg cungj cwnhginsing binghhaih.Youq habdangq vanzging diuzgienh baihlaj,go oij deng haih sien youq gwnz mbokmbaw baihlaj lij heu haenx okyienh lumj saek heu uq haenx roxnaeuz raiz lumj fwj nei,riengzlaeng riz bingh baenz saek damh hoengz roxnaeuz saek hoengzgeq lumj didoz nei,bienhenz baenz saek hoengz. Geizlaeng mbokmbaw henz rog riz bingh baenz saek hoengz- ndaem raiz gvaenh lumj fwj gienj nei,yiengh lumj raizdiuz gwnz naeng guk.Mbokmbaw henz ndaw riz bingh caeuq riz bingh gwnz mbokmbaw heu haenx doxlumj,baenz saek hoengz rox- naeuz saek hoengzgeq,caemh miz daihliengh saekhau ginswh dienz rim mbokmbaw roxnaeuz mbokmbaw caeuq ganj oij cunggyang.Ganj oij deng haih,biujmienh vaih dai baenz riz bingh saek hoengzndaem,caemh canjswngh ginhwz saek hoengzgeqndaem lumj naed nei.   
发病条件   在多雨季节,蔗田积水,杂草丛生,种植密度过大,通风透光差,偏施氮肥等,容易发病。某些品种叶鞘包茎紧密,被害叶鞘对应部位的蔗茎受病菌侵染后,表皮出现溃疡和褐色病斑。发生严重时,叶鞘、叶片、蔗茎布满病斑,致使叶片干枯,植株枯萎。   
Fatbingh diuzgienh  Youq cawz fwn lai,naz oij cwk raemx,rum- cab nyaengq hwnj,ndaem deih lai,doeng rumz raen rongh ca,dwk bwnh danfeiz lai daengj,yungzheih fat bingh.Mbangj di binj- cungj mbokmbaw got ganj ndaet,ganj oij youq mbokmbaw deng haih haenx souh binggin lah deng le,naeng rog okyienh myaix- naeuh caeuq riz bingh saek hoengzndaem.Fatseng naek seiz, mbokmbaw 、mbaw 、ganj oij miz rim riz bingh,sawj daengz mbaw roz,go reuq roz.
防治方法    ①铲除田边和蔗地行间杂草,剥除枯老蔗叶。②及时中耕施肥,避免偏施氮肥,增施磷钾肥,注意排涝防渍。③药剂防治。每公顷用 18.7%灭黑灵450克,或50%多菌灵 1200-1500克,或70%甲基硫菌灵(甲基托布津)1500克,或20%氟纹胺(望加多)1500-1800克,或40%菌核净 3 000-3 800克,或25%禾穗宁 750-1000克,或 25%三唑酮(粉锈宁)450-750克,或75%纹达克可湿性粉剂 750-1200克,加水 1200-150O千克喷雾,着重喷叶鞘部位。
Fuengzceih fuengfap  ①Canjcawz henz naz caeuq dieg oij ndaw hongh rumcab,bok cawz gij mbaw oij roz geq. ②Gibseiz ndai naz dwk bwnh,gaej lai dwk danfeiz,dem dwk linzgyazfeiz, haeujsim baiz lauz fuengz dumh. ③Aeu yw fuengzceih.Moix gunghgingj yungh mezhwzlingz 450 gwz,roxnaeuz 50% doh- ginlingz 1200-1500 gwz,roxnaeuz 70% gyazgihliuzginlingz (gyazgihdozbucinh) 1500 gwz,roxnaeuz 20% fuzvwnzanh (vanggyahdoh) 1500-1800 gwz,roxnaeuz 40% ginhwzcing
