《壮文方案（修订案）》壮文英文版1

黄达武

	《壮文方案（修订案）》壮文英文版 黄达武 [摘要] 本文为用壮文和英文翻译《壮文方案（修订案）》的阶段性成果。 [关键词]壮文；英文；翻译；《壮文方案（修订案）》   The Versions of Zhuang Writing System and English for the Chinese-Based Scheme of Zhuang Writing System ( Modified Edition)   Huang Dawu   ( Research Department of the Guangxi Minority Languages Commission. Nanning 530022， Guangxi, PRC.) [Abstract] This paper is the phase-fixed achievement of the author in the field of translating the Chinese-Based Scheme of Zhuang Writing System ( Modified Edition) into the versions of Zhuang writing system and English. [Key Words] Zhuang Writing System; English; Translation; Scheme of Zhuang Writing System ( Modified Edition)     引  言 如果从1957年11月29日国务院第63次会议通过《壮文方案（草案）》算起，壮文在壮族地区推行已有50多年了，但至今《壮文方案》还没有其相应的壮文版和英文版，作为壮族的一分子，笔者内心深处常引以为憾，故不揣固陋，大胆尝试，译出《壮文方案（修订案）》的壮文版和英文版，于公为抛砖引玉、希望籍此引起更多的人士对在社会上使用壮文的关注；于私为寓学于译、可就教于方家、为将来评职称攒点积分。公私既两利，译者自是全力以赴。是序。            一、《壮文方案（修订案）》壮文版 《Sawcuengh Fangh’an（Coihdingh’an）》 Diuz daih’it  Sawcuengh sawjyungh gij yienghsik lahdingh cihmeh, aeu fanghyenz baihbaek Vahcuengh guh gihcuj fanghyenz, aeu yaem Vujmingz Vahcuengh daeuj guh gij yaembyauhcunj de. Diuz daihngeih  Sawcuengh cungjgungh miz 26 aen cihmeh, gij mingzcoh caeuq doegyaem cihmeh lumj baihlaj neix:   yinsazdij daihsij A  B  C  D E  F  G  H   I J  K   L  M siujsij a  b  c  d e  f  g  h   i j  k   l  m suhsijdij daihsij A  B  C  D E  F  G  H   I J  K   L  M siujsij a  b  c  d e  f  g  h   i j  k   l   m mingzcoh cihmeh Sawcuengh binhduz a  ba ca da e fe ga ha  i    ke  le  ma Sawgunz cuyinh 啊 巴 虾 大 欸 飞 嘎 哈 衣   克  勒  妈 Doeg- yaem cihmeh gozci yinhbyauh a  p    t  e  f   k  h  i  kh  l   m vahgun binhyin a  p  x  d  e  f   g  h  i  k   l   m     yinsazdij daihsij N  O  P  Q R  S  T   U   V W  X   Y  Z siujsij n  o  p  q r  s  t   u   v w  x   y  z suhsejdij daihsij N  O  P  Q R  S  T   U   V W  X   Y  Z siujsij n  o  p  q r  s  t   u   v w  x   y  z mingzcoh cihmeh Sawcuengh binhduz na o pe   ra  se te  u  ve w      ya Sawgun cuyinh 那 哦 呸  (拉) 塞 特 乌 威 （鹅） 呀 Doeg- yaem cihmeh gozci yinhbyauh n  ø:  ph   Ô  s  th  u  v   ê    j vahgun binhyin n  o  p       s   t   u v         y     Gangjmingz: ① Biuj baihgwnz ndawde “a、e、i、o、u、w” 6 aen cihmeh dwg cihmeh yenzyinh, “b、c、d、f、g、h、k、l、m、n、p、r、s、t、v、y”16 aen cihmeh dwg cihmeh fujyinh. “j、q、x、z” guh fouzhauh singdiuh, “h” mboujdan guh fujyinh, lij guh fouzhauh singdiuh. ② Daengxgyoengq cihmeh guh fouzhauh singdiuh haenx youq ndaw yinhcez mbouj fatyaem, cij biujsi gij sang daemq doegyaem yinhcez. ③ Gij cuyinh sawgun cuengq youq ndaw gozhuz ndaw biuj cihmeh haenx cijndaej biujsi gij doegyaem loqlumj. Diuz daihsam  Sawcuengh miz 22 aen singmeh. Gij doegfap singmeh,  doenggvaq youq baihlaeng de gya yenzyinh “a” roxnaeuz “e”,  hawj vunz haemq bienh bae faenbied.  