Bwz Licuh bozsw cingj gou aeu sawgun caeuq sawcuengh ma sij senzyienz hawj bonj saw neix, gou mbouj ngeix saekdi couh haengjheiq dapwngq lo. Ndaej vih bonj saw neix sij senzyienz, gou ndawsim hix gvanghyungz hix swhauz.
Bonj saw beix daj ngvanh daengz guhbaenz, cukcuk yungh roek bi cizgyienh. Yienznaeuz gou mij gaepfaenh, hoeng miz geijlai dwgrengz sinhoj gou cungj roxcaez. Mwh bien saw de, gou miz gihvei yawjraen gij gaujceij aeu sam cungj saw sijbaenz, yienghneix, couh dawz mbangj cwt goj gangj naeuz dahlwg gou caeuq mehlaux gou ngi. Dahlwg gou ngamj roek bi, mehlauz gou loeggeij lo. Gyoengqde haengjheiq dangqmaz, baekcixlih muengh bonj saw neix vaiqdi cuzbanj. Caemh youq mwh bien saw de, gou daeuj Meijgoz fangjvaen sam mbat, mabtmbat cungj raen gij saw minzcuz bouxwnq baenz raeuh baenz reh, swh mbouj yienz muengh bonj saw neix vaiqdi guhbaenz. Yied muengh sim yied nden, yied muengh sim yied senz, itcig daengz ngoenzneix, raen saw okbuengj, cij suenq gvaqlot. Bonj saw neix caeuq vunzlai raennaj, saedseih dwg doiq raeuz Bouxcuengh bakgangj bakciengq dih vaenzyoz guh liux itgyienh gungyen, hab haenh hab maengx.
Gij goqseih bonj saw neix cungjdwg daj gyahyangh gou Ujmingz yienh cob daeuj. Ndaw yienh mix ngozbya ndeu, heuhguh Damingzcanh, sang daengz gwnz fwj. Fwndoek byajraez gvaq le, siengzseiz raen feizndoeng dawz bya, raemxcauzlak daj gwnzdat cung roengzma faemxfaemx, mbangjbaez lijmiz saidoengz doxdam, saek rongh saek ndongq, ndeiyawj raixcaix. Eiqdwg yienghneix, Bouxcuengh lajmbanj heuh ngozbya nwngq Byacwx. Diuz dah Yanghcanhhoz ngotngot ngeujngeuj, daj laj bya riuz gvaq, gij reamx de youh saw youh cingx, ciuqgingq cungj ndaej. Ijdaengz yienhsingz, caeuq raemzvaengz Lingzsij doxbung, cij riuz haeuj gvangqyubyub dih Yunghgyangh bae. Gou lij iq couh youq ndaw lueglueg byabya nwngq guhcaemz, gij yaenx de gag rox satlo. Danghnaeuz lwgngez song hamq Cangzgyangh dwg “dingq gvenq canghruz heuh hong” hwnjhungh, gou caeuq ngezdoih Bouxcuengh couh dwg gyadgyax lajdaem, dingq bouxlaux gangjgoj gvaq ciuh lwgngez. Gij goqseih neix couh daj gokgex byalueg lajmbanj cauh baenz. Gokgex byalueg lajmbanj gaenhangx lwgngez riuriu hemqhemq.
