）。原山歌集的韵律和平仄以你的德保壮语文为准。当然，希望懂标准壮语文和山歌韵律和平仄的贝侬可以来尝试一下。前言
因常年在香港和广西工作的一对美国友人夫妇今年五月份要回美国参加儿子博士毕业典礼，我于四月份委托路漫老师帮我买了一些壮语书籍和几期 《三月三》壮文版杂志 （特别是我最需要的《壮汉词汇》和《汉壮词汇》），交给我在南宁居住的妹妹妹夫，再由他们转交给美国友人，美国友人在参加儿子博士毕业典礼完毕后回香港途中，经由加州洛杉矶将书刊交给我，顺便还赠送我一套《壮泰民族传统文化比较研究》。这些书刊非常宝贵，在此我特别向路漫老师表示深深的感谢和敬意。
我大概浏览了一下路漫老师帮我买的这些壮语书籍，它们分别于1981 至1984年出版。可以想象，在改革开放初期壮文得以重新推行的前几年，壮文工作者是以一种多麽高昂的热情和民族精神去投入壮语文的编写出版教育工作！ 要是那种势头能一直保持到今日，今天壮语文的“文盲率”就不会像现在一样几乎为99%以上！！！
接下来这段时间，我将利用业余时间陆续将这些壮语书籍以阅读讲解或提问解答的方式上传，与大家一起分享。
我个人认为，壮族人，特别是受过良好教育，在各行各业均有所成或担当相当职务的壮族人，应该珍惜我们的母语，应该自觉学习使用母语，并自觉把母语传给我们的下一代，成为维护壮民族传统，传承和发展壮民族语言和文化的中坚力量。
生活在以汉语为主要通用语的国度，以壮语为母语的壮族父母不用担心自己的子女日后不会汉语，因为学校和社会会教育他们的。可是如果以壮语为母语的父母在家里不说壮语，不主动教育自己的子女壮语母语，失去家庭壮语语言环境，子女就非常有可能不会说壮语，也不以自己是壮族人，会说壮语而感到自豪。
我认为，失去母语的壮族人也将失去自我。若干年后，在有关介绍中国少数民族的概况时，我们当然不希望看到这样的介绍：“ …… x 族, x 族, x 族, 壮族, 通用汉语”。秦始皇统治岭南以前的“百越民族”今日还有多少个“越民族”还存在？我们壮族人 2000 多年来没有被同化为南方汉族， 原因有多种， 其中最重要的原因之一就是母语的传承。
SAWSON CUENGH BAIHNAMZ
南壮语教材
SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
德保歌圩山歌
本贴用南壮语德保壮语贴出，供大家学习德靖土语之用。我希望同时通晓德靖土语和标准壮语的贝侬（大家知道，我们的管理员“红棉树” 贝侬是其中之一）能帮助我将德保壮语转写成标准壮语，以方便大家对照学习。
现在壮语没有共通语，如果没有在不同于自己土语的地区生活一段时间，南北壮族人，甚至同一土语区的壮族人之间用壮语交流是不太顺畅的，有时是几乎不可能的。试问一下，广西壮文学校的教师和同学之间，《三月三》杂志社壮文版的编辑之间，广西民语委负责壮语的工作人员之间，我们僚人家园贝侬之间，等等，用何种语言来相互交流？我个人的感觉是，如果我和一个也是以壮语为母语的人不得不借用汉语来相互交流才能明白对方，我感到很羞愧，我觉得我们新一代的壮族人有必要，有责任去促进壮语共通语的形成。
我相信，如果南北壮族人，同一土语区的壮族人能多交流学习对方的方言土语，壮语共通语的形成是可能的！愿有民族之心，有此理想的壮族同胞一起来为这而努力吧！SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
Dauqsaw Vwnzyoz Ndawbiengz Bouxcuengh
Laux Penjlaiz: Vangz Yinghcin, Hoz Swyungz
Gvangjsih Minzcuz Cuzbanjse Cuzbanj 1981 Nienz 12 Nyied Daih’it Banj
VAMZKAUH LAUX BENHCIZ
Ceg saw “Sei Hanghdonq Dwzbauj” benh baenz yah, geix raeuz deh lai gangj gij vamz tem.