Bouxsawjyungh gojyij dawz gij singmeh neix bien baenz seiq cuj daeuj doeg: b(a)  mb(e)   m(a)  f(e)  v(e) d(a)  nd(e)   n(a)  s(e)  l(e) g(a)  gv(e)  ng(a)  h(a)  r(a) c(a)  y(a)   ny(a) ngv(e) by(a)  gy(a)  my(a)    Gangjmingz: “mb” dwg singmeh sanghcunz swzcozyinh, gozci yinhbyauh doeg baenz ; “nd” dwg singmeh sezcenh swzcozyinh, gozci yinhbyauh doeg baenz [d]; “ng” dwg sezgwnh bizyinh, gozci yinhbyauh doeg baenz [Ó]; “ny” dwg sezmen bizyinh, gozci yinhbyauh doeg baenz [Á]. Gizyawz fuzfujyinh gij guh singmeh baihlaeng de daiq “ y” haenx doeg baenz ngozvayinh,  gij baihlaeng de daiq “v” haenx doeg baenz cunzvayinh.   Diuz daihseiq  Sawcuengh miz 108 aen yinhmeh. Gyoengqde youz 6 aen cihmeh yenzyinh [“a”（dinj “a” yungh “ae” biujsi）、“o”(dinj “o” yungh “oe” biujsi)、e、i、u、w] caeuq gij cihmeh yenzyinh gya yinhrieng haenx cauxbaenz. Gij yenzyinh roxnaeuz fujyinh guh ndaej yinhrieng haenx dwg: “i、u、w、m、n、ng、p、t、k、b、d、g ”.   Gij bingqfap yinhmeh Sawcuengh lumj baihlaj yienghneix:   suh-   swngh-   yinh danhyinhmeh fouz yinhrieng a  (ae) e     i       o  (oe)  u       w yinhmeh fuzhoz   gya yinhrieng i gya yinhrieng u gya yinhrieng w ai  ae   ei               oi  ui       wi au  aeu  eu   iu     ou  aw yinhmeh bizyinhveij gya yinhrieng m gya yinhrieng n gya yinhrieng ng am  aem  em  iem  im  om  oem  uem  um an  aen  en  ien  in  on  oen  uen  un wen wn ang aeng eng ieng ing ong oeng ueng ung    wng     swz-   swngh-   yinh gauh- yinh- cuj gya yinhrieng p gya yinhrieng t gya yinhrieng k ap  aep  ep  iep  ip  op  oep  uep  up at  aet  et  iet  it  ot  oet  uet  ut  wet wt ak  aek  ek  iek  ik  ok  oek  uek  uk      wk dih- yinh- cuj gya yinhrieng b gya yinhrieng d gya yinhrieng g ab  aeb  eb  ieb  ib  ob  oeb  ueb  ub ad  aed  ed  ied  id  od  oed  ued  ud  wed wd ag  aeg  eg  ieg  ig  og  oeg  ueg  ug      wg     Gangjmingz: ①“ae、oe” mbouj dandoeg dawz daeuj guh yinhmeh, “ae” biujsi aen sing dinj [a], “oe” biujsi aen sing dinj [o]. Vih mbaet aen cihmeh ndeu, aen yinh “aei” aeu “ae” daeuj biujsi. ② Aen “e” youq gij baihlaeng yinhmeh “i、u、w” biujsi gij liuzyinh youq biahlaeng cangzyenzyinh i、u、w, mizmbangj deihfueng dan niemh cangzyinh. Diuz daihhaj  Sawcuengh sawjyungh bouhfaenh biudiuh fuengfap daeuj biusij singdiuh. Daengx cihsaw biudiuh haenx itlwd cij biu bonjdiuh, mbouj biu gij bienqdiuh