Ndaw bonj saw neix, haujlai cungjdwg vunzhung Bouxcuengh dingq lai rox raemh dih ceiqndei gojdamz. Vihliux fuengbienh duzcej yawjraen sojmiz goqseih dih menmau, cozcej ciuq gij dauhleix goqseih, dawz gag cwt goj lied baenz goj daudwz、 goj lauzdung、goj geiqmaeuz、goj saenzsien caeuq goj lwgngez daengj geij hangh. Gizsaed, ginggvaq geijlai daih vunz doxcenz、demyem、dizlienh, gij goqseih neix hoixging ranzranz roxnyiuj, bouxboux haengj dingq, mboujlwnh lauxnoix, cungj yawj baenz “laxging”, ciuyinx saedceij. Yienznaeuz bakgangj, mbouj sij baenz saw, hong gij cingqcaen vaenzyoz cozbinj neix, daj Bouxcuengh gag caengz sevei nyonj daeuj, fanjingj Bouxcuengh doiq doxgaiq lajmbwn, dwzbez dwg doiq seiqvunz gyaciz、sinqniemh dih lingjvei、senjswz caeuq gaengjdingh. Gojhij naeuz, gij goqseih neix sengdoengh youxyawz, yienghyiengh cungj miz, caeuq fwen doxdab rongxmbaq, caezgya funghfu Bouxcuengh dih vaenzyoz hisuz baujgu. Cingq dwg gij goqseij neix,
aeu bonjfaenh gag miz dih funghvei caeuq yingzyangj, ciengx baenz liux swhgeij simsoeng、gaenzguh、hauqhek dih hinzminz.
Bouxcuengh gangjgoj mbouj caz seizlawz gizde, youqlag gangj, guhhong gangj, bae haw doxraeb caemh gangj. Ndaw mbanj Bouxcuengh, caenhnaeuz ndaejngi singriu cumxcumx, deuz mbouj gvaq ngigdingh miz vunz gangj goqseih. Bouxgangj damzbumhbumh, beij seih cek leix, haenh boux simsoh, siuz boux simgaemz, yaep gangj vahbyonj, loh gangj vahndaem, mbouj yungh din hwnj fawz hwnj, ywngz hod dwk ndeiriu ijrai. Bouxdingq nyiet hoz nyiet raeuj, caenhlumj miz faenh, dingq dwk rwzbaet, yaep ngeixloekloek, loh bek ha mbobmbob, riunaemj mbouj suenq, vanzlij ngauz ndang ngauz rwet, riu dwk ringx bae. Vihmaz gij goqseih Bouxcuengh ndaej hawj vunz haeujcaed baenzlai, dingq mbouj rox mbwq ni? Haenj mingzyienj, de caeuq gij vaenzva nanet Bouxcuengh miz maedcaed gvanheih. Gij vaenzva Bouxcuengh hawj de dih hinzminz cauhbaenz liux itaen swhyienz、daihliengh、 sohndei dih sim. Geij cien bi daeuj, aen sim neix vuenxcik cungjdwg baenzde lauxsaed、danhcwnz、yiuzcingz vunz、aeueiq vunz、bauyungz vunz. Gij goqseih bonj saw neix, hingzsieng、sengdoengh biujyien ok Bouxcuengh ndiepgyaez doxhuz、ndiepgyaez vuen’heij dih daidu.
Bonj saw neix dwg Gvangjsih Hijveij caeuq Cigyai Caujsu Minzcuz Hijyienz Nenhgyouyen hozcoz hangmuz dih itgyienh gisuz cingzgoj. Gvangjsih Hijveij dwg sungzsw Gvangjsih caujsu minzcuz hijyienz caeuq vaenzsw diucaz、nenhgyou、sezgi、 doihgvangj daengj fuengmenh gunghcoz dih cenhmonz gihgou, Cigyai Caujsu Minzcuz Hijyienz Nenhgyouyen dwg gimiz Lenzhozgoz swhcwnz gihgou swhgwz、sungzsw cigyai caujsu minzcuz hijyienz caeuq vaenzsw fazsenj dem saujmangz gunghcoz dih gozci sujsiz. Song mbiengj youq doxgaep bienlaeb 《Cangq Hanq Ingh Daswzdenj》ndawde, daihliengh sawjyungh bauhgvaz guenhcaz、dijniemq、miuzsej、cingmingz、bijyau、dungjgi dih sevei hinzleijyoz fanghfaz, hawj gij gisuz cingzgoj gyoengqde miz haujlai cangjsausing caeuq higyensing. Bwz Licuh bozsw dwg Meijgoz hijyienzyozgyah, caemh dwg it boux nenhgyou Bouxcuengh vaenzva、riengxmingz seiqgyaiq dih vaigoz yozcej. 1990 nienz, de souh Gvangjsih Hijveij yauhcingj, daiq gvan daiq lwg, daeujdaengz Gvangjsih, bae dieg Bouxcuengh cap youq. Vihliux hag vahmbanj, laeb swdenj, de siengzseiz roengz reih roengz naz bae caeuq vunz guhhong. Gwnz bya luengq hongh, louz miz de byaijroen dih hwnqdin; gij goj bonj saw neix, nyiep miz de dwgrengz dih reamxhanh.