1. Ceg saw dwnx yungh Dwzbauj fanghyenz maz laiz, doeg Maxaih dih diuciz, fanz ceih lawz gangj hag le ciuq Vujmingz diuciz diuhau maz doeg vax laiz. Geix aeu Dwzbauj diuciz vax Vujmingz doenghbeij youh mbengjdoij:
|
例字 |
教 son |
你 mwngz |
上 hwnj |
马 max |
过 gvaq |
河 dah |
|
武鸣Vujmingz |
24 |
31 |
55 |
42 |
35 |
33 |
|
马隘 Maxaih |
54 |
31 |
214 |
2323 |
45 |
33 |
2. Ceg saw mbengjndoiz laigya gij aen Swnghmuj: p, t, k, py, ky, kv; aen swnghmuj c, y meiz gijloh doeg, lumj “yaz” (药), “yaz” (茅草) doq aeu aen “ya” maz haet swnghmuj laiz; “cae” (犁), “cuh; coiz” (笨), “ciengq” (酱) doq aeu aen “c” maz haet swnghmuj laiz.
3. Ceg saw dwnx ceih Vangz Yinghcin vax Hox Swyungz son goenz dunghgap laiz, nyaengz meiz minzgohsouj Vangz Cwngzfu, Hij mehkvaengz, Hij mehyauq, Luz Baujcen, Cwngz Caijcauj, Vangz Meitenz,Ciz Fungluz, Luz Gozkyangz dwngj dungzci yet tizgungh leux mbouh noix nyaemzsei. Youh dwnx yej byaujci ganjse doihde.
Mbengjndoiz meiz sei gyaeuz, sei van, sei keh; meiz sei baenz saeuj, goq meiz sei baen vamz dunghdap. Bouh haet nyaemzsei, meiz haujlai cueng, cueng leh gyongz, cueng le henz, cueng leh caenh, nauhnied deh tai. Sei Dwzbauj meiz saeuj kyam saeuj dap, vamz kyam vamz dap. Vamzkauh sei ngaij gangj dauqbej vax dunghbeij lai, dunghdap seih noix taen, gangj ndaej youx ndaek youx kizcaiz, gaiq daengz dwnx duq ceih sei Dwzbauj dih twzdenj.
4. Gaiq raeuz meiz saem benh ceg saw dwnx, siengj veih minzcuz vwnzva raeuz ok saek eij rengz. Danhceih, younh Sawcuengh maz laiz saw, coengz daizgeq taengz geix duq caengz meiz gvaq, cingqsoq gaiq raeuz caengz meiz ginghnen, nanz mienx meiz loeng meiz loiq, ngeizmuengh daihgya ceix ok maz, hoij baezlaeng haet ndaej ndaez eijtem.
1981.111. SEI GYAEUZ
(1) MAK YOUH NI GO TAENGZ SEIZ BAENZ
Mak youh ni (gwnz) go taengz seiz baenz,
Voz koih deh siengj gwn saek aen,
Tih (hanh) loengz kaeuj hiedbaeg caeng goek,
Deh aeu maex yoek iuz mbouh taengz.
Myaeglah naizsoi leh guenj daeuj,
Lauxcaeuj youh roiz tangh (ra) caengz taenz.
Raix gvaq yaemz laeuj cub mbaeuj byaeuq,
Bouhgeix caen daih daeuq vozaengz.
Caengzvienh deh aeu cenz bae seix,
Meiz leix leh caengh hoij gij gaen.
Lah yiengh henjpyaej saem tugngaij,
Maij saemj goq baenz van goq baenz.
(2) VA NDAEZ OG SEIQ MINGH GAENX DAENJ
Yax sien mingh reiz gyaq roux caen,
Goenzraeuz meiz poi ndaej lah taen?
Daiz dingj gij daiz youh roiz gaq,
Tanzvah doix gyaenj leh meiz caen.
Let kaez haemz doix mingh gaenx daenj
Laux roiz nonz gyaenj caengz ndaej taen.
Dauh mbauh yag fuzyungz va’kyuk,
Lai rungh pyukpyuk lai gij vaenz.
