Bouxroxdoh Fatheiq
布洛陀生气
Cungh Hihcwngh
钟希增
Mboengqneix, gou ciengz loq fangzhwnz. Haemhbonz, youh ngamq loq baez he.
最近我常做梦。这不,前个晚上我又做了一个。
Gou loq raen bonjfaenh loengroen, mbouj rox ma ranz, siengj cam vunz mbouj raen saek boux byaij gvaq. Luenh byaij yaep ndeu, sawqmwh yawj raen goenglaux mumh hau daenj buh Cuengh ciuhlaux ndeu naengh youq baihnaj. Gou roxnyinh gig geizheih, gvaqbae yaek cam de neix dwg gizlawz, de cix sien cam gou: “Mwngz dwg vunz Mbanjfaexminz, byaij gvaq baihneix daeuj guh gijmaz?”
我梦见自己迷路了,不知道怎么回家,想找个人问问嘛,路上却又空无一人。稀里糊涂地乱逛了一阵,突然看见跟前儿端坐着一位穿着古时壮族服装的银须长者。我觉得很奇怪,就过去想问问他这是什么地方,没等我开口,他却先问起我来:“你是木棉村的吧,到这儿来有什么事情?”
Baihswix daih 3 boux vunz cix dwg bouxraiz——Cungh Hihcwngh
左起第三位为作者——钟希增
Ei, goenglaux neix baenzlawz roxnaj gou, gou cix mbouj roxnaj de ha? Gou roxnyinh engq geizheih lo, couh cam: “Goenglaux, mwngz dwg byawz? Baenzlawz rox gou youq Mbanjfaexminz?”
诶,这老头儿怎么会认识我呢,我咋的就不认识他啊?我觉得更奇怪了,就问:“老先生,您是谁啊?怎么知道我是木棉村的人哪?”
Cj raen goenglaux neix rubrub mumh naeuz: “Gou dwg Bouxroxdoh, ciuhnduj youq Mbanjfaexminz gvaq, seizneix lij geiq ndaej gij yiengh vunz Mbanjfaexminz, gou baez yawj gij ndokgemj caeuq gij saeknaj mwngz couh rox mwngz lwg neix dwg vunz Mbanjfaexminz.”
只见老头儿捋了捋胡须,说:“我是布洛陀,很久很久以前在木棉村呆过,现在对那儿的村民的样子还记忆犹新呢,我一瞅你那副面相和脸色,就知道你小子是木棉村的人了。”
A? Bouxroxdoh! Gou youh doeksaet youh sim’angq, ciuhneix cungj suenq mbouj beg gvaq, caijsoq ndaej raen naj Bouxroxdoh baez ndeu.
啊?布洛陀!我既惊讶又欢喜,这辈子可算没白活啊,中了头彩了,能见上布洛陀一眼。
Bouxroxdoh dwg cojgoeng Bouxcuengh raeuz, de bonjsaeh ak fouzbeij, riuzgangj biengz Cuengh raeuz caeuq ciencien fanhfanh doxgaiq haenx cungj dwg de haicaux hawj raeuz.
布洛陀是咱壮族人民的始祖,无所不能,传说咱壮乡和壮乡千千万万的风物都是他老人家造出来的呢。
“Mwngz loengroen luba? Gou daiq mwngz baema.” Bouxroxdoh naeuz.
“你是迷路了吧?我带你回家!”布洛陀说道。
Gou fwt raen baihnaj ronghnyab, bonjfaenh gaenq riengz Bouxroxdoh ma daengz bakmbanj lo.
突然,我只见眼前灵光一闪,自己和布洛陀已经站在村口了。
Byaij haeuj mbanj ma, Bouxroxdoh doq byaij doq yawj seiqhenz, lumj dwg sijsaeq ngonzyawj Mbanjfaexminz geij cien bi daeuj miz maz bienqvaq. Dou byaij gvaq henz hagdangz, gwnz bangxciengz “doxgiet” “gaenxhag” “cinbu” daengj doengh cih Sawgun hung yungh youzcaet sij haenx angjda raixcaix. Baihndaw conghcueng cienz ok sing lwgnyez doeg Sawgun goksasa, yienznaeuz doeg ndaej mboujdaih biucinj, cix rwenzrwz dangqmaz. Gou siengj, Mbanjcuengh mwhnduj aiq mbouj miz gij gingjsaek neix bw, Bouxroxdoh itdingh gig haengjheiq.
