Hemq Hoengq Mbouj Yawx Doengh Fwngz !
Aen [ Yenfaz ] Guekraeuz
[ Cunghvaz yinzminz gunghoz goz yenfaz ] dwg Cungguek ceiq daih fap leix , Cungguek itciet cwngcwz caeuq fapleix mbouj ndaej caeuq de dox dingj , Bouxcuengh raeuz youq daengx guek ciemq vunz noix , mbouj miz bonj faenh cih saw vwnzvaq dijyi, Saw fap leix mbouj miz saek bonj dwg aeu Sawcuengh sij , Bouxcuengh yaek youq aen mbouj goeng bingz seiqgyaiq neix gwnyouq guh hongsaeh , mbouj rox cwngqcwz caeuq fapleix guh gij maz couh mbouj swnh leih , bungq daengz saeh yak couh mbouj rox yungh fapleix ma henhoh bonjfaenh leihik caeuq diuzmingh .Dang yienz aen [Yenfaz] neix mbouj dwg vih Vunzcuengh raeuz laeb , danh dwg Vunzcuengh dwg goengminz Cungguek , caemh souhdaengz aen [Yenfaz ] haenx hamh caeh .
Gou seizneix sawqyungh Sawcuengh hoiz sij [Yenfaz] , ndaej hawj Vunzcuengh boux guh hongsaeh fapleix caemh ndaej dingx aek angqyangx , hawj Vunzcuengh rox fap lex noix miz vunz famh coih ; Hawj Vunzcuengh rox fap lex mbouj souh daengz Vunzyak haephe ; Hawj Vunzcuengh rox yungh hab fap fuengfap ceng aeu gij leih ik bonj faenh , hen hoh Vunzcuengh dieg cuengh caizfouq caeuq leih ik , sawj Vunzcuengh byaij hwnj diuz roen fouqak bongh bae radrad !
中华人民共和国宪法( 2004版本)
AEN YENFAZ GUEK RAEUZ ( Banj 2004 )
[1982年12月4日第五届全国人民代表大会第五次会议通过 1982年12月4日全国人民代表大会公告 公布施行]
{ Bi 1982 nd.12ng.4 Gaiq daih haj Daengxguek yinzminz daibyauj daih hoih mbat hoih daih haj doenggvaq , bi 1982 nd.12ng. 4 Daengxguek yinzminz daibyauj daihhoih boq ok ciep hengz }
[根据1988年4月12日第七届全国人民代表大会第一次会议通过的《中华人民共和国宪法修正案》、1993年3月29日第八届全国人民代表大会第一次会议通过的《中华人民共和国宪法修正案》、1999年3月15日第九届全国人民代表大会第二次会议通过的《中华人民共和国宪法修正案》和2004年3月14日第十届全国人民代表大会第二次会议通过的《中华人民共和国宪法修正案》修正)]
{ Ciuq bi 1988 nd.4 ng.12 Gaiq daih 7 Daengxguek yinzminz daibyauj daih hoih mbat hoih daih it doenggvaq aen [ Guekraeuz Yenfaz coih cingq an ] , bi 1993 nd.3 ng.29 Gaiq daih bet Daengxguek yinzminz daibyauj daih hoih mbat hoih daih it doenggvaq aen [ Guekraeuz aen Yenfaz coihcingq ] , bi 1999 nd.3 ng.15 Gaiq daih gouj Daengxguek yinzminz daibyauj daihhoih mbat hoih daih ngeih doenggvaq aen [ Guekraeuz aen Yenfaz coihcingq ] caeuq bi 2004 nd.3 ng.14 gaiq daih cib daengxguek yinzminz daibyauj daihhoih mbat hoih daih ngeih doenggvaq [ Guekraeuz aen Yenfaz coihcingq ] coih cingq }
目录
DIUZ DEIZ
序言
VAH GONQ
第一章 总纲
Cieng Daih it Hot Doh
第二章 公民基本权力和义务