de. Suhswnghyinh Vahcuengh miz 6 aen diuhloih, cawz diuh daih’it mbouj biu vaih, gizyawz gak diuh faenbied yungh “z、j、x、q、h” haj aen cihmeh daeuj biusij; Swzswnghyinh miz 2 aen diuhloih, yungh gauhyinhcuj “p、t、k” caeuq dihyinhcuj “b、d、g” song dauq yinhrieng daeuj biujsi, gij doegfap de lumj baihlaj yienghneix:   diuhloih biujsi fuengfap diuciz laeh cih   suh-   swngh-   yinh diuh daih’it diuh daihngeih diuh daihsam diuh daihseiq diuh daihhaj diuh daihroek mbouj byauh diuh cunghswngh son教 baihlaeng gya z dihgyang mwngz你 baihlaeng gya j gauhbingz hwnj上 baihlaeng gya x cunghgyang max马 baihlaeng gya q gauhswngh gvaq过 baihlaeng gya h cunghbingz dah河   swz-   swngh-   yinh gauh- yinh- cuj yenzyinh dinj aeu “p、t、k” guh yinhrieng gauhbingz daep肝 yenzyinh raez （doengz baihgwnz） gauhswngh dap塔 dih- yinh- cuj yenzyinh dinj aeu “b、d、g”  guh yinhrieng cunghbingz daeb叠 yenzyinh raez （doengz baihgwnz） cunghbingz gab挟     Diuz daihroek  Gij gonqlaeng bingqsij yinhcez Sawcuengh dwg: singmeh-yinhmeh-singdiuh. Mizmbangj yinhcez mboujmiz singmeh, mizmbangj yinhcez mbouj biu singdiuh, hoeng sojmiz yinhcez yinhmeh de cungj noix mboujndaej.  Lumj biuj baihlaj: laeh cih singmeh yinhmeh singdiuh gaeq 鸡 g ae q imq 饱 － im q raen 见 r aen － ai 膆 － ai －     Diuz daihcaet  Gij banhfap vehfaen yinhcez dohyinhswz Sawcuengh lumj baihlaj:   Dohyinhswz Sawcuengh cujyau dwg gaengawq singyinh gezgou caeuq singdiuh fouzhauh daeuj nyinh gij yinhcez de, lumj “coit” (初一) cijndaej doeg baenz “co-it”, aenvih Vahcuengh mboujmiz aen yinh “oit”; “bangbouj” (帮补) cijndaej doeg baenz “bang-bouj”, aenvih Vahcuengh mboujmiz aen yinhrieng “ngb”, caemh mboujmiz aen singmeh “gb”. Dang gaengawq baihgwnz fuengfap lij mboujndei faen gij yinhcez de seiz, couh bietdingh aeu gekyaerm fouzhauh “’” daeuj vehfaen de. Baihlaj geij diemj aeu daegbied haeujsim cijndaej:   (1) Danghnaeuz aen fujyinh ndeu gonq laeng cungj miz yenzyinh, aen fujyinh neix couh gvi baihlaeng, lumj “byagaq”(鳜鱼) doeg baenz “bya-gaq”. Danghnaeuz fujyinh gvi baihgonq, cix aeu yungh gekyaem fouzhauh “’” daeuj vehfaen yinhcez de, lumj “sim’in”(惋惜) dwg doeg baenz “sim-in”, mbouj doeg  “si-min”.   (2) Danghnaeuz song aen fujyinh doxlienz, gonq laeng cungj miz yenzyinh, aen swz neix cixdwg aen fujyinh gonq gvi gonq, aen fujyinh laeng gvi laeng, lumj “banhaet(早上)” doeg baenz “ban-haet”. Danghnaeuz song aen fujyinh cungj gvi baihgonq roxnaeuz song aen cungj gvi baihlaeng, cix aeu yungh gekyaem fouzhauh daeuj vehfaen yinhcez de, lumj “seng’eiq(生意) ”doeg baenz “seng-eiq”, mbouj doeg

土著虎尾

	公私既两利，译者自是全力以赴。令人敬佩，值得夸奖。