“Rogtnguadrogt” Buxqyaix
语音朗读:布依之子 语言材料来源:《布依语基础教程》
Baaix bil rogtnguad xolrogt, buxqyaix rauz ndaml naz leeux bai, raanzraanz gac mul gac gais, gueh hauxudt hauxxiz, jings bausyah, geal xiez geal waaiz, leeux raanz aangsyaangz aangsyaangh, gvas xiangl “rogtnguadrogt”. Jongs maixmbegt xih dez hauxudt riangz jais gais bail qyams buxjaec buxxinl, jongs buxsaail xih joonc qyus ndael mbaanx genl lauc haadtjianz, jongs buxxoz xiz danc beah mos beah ndil bail heenz mbaanx nauz weanl degt dooms, xunz saaul xunz yux, leeux ndilmaiz jaxiz.
Buxqyaix rauz weiq maz gvas “rogtnguadrogt” ni?
Reeuznauz xeeuhgoons lix baus ndeeul, xoh deel yeeuhgueh Panfguj, deel xaaux ndamlnaz gueh meeuz, danqsiq deel ndaanglndeeul ndaangldoh, raanz hoc qyas gvas. Lix ngonz ndeeul, Panfguj os dul bail bungz legmbegt haijlungfwangf, soongl bux dungx jaiz, langlngonz xih banz gvaanlbaz, gvaanl gueh rih gueh naz, baz gueh ros gueh waais, ndianlngonz leeux ndil gvas, bil langl lix xoix legsaail ndeeul, dos xoh gueh Xinyhunf.
Xinyhunf lix nis xih gvaailgeangx, riangz boh deel xiof rox gueh meeuz, danqsiq bilnianl uns, mizsaaih rox laix, lix daaus ndeeul degbeeul meeh deel, meeh deel ndilhamz xih daausbail ndael haaic bai. Panfguj mizlix banqfaf, xih aul maix ndeeul mos, yej lix legsaail ndeeul, dos xoh gueh Xinysunq. Lix bil ndeeul rogtnguad xolrogt, Panfguj banz bingh daail bai, meeh langl gah jaiz leg ndaanglgaus, Xinyhunf mizlix bohmeeh xinl, mizguanc yianghlaez ganx guehhoongl, xaangh gueh meeuz, meeh langl duy miz jaiz deel, hax neh haais deel daail, ndil gah guanc jahdaangs. Xinyhunf ndilhamz laail, xih bail genzmbenl gaausxuaangh, hax lamc saml waaih meeuz naz guehleeux, xeel meeh langl deel mbadt daail. Meeh langl deel deg gaaus, hax nyielnauz Xinyhunf neh waaih meeuznaz, saml waangh leeux bai, xih bail jauz Xinyhunf, dos deel miz waaih meeuz ndael naz, xih miz haais deel, daais deel lumc leg ndaanglgaus yianghndeeul, idt bil rogtnguad xolrogt, gac mul gac gais, sues hauxudt jings Panfguj, haec deel baauc meeuz ndil raanzrauc. Xinyhunf ranl meehlangl saml bians ndil bai, youq neh dangz cuanf baizfengz guehmeeuz deel haec wenz xeeuh langl, xih il meehlangl deel mauz bai. Xaiznix gvaslangl, buxqyaix rauz idt bil rogtnguad xolrogt, xih mal jings Panfguj, jings bausyah, baauc meeuz gueh ndil, xeeuh daaml xaauz duy cuanf mallac, xiangl “rogtngnadrogt” buxqyaix rauz, xih deg yianghnix mal.
〖译文〗
布依族“六月六”
每年六月六,我们布依族栽完秧了,家家杀猪杀鸡,包粽子打糍粑,祭祀祖先,喂黄牛、水牛,全家兴高采烈,欢度“六月六”。妇女们带着粽子、鸡蛋去拜访亲戚、朋友,男人则集中在村寨里饮酒划拳,青年们则穿美丽的新衣服到村边去唱歌、丢花包,谈情说爱,非常热闹。
咱们布依族为什么过“六月六”呢?
传说,古时候有个老人,他的名字叫做盘古,他发明种田做庄稼,但是他单身独汉,家贫难过。有一天,盘古出门碰上海龙王的女儿,两人相爱,过后就结成夫妇了,男的耕田种地,女的纺纱织布,日子过的很好,第二年有了个男孩,取名为新横。
新横从小就聪明伶俐,跟父亲学会做庄稼,但是年纪幼小,不太懂礼貌,有一次得罪了他母亲,他母亲生气了,就回到海里去了,盘古没有办法,另娶了一个妻子,也生个男孩,取名为新顺。 有一年六月初六,盘古生病死了,后母只疼爱自己的儿子,新横没有亲生母亲,不管如何勤干活,擅长种庄稼,后母都不疼爱他。还想着要害死他,好自己掌管家产。新横生气了,就到天上去告状,还决心全部毁坏庄稼,让他后母饿死。他后母被告,心慌极了,就去央求新横,只要他不毁田里的庄稼就不害他,待他如亲生儿子一样,每年六月初六,杀猪杀鸡,包粽子敬盘古,让他保佑庄稼丰收,家庭和睦。新横见他后母变好了,又想到把做庄稼的技术传给后人,就依他后母说了。从此以后,咱们布依族每年六月初六祭祀盘古、祭祀祖宗、保佑农业丰收,世世代代都传下来,我们布依族的“六月六”节,就是这样来的。
1、aangsyaangz aangsyaangh
高高兴兴,兴高采烈
2、maixmbegt 妇女,姑娘
3、jais 蛋
4、qyams 拜访,拜望
5、haadtjianz 划拳
6、nauz weanl 唱歌
7、degtdooms 丢花色
8、xunz saaul xunz yux 交女朋友
9、jazxiz 极了,非常
10、reeuznauz 传说
11、Panfguj 盘古(人名)
12、ndaanglndeeul ndaangldoh 单身汉
13、qyasgvas 难过
14、haijlungfwangf 海龙王
15、gvaanlbaz夫妻,夫妇
16、baz 妻子
17、xoix 个
18、legsaail 男孩
19、dos xoh 取名
20、Xinyhunf 新横(人名)
21、gvaailgeangx 聪明勤劳
22、bilnianl年纪,年龄
23、uns 轻,嫩
24、mizsaaih 不太
25、daaus 次
26、degbeeul 得罪
27、daausbail 返回,回去
28、haaic 海
29、Xinysunq 新顺(人名)
30、meehlangl 后母
31、bohmeeh xinl 亲生父母
32、mizguanc 不管,无论
33、jahdaangs 家当,家产
34、gaausxaangh 告状
35、waaih 毁坏
36、meeuznaz 庄稼
37、deggaaus 被告
38、saml waangh 心慌,着急
39、jauz 求
40、dos 只要
41、sues 包
42、baauc 保佑
43、raanz rauc 家庭和睦
44、bians 变
45、cuanf 传
46、baizfengz 手艺,技术
47、il 依
48、xeeuhlangl 后代
[此贴子已经被作者于2010-3-1 22:49:17编辑过]