Cieng daih ngeih Beksingq gij genz caeuq hongsaeh yivu
第三章: 国家机构
Cieng daih sam : Gihgouq Guekgya
第一节 全国人民代表大会
Hoh daih it Daengxguek yinzminz daibyauj daih hoih
第二节 中华人民共和国主席
Hoh daih ngeih Cujsiz guek raeuz
第三节 国务院
Hoh daih sam Gozvu yen
第四节 中央军事委员会
Hoh daih seiq Cunghyangh saehhoenx veijyen vei
第五节 地方各级人民代表大会和地方各级人民政府
Hoh daih haj Dieg fueng gak gaep yinzminz daibyauj daihhoih caeuq dieg fueng gak gaep yinzminz Cwngfuj
第六节 民族自治地方的自治机关
Hoh daih roek Aen gagguenj gihgvanh gakdieg minzcuz
第七节 人民法院和人民检查院
Hoh daih caet Yinzminz Fazyen caeuq yinzminz Genjcaz Yen
第四章 国旗 国歌 国徽 首都
Cieng daih sei Geizguek Dozguek Singzgyaeuj
序 言
Vah Gonq
中国是世界上历史最悠久的国家之一。中国各族人民共同创造了光辉灿烂的文化,具有光荣的革命传统。
Guek raeuz dwg daengx seigyai aen lizsij gig gyae nanz guekgya ndeu . Guek raeuz gij vwnzvaq ndongqbyamjbyamj,ronghsaksak haenx dwg youz daengx guek gak aen minzcuz it heij cauxbaenz , lij miz gij conzdungj guh gekmingh ronghnaj raixcaix .
一八四○年以后,封建的中国逐渐变成半殖民地、半封建的国家。中国人民为国家独立、民族解放和民主自由进行了前仆后继的英勇奋斗
Daj bi 1840 haeuh , aen funghgen Cungguek raeuz ciemhciemh bienq baenz aen Guekgya byongh [Cizminzdi] byongh funghgen haenx .Guek raeuz vunzgyoengq vih gag laeb guek gya , gaijfangq minzcuz caeuq minzcuj yawzbienh guh daengz liux boux gonq laemx boux laeng riengz yiengh ingyungz hoed cienq .
二十世纪,中国发生了翻天覆地的伟大历史变革。
Youq siqgij ngeih cib , guek raeuz fatseng mbwn fan byoek dieg yiengh hungmbwk lizsij biengwz .
一九一一年孙中山先生领导的辛亥革命,废除了封建帝制,创立了中华民国。但是,中国人民反对帝国主义和封建主义的历史任务还没有完成。
Boux Cunghsanh . Saenh youq bi 1911 cingxgyaeuj guh [Saethaih gwzming] , cawz seuq liux funggen vuengzdaeq cidu , guh laeb liux [Minzguek Cunghvaz ] .Danh dwg , Gij hong vunzgyoengq Cungguek fanjdoiq [Di goz cujyi] caeuq [ Funghgen cujyi ] lij mbouj caengz guh sat .
一九四九年 , 以毛泽东主席为领袖的中国共产党领导中国各族人民 , 在经历了长期的艰难曲折的武装斗争和其他形式的斗争以后,终于推翻了帝国主义、封建主义和官僚资本主义的统治,取得了新民主主义革命的伟大胜利,建立了中华人民共和国。从此,中国人民掌握了国家的权力,成为国家的主人。
Bi 1949 , Youz Cwzdungh . Mauz Cujsiz guh bouxdaeuz gyoengq Cungguek gungcanjdangj lingjdauj Cungguek gak minzcuz vunz gyoengq , yungh dawz cungqbauq gung dwk caeuq gizdah gungdwk hingzsik guh ciengzseiz hojnanh vutvan hoed cienq lex , daengz laeng ndaej byoek fan liux [ Digozcujyi] , [Funghgenqcujyi] caeuq [Guenhliuz swhbwnj cujyi] dih gaemguenj , guh ndaej hingz [Sinhminzcujcujyi] gekmingh , guh laeb [ Cunghvaz yinzminz gunghoz goz] ,daj mwh haenx, Guek raeuz vunzgyoengq ndaej gaem genz Guekgya , guh boux cawj Guekgya .