（Caj swnj, 待续）
我本人试转写一些，不对请指正。
|
德保壮语 |
标准壮语 |
|
ceg saw |
cak saw, bonj saw |
|
dwnx |
neix |
|
sei |
fwen |
|
hanghdonq |
hawfaengz |
|
Benh baenz yah |
Bien baenz lo |
|
Max laiz |
Ma raiz, ma sij |
|
ceih |
seih |
|
youh |
youq |
|
vax |
caeuq |
|
doenghbeij |
doxbeij |
|
mbengjdoij |
lajneix |
|
meiz |
miz |
|
goenz |
boux |
|
dwngj |
daengj |
|
yej |
hix |
|
tizgungh |
daezgungh |
|
leux |
liux |
|
ganjse |
docih |
|
doihde |
gyoengqde |
|
dungh |
dox |
|
dunghdap |
doxdap |
|
Haujlai cueng |
Haujlai cungj |
|
nauhnied |
nyauhnyied |
|
tai |
dai |
|
kyam |
cam |
|
Ngaij gangj |
Gyaez gangj, lai gangj |
|
dauqbej |
doxbiek |
|
taen |
raen |
|
twzdenj |
daegdiemj |
|
saem |
sim |
|
danhceih |
danhseih |
|
coengz |
daj |
|
daizgeq |
daihgeq |
|
taengz |
daengz |
|
geix |
Geij, bonjfaenh ? |
|
Duq caengz meiz gvaq |
Cungj caengz miz gvaq |
|
Meiz loeng meiz loiq |
Miz loeng miz loek |
|
ngeizmuengh |
Maqmuengh, muengh |
|
Ceix ok maz |
Gangj ok daeuj |
|
hoij |
hawj |
|
Tih loengz |
Hanh roengz |
|
kaeuj |
gyaeuj |
|
hiedbaeg |
yietbaeg |
|
mbouh |
mbauq |
|
Tangh caengz taengz |
Ra caengz daengz |
|
Yaemz laeuj |
Yaemj laeuj, sai laeuj |
|
Aeu cenz bae seix |
Aeu cienz bae cawx ? |
|
og |
ok |
|
Mingh gaenx |
minghgaen |
|
daenj |
dinj |
|
yax |
yah |
|
goenzraeuz |
Gyoengqraeuz, bouxraeuz |
Guh ndaej ndei !
多谢Stoneman贝侬愿意给我们上传这本山歌集。这本书我手头也有复印本，是作者之一的何仕雄老先生在其生前给我复印的，如今他老人家已经仙去了，而我却一直没有将之整理上网，却由远在美国的Stoneman贝侬上传上网，实在是惭愧。在此衷心感谢Stoneman贝侬的辛勤劳动。
对于这本书在本论坛里的公布，我有以下的意见和建议：
一、这本书可以当作是诗歌（山歌）教材。由于山歌是精炼出来的口传文化，因为其字数固定、讲究韵律和平仄，所以与真正的口语还是有距离的，因此是不能当作普通的教材来对待，而应该当作一种文学形式——诗歌的教材。
二、正如这本书里所说的一样，“书里面多加几个声母，p、t、k、py、ky、kv，声母c、y有两种读法，如“yaz”（药）、“yaz”（茅草）共用“y”来作为声母书写，“cae” (犁), “cuh; coiz” (笨), “ciengq” (酱)共用“c”来作为声母书写”（即原文的“Ceg saw mbengjndoiz laigya gij aen Swnghmuj: p, t, k, py, ky, kv; aen swnghmuj c, y meiz gijloh doeg, lumj “yaz” (药), “yaz” (茅草) doq aeu aen “ya” maz haet swnghmuj laiz; “cae” (犁), “cuh; coiz” (笨), “ciengq” (酱) doq aeu aen “c” maz haet swnghmuj laiz.”）。即书里书写的德保壮文，是在标准语方案的基础上增加了一些送气声母声母，另外有两个声母分别有两种读法，即y有[j]和[?j]、c有和[ts]两种读音。