走进村里,布洛陀是边走边看,似乎要对木棉村的里里外外进行一番认真地体察,看这几千年来究竟有了什么变化。我们路过小学堂的时候,看到学校墙壁上用油漆赫然写着几个汉字——“团结”“勤奋”“进步”,特别扎眼。教室里孩子们朗朗的汉语读书声不时从窗户里传出来,虽然那汉语并不标准,但是却还是十分响亮的。我想啊,古时候的壮族农村该不会有这番情景的吧,今天布洛陀他老人家该是大开眼界了,一定高兴。
Liuh mbouj daengz Bouxroxdoh cix najsaep dwk ienq naeuz: “Hai, cungj gvaiq gou mwhnduj lumz cauh sawcih hawj lwgminz Bouxcuengh raeuz, sawj beixnuengx Bouxcuengh geij cien bi daeuj mbouj miz saw bonjfaenh, aen minzcuz ndeu mbouj miz saw bonjfaenh couh deng bouxwnq yawjsiuj, gou neix couh doenghfwngz cauh Sawcuengh, hawj daengxbiengz cungj byaengqda yawj Bouxcuengh raeuz……”
谁能料想,布洛陀不但不高兴反而脸色阴沉地说:“嗨,怪我啊,怪我老古班那会儿没给咱壮家人造好字儿,让咱壮族人几千年来都没有自己名正言顺的字儿,
一个民族要是没有自己的文字,就要被人戳脊梁骨的,被人用鼻子瞧的啊,我现在就立马动手,造咱壮族自己的字儿,要让天下人对咱壮家人另眼相看……”
“Mbouj yungh lo.” Gou muengz naeuz, “Caeux youq bonj sigij hajcib nienzdaih, Cunghgoz Gungcanjdangj gaenq bang Bouxcuengh raeuz cauh ok Sawcuengh moq lo.”
“您老别麻烦咯。”我赶忙了说,“早在上个世纪五十年代啊,中国共产党就给咱们壮族造了新壮文。”
“Gawqyienz yienghneix, gij hagdangz neix vihmaz mbouj son Sawcuengh? Dwg mbouj dwg guenfouj gimq son Sawcuengh?”
“即然这样,那为啥这些学校又不教授壮文啊?是不是官府禁止壮文教学?”
“Mbouj dwg.” Gou gej naeuz, “Guengjsae raeuz gaenq laebbaenz aen swcigih Bouxcuengh, miz gij gienzleih caeuq swyouz doihengz saw vah swhgeij, mbouj youz bouxwnq hawj mbouj hawj son Sawcuengh, cix dwg mbangj ganbu Bouxcuengh nyinhnaeuz hag Sawcuengh mbouj miz yungh……”
“不是呢。”我解释道,“咱们广西已经成立了壮族自治区,有权利和自由推行使用壮族自己的语言文字,由不得别人不让咱教学壮文,只是有一帮壮族干部啊,老是叫嚣壮文没用……”
Bouxroxdoh dingq daengz neix, heiqhwnj dwk rongx naeuz: “Gyoengq dairaq neix rox gijmaz, Mbanjcuengh gungz dwg aenvih lwgminz Bouxcuengh vwnzva suciz daemq, yaek gaijbienq cungj canggvang neix, couh bietdingh aeu doihengz sawjyungh Sawcuengh. Hw, gyoengq dairaq neix gaenq lumz cojcoeng lo, yaek ceihcoih cij ndaej!”
布洛陀听到这儿,气儿不打一处来,厉声吼道:“这些死发瘟的,咱们壮乡穷就穷在咱们壮族人口文化素质低上面,要改变这贫穷落后的面貌,必定要推行使用咱自己的文字嘛。哼,这帮天杀的,背典忘祖,非得修理他们不可了!”
Raen Bouxroxdoh fatheiq, gou mbouj rox gangj gijmaz ndei, ienqhoij haxbaenh mbouj wnggai gangj gijhaenx nyex Bouxroxdoh fatheiq. Gou yiep lo.
看到布洛陀生气了,我还真不知道该说些什么话好,后悔刚才真不应该告诉他那些事情,惹他老人家生气。我后怕了。
Gou fwt ndiu gvaqdaeuj, cij raen bonjfaenh hanh cungj conh lo.