中华人民共和国成立以后,我国社会逐步实现了由新民主主义到社会主义的过渡。生产资料私有制的社会主义改造已经完 成, 人剥削人的制度已经消灭, 社会主义制度已经确立。工人阶级领导的、以工农联盟为基础的人民民主专政,实质上即无产阶级专政,得到巩固和发展.中国人民和中国人民解放军战胜了帝国主义、霸权主义的侵略、破坏和武装挑衅,维护了国 家的独立和安全,增强了国防.经济建设取得了重大的成就,独立的、比较完整的社会主义工业体系已经基本形成,农业生产显 著提高。教育、科学、文化等事业有了很大的发展, 社会主义思想教育取得了明显的成效 .广大人民的生活有了较大的改善. 中国新民主主义革命的胜利和社会主义事业的成就,是中国共产党领导中国各族人民,在马克思列宁主义、毛泽东思想的指引下,坚持真理,修正错误,战胜许多艰难险阻而取得的。我国将长期处于社会主义初级阶段。国家的根本任务是,沿着中国特色社会主义道路,集中力量进行社会主义现代化建设。中国各族人民将继续在中国共产党领导下,在马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论和‘三个代表’重要思想指引下,坚持人民民主专政,坚持社会主义道路,坚持改革开放,不断完善社会主义的各项制度,发展社会主义市场经济,发展社会主义民主,健全社会主义法制,自力更生,艰苦奋斗,逐步实现工业、农业、国防和科学技术的现代化,推动物质文明、政治文明和精神文明协调发展,把我国建设成为富强、民主、文明的社会主义国家 !
Laeb hwnj Cunghvaz yinzminz gungqhozgoz haeuh , guek raeuz sevei ciemhciemh guh ok daj [Sinh minzcuj cujyi] doh gvaq daengz [ Sevei cujyi ] . Raeuz ngamq guh sat hong [Sevei cujyi ] bae cauxgaij swnghcanj swhliuq gag dawz aen cidu , aen cidu vunz bokdat vunz ngamq ngaiz muet seuq , laeb dingh liux aen cidu [Seveicujyi] .Youz vunzgyoengq hongcangj cingxgyaeuj , vunzgyoengq hongcangj caeuq vunzgyoengq hong raehnaz doxgaep guh gyiekdaej yiengh vunz lai doxgap guhcawj gaem gen haenx , gizsaed couh dwg vunz gungz ndoq gaem dawz genz , gaenq gaem ndaej dinghndaet youh ndaej mbefat .Guek raeuz gyoengq vunz caeuq guek raeuz gyoengq [Gaifang ginh] dwk hingz liux [ Digoz cujyi ] , [Bagenz cujyi] daeuj ciemq , daeuj guh vaih caeuq dawz cungq bauq daeuj haephe , guekgya gaglaeb caeuq anonj ndaej henhoh , guekfuengz youh ndaej lai maenhak . Hong ginghsi hwngguh ndaej cingzcik hung raixcaix , gag ngvanh laeb loq gyaeumuenx aen [Seveicujyi] gunghyez dijyi ngamqngamq guh baenz , hong raeh hong naz guh hwnj foedfoed . Sonhag , gohyoz , vwnzva daengj saehnieb fatbongh ledled , [Seveicujyiq] ukngvanh sonhag guh ok raen hamq cangxcangx , vunz gyoengqraeuz gij gwnyouq ndei gvaq ndaej lailai . Cungguek [Sinh minzcuj cujyi ] gekmingh guh ndaej hingz caeuq hong cingzcik [Seveicujyi ] , dwg Guekraeuz Gungcanjdangj coiyinx Daengxguek gak aen minzcuz vunzgyoengq , youq [ Majgwzswh cujyi ] , [ Mauz Swzdungh aen ukngvanh ] yinlingx laj , caenh bae ciuq leixsaed guh ,coih loek gaij loek , dwk hingz hauj lai gvan haemz hoj nanh dat cij ndaej aeu ma . Guek raeuz seizneix cingq caih youq mwh ngamjngamj hwng guh [ Seveicujyi ] . Seiz neix , gij hong loh hong goek Guekraeuz couhdwg : Ndij diuz roen miz daeksaek Guekraeuz [Seveicujyi ] , comz rengz daengxgyoengq hwng guh Seveicujyi daj laeb daj caep . Guekraeuz gak minzcuz vunzgyoengq lij laebdaeb youq guekraeuz Gungcanjdangj yinxguh yinx byaij laj , ciuq bae guh vunzgyoengq minzcuj gaem genz , ciuq byaij diuz roen [ Seveicuj yi ] , ciuq bae guh gaijgwz hai cuengq , mbouj duenh bae guh gyaeu guh gyaeumuenx ndei Seveicujyi gak hangh cidu , mbefat Seveicujyi sicangz ginghsi, mbefat Seveicujyi minzcuj , guh muenxgyaeu ndei gij fapcaeh Seveicujyi , gag guh gag rengz , haenqrengz hoedfoux , cug bouh bae guh ok Gunghnez, Nungznez ,Guekfuengz caeuq Gohyoz gisuz [Yendaiva ] , Cengj yoengx hawj Doxgai vwnzmingz, cwngci vwnzmingz caeuq Singjsaenz vwnzmingz ndaej dox ngamj mbefat , dawz Guekraeuz hwngguh baenz fouq ak ,minzcuj ,vwnzmingz aen Guekgya Seveicujyi !