但是，除了以上说明增加的声母，其实还是有很多标准语没有的声母是被忽略了，南壮语德靖土语一同有42个声母，比标准语的声母多出一小半，在书中并没有采用增加声母的方式来书写，而是用声母归并的方式来书写。另外，韵母的合并音位更多，光是单元音德靖土语里就有10个，而书里则采用了标准语形式的6个单元音来代替原有的10个单元音，如i和io（i的圆唇音）书里共用i来表示，e和eo（e的圆唇音）书里共用e来表示，o和oa（中元音o）书里共用o来表示，等等。对于这样的拼写方案，由于还是与德靖土语的实际需要还有相当的距离，因此我认为要适当地完善其拼写方案。
三、我很乐意与Stoneman贝侬一起完成这项工作，Stoneman贝侬将这本教材的原文和标准壮文对照输入，我再以新创制德靖僚文（该方案日前已经完成）、标准壮文对照（正确的对照）、汉语译文等对照的形式来完成最终的校对。不知道Stoneman贝侬意下如何？
红棉树贝侬，我手头只有该书的德保壮语原文，没有汉文译文。我很乐意与你一起完成这本书的德保壮语文和标准壮语文的对应转写。对如何完成，我个人想法：
（1）我将此书原文输入；
（2）你用你的拼写方案将德保壮语文和对应的汉文译文或汉文意思输入；可能的话，将德保壮语的每个单词的汉文意思输入；
（3）我根据汉文译文或汉文意思将上述德保壮语文转写成相应的标准壮语文；
（4）正如你所说，原文是山歌集，应讲究韵律和平仄，所以，原山歌集的德保壮语文必须讲究韵律和平仄。然而，我认为，作为教学之用，汉文译文和标准壮语文可以仅作为供读懂原文和学习南壮语德靖土语之用，所以不必讲究韵律和平仄 （我本人是工程和商学出身，不懂诗歌哦 ）。原山歌集的韵律和平仄以你的德保壮语文为准。当然，希望懂标准壮语文和山歌韵律和平仄的贝侬可以来尝试一下。
不知红棉树贝侬认为可否？
我认为可行。当然，我这段时间一直在广西，经常下乡或者去南宁，没有比较长的时间段在网上，因此不能立即实施，麻烦你先在有空的时候输入，我回到广东就可以对照了。
Stoneman贝侬在5楼的词汇对译表，我校对整理如下（蓝色字体的是原文或者对译的错误，原对译正确的则省略，用“同左”表示）：
德保壮语 | Stoneman对译的标准壮语 | 正确的标准壮语 | 德靖僚文新方案 | 汉语对应意思 |
ceg saw | cak saw, bonj saw | cek saw | sek sley | 本 书 |
dwnx | neix | 同左 | deenx | 这 |
sei | fwen | sei（fwen） | slei | 诗歌、山歌 |
hanghdonq | hawfaengz | 同左 | hangsdoens | 歌圩 |
Benh baenz yah | Bien baenz lo | 同左 | benl baenz ias | 编好了 |
Max laiz | Ma raiz, ma sij | 同左 | maz laiz | （拿）来写 |
ceih | seih | 同左 | zeyh | 是 |
youh | youq | 同左 | ious | 在 |
vax | caeuq | 同左 | vax | 和 |
doenghbeij | doxbeij | 同左 | duenghbeij | 相比 |
mbengjdoij | lajneix | mbiengjlaj | mbengjdoyj | 下面 |
meiz | miz | 同左 | meiz | 有 |
goenz | boux | vunz | goenz | 人 |
dwngj | daengj | 同左 | deengv | 等等 |
yej | hix | 同左 | yev | 也 |
tizgungh | daezgungh | 同左(dizgungh) | tifguengl | 提供 |
leux | liux | 同左 | leux | 完 |
ganjse | docih | 同左 | ganvsleq | 感谢 |
doihde | gyoengqde | 同左 | doihde | 他们 |
dungh | dox | 同左 | duengh | 互相 |
dunghdap | doxdap | 同左 | duenghdap | 互答 |
Haujlai cueng | Haujlai cungj | Haujlai cueng | haoslai zung | 许多组 |
nauhnied | nyauhnyied | nauhyied | naohnid | 热闹 |
tai | dai | 同左 | tai | 死 |
kyam | cam | 同左 | kyam | 问 |
Ngaij gangj | Gyaez gangj, lai gangj | Gyaez gangj | ngaij gangj | 喜欢说 |
dauqbej | doxbiek | dauqfanj | daosbej | 相反 |
taen | raen | 同左 | taen | 见 |
twzdenj | daegdiemj | 同左 | teefdenv | 特点 |
saem | sim | 同左 | slaem | 心 |