突然的,我从睡梦中醒来,只见自己汗流浃背哟。
Nyuenz daeng youq Bauq Minzcuz Guengjsae banj Sawcuengh gwnzde, bi 1998 ndwen 10 ngoenz 7
原文载于《广西民族报》(壮文版),1998年10月7日
Gou gangj geij coenz:
Gou daj gij bauqceij Sawcuengh gaxgonq ok haenx genj ndaej bien faenzcieng neix okdaeuj hawj gyoengq beixnuengx doeg mbat ndeu. Linghvaih hoiz baenz Sawgun hawj gij beixnuengx mbouj rox Sawcuengh haenx yawj.
近来,经常读以前的壮文文学作品。这篇旧文就是我从1998年的《广西民族报》中摘录出来的,并且简单地翻译成汉文,以供不会壮文的朋友们欣赏。
Cungh Hihcwngh daegbeix dwg boux vunzguhnaz cix gaenxhong cix lauxsaed ndeu, vunz Yunghningz (seizneix dwg Dieg Liengzging Namzningz), lij coz seizhaenx gag hag Sawcuengh, ngeihcib lai bi neix daeuj, de mboujguenj hong nazreih baenzlawz nyaengq, cungj cou seizgan okdaeuj raiz faenzcieng Sawcuengh, caemhcaiq raiz ndaej geij bak bien faenzcieng caeuq fwen, cingzcik angjda. Gij faenzcieng Beixcung mboujdan raiz ndaej lai, lij raiz ndaej haemq ndei yawj.
钟希增大哥是地地道道的壮族农民,家在邕宁(现在的南宁良庆区)。年轻的时候自学壮文,20多年来一直没有停止过壮文文学创作,令人钦佩。希增大哥虽然只是一个农民,但是创作成果却颇为丰富,并且从母语角度去评价,他的文章很多都非常优秀。
Beixcung dwg vunzguhnaz, youq ranz de mbouj cij de rox Sawcuengh, de lij son mehyah de Se Ginhlungz dahsauj hag rox Sawcuengh, lij raiz ndaej haujlai faenzcieng gvaq. Seizneix de youh son song dahlwg de hag Sawcuengh. Beixcung mbouj miz gienz mbouj miz ngaenz, de cij yungh gij guh bonjfaenh gangjmingz gienh saeh ndeu, cix dwg: Lwgminz Bouxcuengh gyaez Sawcuengh, Sawcuengh mbouj dwg mbouj miz yungh, dwg yawj mwngz baenzlawz yungh, hawj mbouj hawj vunz caencingq ndaej yungh!
希增大哥只是一个农民,但是他却以他切实的行动证明了壮族老百姓对自己民族母语文化的热爱。他不仅仅自己学会了壮文,还教授给自己的妻子谢金龙大嫂,并且大嫂也写了很多很好的作品。现在他们又在家教授自己的孩子学习壮文。希增大哥一家的故事,让我感动,更让人知道一个事实:其实壮族老百姓是热爱自己的民族母语文化的,是可以热爱起自己民族文字的。不是壮文没有用,而是应该怎样去用,人们能不能得到切实的使用权利!
Bien faenzcieng de gaxgonq raiz neix, gou baez doeg cix simsaenz gvaq, gamjdoengh raixcaix. Yienznaeuz diuz goj neix ngaih lailai, hoeng, ndawde yo miz faenh cingzngeih ndeu naekgywggywg, cix cingj gyoengq beixnuengx gag bae ngonz lo!
希增大哥的这篇旧文,我每读一次,必是感慨一次。虽然故事情节并不扑朔迷离,也没有过多的华丽辞藻,文章结构也很是简单。但是文章中蕴涵着一份很深厚很真挚的情意。是什么?那就请朋友们自己去欣赏了。
Linghvaih, yaek gangjmingz dwg: Bouxraiz rox Bouxcuengh raeuz miz Sawndip, hix gyaez Sawndip, hoeng youq ndaw faenzcieng de mbouj raiz okdaeuj, dwg bouxraiz muengh caezgya engqgya haeujeiq Sawcuengh moq.
另外,要说明的就是:作者知道壮族历史上有古壮字,也热爱古壮字,但是在文章中并没有提出来(并且,实际上,古壮字创造的年代和始祖布洛陀创造万物的年代(神话年代)没有关系),作者的用意是,希望大家更多地关注和支持现行法定拼音壮文的推行使用。
[此贴子已经被作者于2009-6-16 16:53:36编辑过]