在我国,剥削阶级作为阶级已经消灭,但是阶级斗争还将在一定范围内长期存在。中国人民对敌视和破坏我国社会主义制 度的国内外的敌对势力和敌对分子,必须进行斗争。
Youq guek raeuz , gyoengq vunz bokdat gwn vunz haenx ngaiz dwk sanq gaj seuq , danh dwg , vunz ndei caeuq vunzyak dox douq lij youq lengq mwnq rubrubregreg . Guek raeuz vunzgyoengq lij laeb daeb aeu bae hoenx dwk gyoengq caengzreux caeuq guhvaih guek raeuz [Seveicujyi] vunzdig caehlig , gyoengq vunzdig lwglei haenx .
台湾是中华人民共和国的神圣领土的一部分。完成统一祖国的大业是包括台湾同胞在内的全中国人民的神圣职责。
Daizvanh lij dwg dieg guek raeuz . Guh sat hongsaeh Guekgya dungjit dwg guekraeuz vunzgyoengq caeuq Daizvanh beixnuengx yiengh hong naek ndeu !
社会主义的建设事业必须依靠工人、农民和知识分子,团结一切可以团结的力量。在长期的革命和建设过程中,已经结成由中国共产党领导的,有各民主党派和各人民团体参加的,包括全体社会主义劳动者、社会主义事业的建设者、拥护社会主义的爱国者和拥护祖国统一的爱国者的广泛的爱国统一战线,这个统一战线将继续巩固和发展。中国人民政治协商会议是有广泛代表性的统一战线组织,过去发挥了重要的历史作用,今后在国家政治生活、社会生活和对外友好活动中,在进行社会主义现代化建设、维护国家的统一和团结的斗争中,将进一步发挥它的重要作用。中国共产党领导的多党合作和政治协商制度将长期存在和发展。
Saehnieb hwngguh Seveicujyi itdingh aeu ingbaengh gyoengq vunz guh hongcangj ,vunz guh raehnaz caeuq vunz rox saehleix ,doxgiet boux ndaej giet gij rengz de . Raeuz youq ciengzseiz guh gekmingh caeuq daj hwng guh daj laeb ndaw de ,gaenq dox gaep giet baenz youz Cungguek gungcanjdangj lingjdauj ,miz gak aen minzcuj dangjbaiq caeuq gak aen yinzminz gietgyaeuq camgya , lij baugvat daengxgyoengq Seveicujyi boux daj guh ,Seveicujyi boux daj laeb ,yoengxhoh Seveicujyi boux gyaez guek caeuq yoengx hoh Guekcoj caezcup boux gyaez guek yiengh gvangqlangh caezcup vunzgyoengq gungdwk hoedcienq .Yiengh gvangqlangh caezcup vunzgyoengq gungdwk hoedcienq haenx lij aeu lai haenq rengz guh ok gij moq naek yunghcawq , Cungguek Gungcanjdangj guh lingjdauj miz geij aen dangj baiq dox gap guh yiengh Cwngci dox caemciek aen cidu lij ciengz seiz bae guh caeuq mbefat .
中华人民共和国是全国各族人民共同缔造的统一的多民族国家.平等、团结,互助的社会主义民族关系已经确立并将继续加强。 在维护民族团结的斗争中,要反对大民族主义,主要是大汉族主义,也要反对地方民族主义。国家尽一切努力,促进全国各民族的共同繁荣 .