danhceih | danhseih | 同左 | danhzeyh | 但是 |
coengz | daj | 同左 | zoengz | 从 |
daizgeq | daihgeq | 同左 | daizges | 古代 |
taengz | daengz | 同左 | taeng | 到 |
geix | Geij, bonjfaenh ? | neix,seizneix | geyx | 今、现 |
Duq caengz meiz gvaq | Cungj caengz miz gvaq | goj caengz miz gvaq | dus zaengz meiz gvas | 从来也还没有…… |
Meiz loeng meiz loiq | Miz loeng miz loek | 同左 | meiz loeng meiz loys | 有错漏 |
ngeizmuengh | Maqmuengh, muengh | 同左 | ngeyzmungh | 希望 |
Ceix ok maz | Gangj ok daeuj | ceij ok daeuj | zeix ok maz | 指出来 |
hoij | hawj | 同左 | hoyj | 给、让 |
Tih loengz | Hanh roengz | 同左 | tios loengz | 流汗 |
kaeuj | gyaeuj | haeuj | kauj | 入、进入 |
hiedbaeg | yietbaeg | 同左 | hitbaeg | 休息 |
mbouh | mbauq | mbouj | mbaus | 不 |
Tangh caengz taengz | Ra caengz daengz | Ra caengz raen | tangs zaengz taen | 还没找到 |
Yaemz laeuj | Yaemj laeuj, sai laeuj | maij laeuj,gyaez laeuj | iaem lauj | 喜欢酒、酒瘾 |
Aeu cenz bae seix | Aeu cienz bae cawx ? | 同左 | au zenz bay sleyx | 拿钱去买 |
og | ok | 同左 | ok | 出 |
Mingh gaenx | minghgaen | mingh ...baenzneix | mengh gaenx | 命这么（短） |
daenj | dinj | 同左 | daenj | 短 |
yax | yah | vah | yax | 说 |
goenzraeuz | Gyoengqraeuz, bouxraeuz | vunz raeuz | goenz rauz | 我们人类 |
此书原文小开本有119 页，需要一段时间才能将原文全部输入电脑。本人先将壮文原文分期贴上来，供大家阅读，原文输入完毕后再将文件传给红棉树贝侬，由红棉树贝侬用他的德靖土语新拼写方案对照转写成德靖僚文，配上对应的汉文译文或汉文意思，我再根据汉文译文或汉文意思将德靖僚文转写成相应的标准壮语文。
(Swnj baihgwnz，接上文)
1. SEI GYAEUZ
(3) POENZ DOEK LOH LAEUZ DAIH AHNYAENG
Poenz doek loh laeuz daih ahnyaeng,
Ganq pyaij gvaq ngaiz coux daeuj taengz.
Siengjyax deh anz game saek sauh,
Meiz goenz soengq vamzkauh daeuj taengz.
Tata najnaj saeng mbouh daeuj,
Senq leh ngeiz vax caeuj dunghtaen.
Bumhbax gyanzvaiz bo kaemh daeux,
Ok caeux goq baenz soi coux taengz.
Gaeq kaenz saeuh ndouj dwnq ceij kaeuj,
Caemj daeux ganq loh yamhyamh kaenz.
Caeuxcej okdou ruengh naizkyah,
Ka kvah moix eij moix dumz taengz.
Maeh taengz nyaemzsei daih aet loh,
Tukaeuh laemx poh mbouh niulaeng.
Ndaej nyinh nuengxsau daeuj ruenz dwnx.
Dunghcuz taujlwn baenz mbouh baenz?
Dunghtaen deh duengx saek vamzkauh,
Naj hoij yeuh haet byauq roux caenz.
Najmoiz gangj hag roux gangj guengj,
Raeuz deh siengj duengx lau mbouh yaengz.