Bonj saw neix aeu vahcuengh、vahgun、inghhij sam cungj saw cuzbanj fazhingz, yienghneix guh youq sawcuengh cuzbanj sij ndawde coengzlaiz mboujyaengz miz gvaq. Daihgya cungj rox, sam cungj vah neix boenjlaiz cahbez gig daih, caenhlumj gwnzmbwn caeuq lajdeih baenzde gyae, hong seizneix doxdab najbyak, mbouj raen laux noix. Duzcej yawj goqseih le, raen sam cungj vah gag miz banjdaeuz, eiqij radaengx cijndaej. Sam cungj vah caenhlumj beix gyae nuengx gaenh, gag miz dwzdenj, baezdi baezdi dawz gij goqseih gyaeundei Bouxcuengh veh naeuz vunz ngi: Mwngz unjcunj sizsiz, gou ndeidingq rihrih; Mwngz gyaemgywdgywd, gou caemqdwenxdwenx, Mwngz byotbywtbywt, gou biegbwdbwd; Mwngz seuqsatsat, gou raeuzraedraed. Gij neix dwg Bouxcuengh yozcej、gyaucou dem Meijgoz cenhgyah roengzrengz longhdoeng goqseih dauhleix, cij ciuq byonj ciuq hoiz dih gyezgoj. Gagboux duzcej、yozcej, gojhij coengz hijyienzyoz、simhlijyoz、minzsuzyoz、meijyoz daengj gozdu, bijyau caeuq himhcangj biujdaz mbouj doengz、yaugoj bingzbeg dih sam cungj hijyienz.
Goqseih minzgyenh, dij couh dij youq “minzgyenh” song cih saw neix. Gaigvaz hwnjdaeuj, goqseih Bouxcuengh yienhra dih dwzdenj cujyau biujyien youq hijyienz ywnyung、hinzuz singgwz、cingzcez nganhbaiz、gyaciz cijyang、doxcenz banfaz、bouxdingq famqveiz dem sevei cingzngin daengj fuengmienh. Siengj dwzbez yinx okdaeuj dih dwg, gij goqseih neix dih hijyienz ywnyung caeuq vunz mbouj doengz, bouxwnq gojnaengz vuenjcenj bleuxgangj dih deihfueng, de mbouj nyaepnywek, mbouj ndaemjndwen, lumj ndek gyong bongx laz, gangj dwk bieg bae, sou daengz gij sei Maoz Sezdungh “Dujdou cauj cug lo, caiq gya nohvaiz. Okroet mbouj la, doj mwngz diendeih byokyak liux bae! ” yienghnwngq dih siuhswz yaugoj. Gvanh’ih hinzuz singgwz caeuq gyaciz cijyang, duzcej gojhij daj gij cazduz ndaw saw raen mbangj. Gij cazduz neix caemh dwg Bouxcuengh vagyah veh baenz. Ndawde dih gingjsaek、bouxvunz dih sanjhingz、doxgaiq dih dapboiq, diemjdiemj didi, cungj dawz gij singqheiq bouxvunz ndaw duz ve dwk cingcing sujsuj. Doengzseiz, gij cazduz neix sendiuz gyenjdanh、ngaeuzndei, daj gojci hisuz dih gozdu, cek ok Bouxcuengh minzgyenh goqseuh dih ngauqmiuq dauhleix. Mwnq neix, bouxdingq famqveiz caeuq sevei cingzngin, gangj dih dwg goqseih daj minzgyenh cob daeuj, caij cuengq maj minzgyenh boiz, beksingq ywngz dauh dwk bakdiemz bakawq, haengjheiq hwthwt. Youq geij fuengmienh neix, bonj goqseih neix cungj guh ndaej gapnab, mbouj loeng mbouj lauq.