3 000-3 800 gwz,roxnaeuz 25% huzsuiningz 750-1000 gwz, roxnaeuz 25% sanhcodungz (fwnjsiuningz) 450-750 gwz, roxnaeuz 75% vwnzdazgwz gojsizsing ywmba 750-1200 gwz, gya raemx 1200-150O cenhgwz byoq muq,dwk naek byoq giz mbokmbaw.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
18#
发表于 2013-6-12 22:53:08 |只看该作者
  7.黄斑病
          7. Binghraizhenj
黄斑病又称黄点病、赤斑病。世界卜种植甘蔗的国家和地区均有发生,在我国蔗区也很常见。发病植株叶片干枯,生长缓慢。   
Binghraizhenj youh heuh binghdiemjhenj、binghraizhoengz.Gij guekgya caeuq digih ndaem oij haenx cungj miz fatseng,youq guek raeuz dieg oij hix ciengz raen.Go fat bingh haenx mbaw sauj roz,maj ndaej menh.
病原与症状    黄斑病是甘蔗重要的真菌性病害。病斑首先发生于嫩叶上,最初出现不规则的黄绿色小斑点,大小不一,多呈圆形或椭圆形。当气候适宜和种植高感病品种时,病斑发展较快,常连成形状不规则的大斑。随着叶片的成熟,病斑增多,颜色加深,由黄色变为橙色,后变成红色,叶片从边缘逐渐向内干枯。严重时中部叶片全部变锈黄色,叶片背面有时产生暗灰色茸毛状霉(菌丝)和淡灰色的粉粒状霉,此乃分生抱子梗及分生抱子。   
Binghyienz caeuq binghyiengh  Binghraizhenj dwg gooij cung- yau cwnhginsing binghhaih.Riz bingh sien fatseng youq gwnz mbaw oiq,codaeuz okyienh diemj raiz iq saek heu mbouj miz gveihcwz,hung iq mbouj doengz,ciengz baenz yiengh luenz roxnaeuz yiengh luenzraez.Dang gihou habdangq caeuq ndaem gauhganjbing binjcungj seiz,riz bingh fazcanj haemq vaiq,ciengz lienz baenz benq hung yienghsiengq mbouj gveihcwz.Riengz dwk mbaw baenz cug,riz bingh dem lai,saek bienq laeg,daj saek henj bienq baenz saek henjhoengz,doeklaeng bienqbaenz saek hoengz,mbaw daj bienhenz ciemh coh ndaw sauj roz.Baenz naek seiz mbaw cunggyang cienzbouh bienq saek henjmyaex,laeng mbaw miz seiz canjswngh hwnj moengj (ginswh) lumj bwn- nyungz saek mong’amq nei caeuq moengj lumj mba saek mong- damh nei,neix dwg faenseng bauhswjgwngh caeuq faenseng bauhswj.
发病条件    此病在甘蔗整个生育期都可以发生,以 7-9月高温多湿期间最易发生流行。蔗株生长茂盛,植株密度过大,通风透光不良,病害易严重发生。抗病性差的品种容易染病,且发生严重。     
Fatbingh diuzgienh  Bingh neix youq oij daengx aen sengmaj- geiz cungj ndaej fatseng,suenq 7-9 nyied mbwn hwngq lai dumz seizgeiz ceiq heih fatseng lah bae.Gooij sengmaj mwn- noengq,go maeddoh daiq lai,doeng rumz loh rongh mbouj ndei, binghhaih heih fatseng naek.Binjcungj dingj bingh ca haenx yungzheih lah bingh,caemh baenz naek.