Guek raeuz dwg youz daengxguek gak aen minzcuz vunzgyoengq doxcaez cauh laeb guh hwnj ndaej caezcup hix miz hauj lai aen minzcuz dox caeuq youq aen Guekgya hung ndeu . Seveicujyi yiengh minzcuz gvan heih dox bingzdwngj , doxgiet , doxbang gaenq laeb dingh roengzma lij aeu bae guh gya maenh . Youq henhoh minzcuz doxgiet ceng hoenx ndaw de , aeu fanjdei minzcuz hungvangh cujyi , ceiq youq gaenj dwg fanjdei vunzgun hungvangh cujyi , caemh aeu fanjdeiq diegfueng minzcuz cujyi . Guek gya caenh rengzrwd bae yoeg hawj daengxguek gak aen minzcuz doxdoengz vuengfouq .
中国革命和建设的成就是同世界人民的支持分不开的。中国的前途是同世界的前途紧密地联系在一起的。中国坚持独立自 主的对外政策,坚持互相尊重主权和领土完整、互不侵犯、互不干涉内政、平等互利、和平共处的五项原则,发展同各国的外交关系和经济、文化的交流;坚持反对帝国主义、霸权主义、殖民主义,加强同世界各国人民的团结,支持被压迫民族和发展 中国家争取和维护民族独立、发展民族经济的正义斗争,为维护世界和平和促进人类进步事业而努力。
Cungguek gekmingh caeuq hwngguh ok gij cwngzgoj dwg caeuq daengx Seigyaiq vunzgyoengq bangdingx raixcaix faen mbouj hai di . Roen naj Cungguek caeuq roen naj Seiqgyaiq dwg gaenjmaed lienzdem youq it heij .Guek raeuz aeu dingxgaenj diuz gag guh cawjeiq bae caeuq guekwnq dox bae dauq , aeu dingxgaenj hangh dox yawjdij genz cawj caeuq guek dieg caezcupcup , hangh mbouj dox ciemq, hangh mbouj dox yaek yek cimyax , hangh dox bingzdwngj dox miz leih , hangh heiqswnh dox youq haj hangh yenzswz neix , mbefat caeuq guek wnq bae dauq gvan heih , dox riuz gij ginghsi caeuq vwnzva ;Dingxgaenj diuz fanj deiq [Digoz cujyi] , [Bagenz cujyi] , [Cizminz cujyi ], dem gyiengz giet maenh daengx Seiqgyaiq vunzgyoengq , dingx bang aen minzcuz ngaiz apbik caeuq aen guek ngamq guh hwng haenx bae ceng aeu caeuq henhoh minzcuz gag laeb , mbefat minzcuz ginghsi hangh hong cingqheiq ceng douq haenx , Vih henhoh Seiqgyaiq hozbingz caeuq yoeg hawj hongsaeh vunzgyoengq ndaej guh bae guh vaiq roengzrengz raixcaix .
本宪法以法律的形式确认了中国各族人民奋斗的成果,规定了国家的根本制度和根本任务, 是国家的根本法, 具有最高的法律效力 . 全国各族人民、一切国家机关和武装力量、各政党和各社会团体、各企业事业组织,都必须以宪法为根本的活动 准则,并且负有维护宪法尊严、保证宪法实施的职责。
Yenfaz neix yungh fapleix hingzsik ma nyinhdingh Guekraeuz gak aen minzcuz vunzgyoengq hoedguh ndaej gij cwngzgoj , gveihdingh liux cidu goek caeuq hong goek Guekgya , dwg aen fapgoek guekraeuz , gij fapleix hauhlig saed dwg ceiqsang. Daengxguek gak aen minzcuz vunzgyoengq , sojmiz guekgya gihgvanh caeuq gij rengz gyoeng hoenxdwk , gak aen cwngqdangj caeuq gak aen sevei gyietgyouq , gak aen giyez saehnieb cujciz , guh gijmaz cungj aeu dawz [Yenfaz] ma guh goek bae dag yawj, hix lij miz gij hong cwzyinq bae henhoh [Yenfaz] gyaemgywd caeuq baujcwngq [Yenfaz] saed hengz .