(4) NDAEJ NYINH SIUHSIZ GANQ YOZ KA
Ndaej nyinh siuhsiz ganq yoz ka,
Sip yamh kyonj haet yamh dog maz.
Gangj ku hazhaz gaenx lai taeuj,
Poenh nih daeuj noi roux yaemhngvaz.
Gyauhliuz yiyen goi saek yaemh,
Senq leh liuzlaemh mboengh gvaq maz.
Aetciengz voenz geix ndaej dunghyab,
Song konz haet tab coux roux ndaz.
Cax meuz taenz faez nyaengz lau ndued,
Seiqngued gamj tag nded tangz yaz.
Fax (mbwn) lengx nanz lai goenzgoenz vienh,
Caengzvienh muengh poenz doek loengz maz.
Raeuz leh baenzsaeng mbouh cijdung,
Aetciengz byax goem pungx twncaz.
Daihgya buenz roux hoj bienq ngaih,
Nyaemzsei kyozmbaih ndaej kaeta.
Veihsaeng ding ndaengz youx haep ak,
Rouxyax daeuh meiz nyak kaeuj ta?
Cizyax saemdaeuz mbouh nduednyoiq,
Veihsaeng noi geix dauh yoz ka?
Haihyax ta ciem coux touh nup,
Geix deh up nix roux up bya.
Lieg kyaeh gyang raengz youz saem caeuj,
Aen gaeuq aen moiq caih nih kya.
Dungjci mbouh pah gva faenz naeuh,
Geix dauh venghvangh box dwn pa?
(5) NGEIZ HOIJ KYAH POEN DOEK NOH LAI
Loqndaej meiz gvaengh kuh aen hai,
Ndauzsing nauq taen meiz gijlai.
Seiq gok vwnzpaj mbaenz fauhfauh,
Bohfax dauh baenz kaemj baenz ngai.
Laemz lueng leh baeuq dued laeb dued,
Fax ndaemz fax mok lumj ok yaiz.
Lug’engz lah taen meuz suiq naj,
Deh ganq pyeuj nyaj kaeuj langh vaiz.
Senq leh nded rengz lumj deh maej,
Mboiz nyaj mboiz maex deh doix tai.
Gaeq leh dudu duq tag bwk,
Baij youh dwn gik guenj angjngai.
Poenh raeuz senq voz hauj voz koih,
Deh loih bae mboh leh gave lai.
Saeuhvei doengh kaeujdaeq nazgyongh,
Nguxngied gvaq byongh caengz ndaej ndai.
Naz lengx genqgak coi mbouh ndaej,
Raeh baiz kwnj nyaj vangq box ndaiz.
Cizyax ndaemz naz gvaq yahceiq,
Daj seiq ndaej ndeuz leh lame caiz.
Bouhbeij ruenzruenz ked kaeuj mbaed,
Haemzdeh haet sok mbouh baenz sai.
Seiz ndaemz muengh poen saeu muengh nded,
Geix leh naz teg hauj deh tai.
Haet raeh haeh naz coux meiz kaeuj,
Nauq leh taek mbaeuj byaeuq nonz ndaiz.
Voenzgeix mengznongz kwnj baenz paj,
Ngeizhoij kyah poen doek noh lai.
(6) GEIX RAEUZ DEH LAEUX MOU KAEUJ SONGZ
Mou youh ndoiz geiq gaenx beiz bongz,
Geix raeuz deh laeux de kaeuj songz.
Seiqciz yax doegrengz noh ak,
Gag mbeg goq mbouh gyaengx tam song.
Senqsij leh poen mid boxtaj,
Ngeiz gwn amh lueddaj bak bongz.
Caencik beixnuengx daeuj yaenghyaengh,
Goq baenz doenghcuz byaemh naengh congz.
Eij raemh gvaqmaz daih moekgaet,
Haetbyouq daejndaej youh yaiz homz.
Cax hoij dauq ndaez goq mbouj heih,
Haet leih deh tangj bya loengz tongz.
Cunjbi deh tangh kingz maz vaet,
Roux haet coux ndaej gwn noh hom.
Ndaengj faez leh muengh meiz yaizlaeuh,
Ndaej saek eij daeuh raeuz goq tom.