防治方法    ①选用抗病品种。②加强栽培管理。土壤肥沃的蔗地宜适当疏植,以降低田间湿度,增加通风透气性;水田蔗要注意排除积水,适当追肥,注意氮肥、磷肥、钾肥配合施用,增施磷肥、钾肥,以增强甘蔗抗病力。③在高温多雨季节,生长茂盛的甘蔗要多剥一些蔗叶,以利通风透光。④药剂防治。发病初期,用50%苯来特可湿性粉剂1000倍稀释液喷雾;或用1:2:10O的波尔多液喷雾,每隔7天喷1次,共喷2-3次;或用1%碱性或中性醋酸铜或王铜(氧氯化铜)160克,加水 50千克喷雾,每 7天1次,共喷2-3次。
Fuengzceih fuengfap  ①Genj yungh dingj bingh binjcungj. ②Gyagiengz ndaem ung guenjleix.Naz oij namh biz haenx wng habdang ndaem cax,daeuj gyangq daemq dumzdoh,demgya doeng rumz lohheiqsingq;oij nazraemx aeu haeujsim baizcawz raemx cwk,habdang coi bwnh,haeujsim danfeiz、linzfeiz、gyaz- feiz boiqhab dwk,dem dwk linzfeiz、gyazfeiz,daeuj dem vuengh oij dingj bingh naengzlig. ③Youq cawz mbwn hwngq fwn lai, gooij maj ndaej mwn noengq seiz aeu lai bok di mbaw,ndaej leih doeng rumz loh rongh. ④Yungh yw fuengzceih. Fatbingh co- geiz, yungh 50% bwnjlaizdwz gojsizsing yw’mba 1000 boix raemxyw byoq muq;roxnaeuz yungh 1:2:10O boh’wjdoh raemxyw byoq muq,moix gek 7 ngoenz byoq baez ndeu,gungh byoq 2-3 baez;roxnaeuz yungh 1% genjsing roxnaeuz cungh- sing cusonhdungz roxnaeuz vangzdungz (yangjluzvadungz) 160 gwz,gya raemx 50 cenhgwz byoq muq,moix 7 ngoenz baez ndeu, gungh byoq 2-3 baez.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
19#
发表于 2013-6-25 23:31:43 |只看该作者
    8.眼斑病
                 8. Binghraizda
眼斑病又称眼点病,广泛传播于世界产蔗国家和地区。除甘蔗外,病菌还可以寄生香茅草和紫狼尾草等。   
Binghraizda youh heuh binghdiemjda,gvangjfan cienzbo youq seiqgyaiq canj oij guekgya caeuq digih.Cawz oij le,binggin lij ndaej geiqseng yanghmauzcauj caeuq swjlangzveijcauj.
病原与症状   眼斑病是真菌性病害。主要为害甘蔗叶片与蔗株顶部。发病初期,在嫩叶上出现水渍状小点,4-5天后扩展为宽3-6毫米、长5~12毫米的长圆形病斑,中央变成红褐色,周围有淡黄色的晕圈,形状似眼睛。随后有些病斑在向叶尖一端出现一条与叶脉平行的坏死条纹,初呈黄色,后变红褐色,长60-90厘米,群众称之为“黄鳝斑”,这是该病与褐条病区别的特征。以后多个眼斑和条斑不断扩展合并,大片嫩叶组织坏死。在适宜的条件下,病斑上生出暗色霉状物。   