Bonj saw neix soulaeb dih goqseih, congz deihfueng caeuq sulieng ma naeuz, ngamjngamj dingj Bouxcuengh bakgangj bakciengq vaenzyoz aen haij gvangqlangh neix dih vad raemz ndeu. Bouxcuengh bakgangj bakciengq vaenzyoz, lizsij raez, ingjyangj daih, gokdaej na, neijyungz lai. Gou maqmuengh, mbouj geijlai ceiz, bonj saw neix youq doxgaep bienhoiz、cuzbanj、fazhingz gag fuengmienh roem ndaej dijbauj dih ginghniemq, ndaej yungh ma guh famveiz haemq hong dih minzgyenh vaenzyoz bienhoiz、cuzbanj gunghcoz, sawj senqsi riengxmingz、hawj vunz dawzsaenz dih goqseih dacenz roxnaeuz fwen roem Bouxcuengh vaiqdi caeuq vunzlai raennaj.
Gatsat, hab baez dwen ndeu dih dwg, laeb bonj saw neix, yungh bae haujlai cizgyenh, cozcej baenz caij siengj lai baenz, ndawsim loeglienh naemj dih mbouj dwg hai ndaej gyacienz, rwzdwg guhvunz dauhleix. Yienh youq dangqnaj duzcej dih bonj saw neix, youqguh laeb baenz, boenjsinh caemh dwg cwt goj hawj vunz naih naemj ndeu. Gou hihvang duzcej doeg caez bonj saw beix le, ndaej roxyiuj gij dauhleix cwt goj neix. Danghnaeuz guh daengz caengz neix, gou sij banx senzyienz neix couh mij gvaq hoengq lo.
2001 nienz seizdoeng
youq Meijgoz Ganghcouh
凭心而论,要弘扬壮族文化,提高民族自尊心和自豪感,通过汉字也是可以达到的,甚至可能效果更好,因为使用汉字,不仅本民族的人能够看懂,汉族和其他民族也可以看懂(有本民族文字的其他民族都想借助英语传输本民族的信息,达到更好的沟通,道理也是这样)。
试以上边那篇前言为例,我不相信,看了它的汉文版的人会因为它是用汉字写成的而减少了文化认同和民族自尊心。
**************************
《武鸣壮族民间故事·序》 汉文版请参照下面8楼跟帖——红棉树应本跟帖作者请求已经删除该重复文章。
大家认可的规矩,都必须人人遵守,不然规矩就失去了意义。
既然使用汉语也可以“弘扬壮族文化,提高民族自尊心和自豪感”,那就直接使用英语好了,使用世界性语言更能适应全球化的潮流。
要是50%的壮族人口精通英语,那壮族的民族自尊心会是怎样?哪怕是10%的壮族人口精通英语,恐怕壮族的民族自尊心也不至于今天这个现状。
不仅如此,社会力量也在办英语学习班。贫困一些的县城,也有社会力量办英语学习班的。据了解,整个暑假,不少壮族小学生都争先恐后地学习英语。每个学生交10元就可学20个上午或下午。
跟学习壮文相比,壮族的父母和孩子对英文表现出巨大的热情,只是有很多人“买不起单”而已。
其实,英文和汉字也是工具---工具无罪---谁学会就是谁用。我们僚人家园和壮族在线的很多贝侬,都是如何提高民族自尊心的?答案不言而喻。
欢迎光临 僚人家园 (http://bbs.rauz.net.cn/) | Powered by Discuz! X2.5 |