Binghyienz caeuq binghyiengh  Binghraizda dwg cwnhginsing binghhaih.Cujyau guhhaih mbaw oij ganj oij dingjbyai.Fatbingh cogeiz,youq gwn mbaw oiq okyienh diemj iq lumj riz raemx nei, 4-5 ngoenz le mbe baenz riz bingh yiengh luenzraez gvangq  3-6 hauzmij、raez 5~12 hauzmij,cunggyang bienq baenz saek hoengzgeq,seiqhenz miz gienj ngunh saek henjdamh,yiengh lumj lwgda nei.Riengzlaeng miz di riz bingh youq yiengq soem mbaw gyaeuj he okyienh diuz ndeu raiz diuz vaih dai caeuq meg mbaw bingzhingz,co baenz saek henj,laeng bienq saek hoengzgeq,raez 60-90 lizmij,vunzlai heuh guh “raiz duzlae”,neix dwg bingh neix caeuq binghdiuz hoengzgeq mbouj doengz dwzcwngh. Doeklaeng lai aen raizda caeuq raizdiuz mboujduenh mbehai gyoebhab,mbaw oiq hung cujciz vaih dai.Youq habngamj diuz- gienh baihlaj,gwnz riz bingh seng ok lumj moengj saek amq nei.
发病条件    眼斑病最适宜发病的相对湿度为80%-88%,温度为20-28℃,因此,高温多湿易诱发本病。4月开始发生,7-8月为发病高峰期。在种植感病品种的蔗区,遇湿度大、阴天、高温、田土肥沃或重施氮肥等,常造成严重暴发流行。   
Fatbingh diuzgienh  Binghraizda ceiq habngamj siengdui sizdu dwg 80%-88%,vwnhdu dwg 20-28℃ seizneix fatbingh,vih neix,mbwn hwngq dumz lai heih yaeuh fat bingh neix.4 nyied hainduj fatseng, 7-8 nyied dwg fatbingh ceiq vuengh.Youq dieg oij ndaem nyex bingh binjcungj,bungz sizdu hung、mbwn raemh、mbwn hwngq、naz biz roxnaeuz dwk naek danfeiz daengj,ciengz cauxbaenz hoengh fat lah bae naek.
防治方法    ①选用抗病品种。现在大多数的栽培品种,除C0419、福引8号外,都有一定的抗病性。选用抗病品种是防治本病最有效的方法。②加强栽培管理。在湿度较高的蔗田,要做好排水工作,防止积水、种植过密;避免重施氮肥;适当剥除老叶,增加蔗田通风透光性。③在发病初期,将发病中心的病叶剪除烧毁,然后用50%多菌灵或50%苯来特可湿性粉剂 1000倍稀释液,或用1:1:1000的波尔多液,着重喷发病区周围,防止病菌扩散蔓延。
Fuengzceih fuengfap  ①Genj yungh dingj bingh bimjcungj. Seizneix dingzlai ndaem ung binjcungj,cawz C0419、fuzyinj 8 hauh le,cungj miz itdingh dingj bingh naengzlig.Genj yungh dingj bingh binjcungj dwg fuengzceih bingh neix ceiq mizyauq fuengfap. ②Gyagiengz ndaem ung guenjleix.Youq naz oij sizdu haemq sang haenx,aeu guh ndei baiz raemx gunghcoz,fuengz raemx cwk、ndaem deih lai;gaej dwk naek danfeiz;habdang bok cawz mbaw geq,demgya naz oij doeng rumz loh rongh. ③Youq fatbingh cogeiz,dawz fatbingh cungsim mbaw bingh raed bae coemh bae,yienzhaeuh yungh 50% dohlingzgin roxnaeuz 50% bwnjlaizdwz gojsizsing yw’mba 1000 boix raemxyw,roxnaeuz yungh 1:1:1000 raemx boh’wjdoh,naek byoq giz fatbingh seiq- henz,fuengz binggin mbegvangq lah bae.

回复

使用道具 举报

223

主题

2

听众

8581

积分

贵宾

Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12Rank: 12

最后登录
2016-3-13
注册时间
2002-10-28
20#
发表于 2013-7-5 11:19:38 |只看该作者
  9花叶病   
              9. Binghmbawraiz
花叶病又称嵌纹病,是世界许多植蔗国家和地区的重要病害。我国华南、华中和西南蔗区普遍发生。   
Binghmbawraiz youh heuh binghgiemzraiz,dwg seiqgyaiq hauj- lai ndaem oij guekgya caeuq digih cungyau binghhaih.
病原与症状     甘蔗花叶病是一种病毒病。初期在叶片上出现绿色与浅黄色相夹杂的短条纹,有条形、不正卵形和长圆形,有的成短小针状或沿中脉作放射状延伸。一般退绿部分是扩散型的,但在某些甘蔗品种上,因病毒毒株不同,其形状有差异,有的有明显的界限以及出现不同程度的变红或坏死。此病的病状在幼嫩叶片的基部较为明显,如对着阳光观察,其病斑更清晰可见。   
Binghyienz caeuq binghyiengh  Binghmbawraiz gooij dwg cungj binghdoegbingh ndeu.Cogeiz youq gwnz mbaw okyienh raizdiuz dinj saek heu caeuq saek henj damh dixcab haenx,miz yiengh diuz、yiengh mbouj cingq gyaeq caeuq yiengh luenzraez, miz di baenz lumj cim iq dinj roxnaeuz riengz meg gyang guh fangse yietraez.Itbuen giz doiq heu dwg mbesanq,hoeng youq mbangj binjcungj oij gwnzde,aenvih godoeg binghdoeg mbouj doengz,yienghsiengq de hix mbouj doengz,miz di miz mingz- yienj gaihan nem okyienh mbouj doengz cingzdoh bienq hoengz roxnaeuz vaih dai.Binghyiengh bingh neix youq giz goek mbaw oiq haenx haemq dwg mingzyienj,danghnaeuz doiq ndit daeuj yawj,riz bingh de engq raen ndaej seuqsat.
发病条件     品种的抗病性是影响发病的重要因素。用含有抗病性强的血缘的栽培种作种,其植株都表现出免疫或高度抗病。在相对高温和少雨天气的环境条件下,有利于虫媒的繁殖活动,促进病害的传播、蔓延。但炎热的气候可抑制病害的发展。幼嫩的植株比老熟的植株易感病。   
Fatbingh diuzgienh  Dingjbinghsingq binjcungj dwg yingjyangj fatbingh cungyau yinhsu.Yungh ndaem ung ceh hamz miz dingj- binghsingq ak yezyenz haenx guh ceh,go’ndaem de cungj biuj- yienh ok menjyiz roxnaeuz gig sang dingj bingh.Youq siengdoiq mbwn hwngq caeuq mbwn fwn noix vanzging baihlaj,miz leih non moiz fanzciz hozdung,coi binghhaih lah bae、mbe maj. Hoeng mbwn ndat hwngq ndaej gaemhanh binghhaih fazcanj.Go oiq haenx beij go laux geq haenx heih lah bingh.
防治方法    ①选用抗病品种。目前我国较抗病的栽培品种有桂糖11号、F134、闽糖70/611等,可因地制宜选择利用。②重病区在淘汰高度感病品种的同时,要注意拔除病株,病蔗地禁留宿根,蔗地附近不种玉米、高粱等中间寄主。③消毒砍蔗刀具(用火烤片刻),及时消灭传毒虫媒;加强栽培管理,促进蔗苗早生快发,提高甘蔗抗病能力。④对有带病嫌疑的蔗种可用温汤浸种。方法是:浸种3次,每次浸种20分钟,隔天处理1次,第一次浸种温度为52℃,第二次和第三次均为57℃。
Fuengzceih fuengfap  ①Genj yungh dingjbingh binjcungj. Dangqnaj guek raeuz haemq dingj bingh ndaem ung binjcungj miz gveidangz 11 hauh、F134、minjdangz 70/611 daengj,ndaej yawj dieg daeuj genj yungh. ②Giz bingh naek haenx youq vut bae lah bingh gig sang binjcungj doengzseiz,aeu haeujsim ciemz bae go bingh,dieg oij bingh haenx gimq louz goek,dieg oij rangh gaenh mbouj ndaem haeuxyangz、megmax daengj cunggyang geiqcawj. ③Siudoeg cax hongdawz raemj oij(yungh feiz hing yaep he),gibseiz cawz mied non moiz lah doeg;gyagiengz ndaem ung guenjleix,coi ngaz oij caeux seng vaiq fat,daezsang gooij dingj bingh naengzlig. ④Doiq ceh oij ngeiz miz daiq bingh haenx ndaej yungh raemx raeuj cimq ceh.Fuengfap dwg:Cimq ceh 3 baez,moix baez cimq ceh 20 faencung,gek ngoenz cawq- leix baez ndeu,baez daih’it cimq ceh vwnhdu dwg 52℃,baez daihngeih caeuq baez daihsam cungj dwg 57℃.

回复

使用道具 举报

您需要登录后才可以回帖 登录 | 注册  

允许回帖同步到新浪微博  

Archiver|手机版|壮族在线    

GMT+8, 2024-4-20 11:49 , Processed in 0.201697 second(s), 45 queries .

Powered by Discuz! X2.5

© 2001-2012 Comsenz Inc.

回顶部