Okdou senq kya anz boxtaj,
Max mbouh meiz gok leh kaeuj longz.
Singzbaez poujgeq goq haih baeuj,
Mbaeuj mbouh meiz bak duq nyaengz gyongz.
(7) KYAEK HAET COUX MEIZ NUNGH MEIZ GWN
Pya lueng meiz nyaj youx meiz fwnz,
Noiyaemh (haethaemh) gaiq ndaengj deh kaujingz.
Youh ruenz veih ket maen cenz yungh,
Kaeuj lungh kya caemh tanh saek kumz.
Couxcwnj naj laiz meij leh meij,
Noix donq mbouh ceij (cawj) aeu saeng gwn?
Nonz gwn naengh keij leh hojndoh,
Nyaemhcoengz cojboh meiz pya gim.
Ciengx mou coux ndaej gwn lauz geq,
Yunghcaej deq youh gyanx (gik) lumj lingz.
Kaihvangh deh ndaemz kaeuj ndaemz pyaek,
Kyaek (gaenx) haet coux meiz nungh meiz gwn.
Cax dauh haet mbouh gyaenj mbouh iuh,
Ciuh goenz haemz baenz lah (yawj) doih gwn.
Cizyax bae deq fax deq mingh,
Coux deh nonzreiz dingh poenzywnz (fangzhwnz).
Dunoeg coi poen goq senq ronh,
Veihsaeng youh mbouh gyaengj lwnzlwnz?
Goenz raeuz dwnq caeux meiz ceih cuh,
Aen muh coux ndaej baenq vumzvumz.
(8) MBOUH DUENGX SAEK VAMZ HAETREIZ TOUZ
Ciengx mou leh muengh voenz kaj mou,
Gwn ndaez goq kauj lauxcanghcouz.
Ngeq leh tam song lueng tam seiq,
Yied gvaq bak geiq mbouh yaeuz louz.
Saefouh goq caen daih roux longh,
Nyingzcwnj gapsaem mbongh coux touz (doiq).
Baengzyaeuh senq daeuj taengz yaenghyaengh,
Hoij naengh ndoiz ruenz roux bakdou.
Saengzcingz leh laux beij laux naek,
Mbouh duengx saek vamz haetreiz touz.
Bak mbouh kwnj caengh baen naek noij,
Yungh hoij doih goenz laemh ndoengzsouz.
Haihyax daiz caen gijdaiz byauq,
Nauqleh goekdaej dauh kae dou.
Vienzlaeh laux kai daiz laux seix,
Daihgya aeu dauhleix coux touz.
(9) DWK TAEUH KWNJ PYA CON GYUMHGIZ
Dwk taeuh kwnj pya con gyumhgiz,
Mingzmingz yoek ruengz haen ruengz si.
Ndoiz ndangz taek byax youx taek pauh,
Vozndoenj mbouh cauh yax cad gi.
Piulaemz cied ma kaeuj vouhvouh,
Du youh ndoiz ndoengz mbouh hoij li.
Ganqkvaih tangh mbungz sax maz souj,
Poujpouj duq hoij meiz lizciz.
Ndoengz na pya ndaek meiz kaeu kuengh,
Cwnxleiq haet duengq maz tam si.
Si laiz deq aeu sienq kaeuj gyaeg,
Bouh beij de gyaengz naek iziz.
Meiz gi meiz lauz nyaemhcoengz saij,
Poujgeq ceix ngaij gwn yenztiz.
Gyaq ndug deh ngauz hujguzgauh,
Bouj ndaej ndug ndangz bouj noujliz.(Swnj baihgwnz，接上文)
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
NYINGZ: POENZYWNZ OK BAK YEUH HAET BYOI
Poenzywnz ok bak yeuh haet byoi,
Vag cwnh dauqmaz baenz aennoi.
Gaeq goq senq kaen dued laeb dued,
Deh taeuj naemx ndued suiq naj laiz.
Comqcej tangh fwnz nyaj gaiqgoq,
Yaemhngvaz yab laizhoh box roiz.
Deh cauj kaeujndangj roux ceij moiq,
Noiqniq meiz goenz daeuj noh lai.
Ruenz raeuz leh doen mbouh baenz daengq,
Cingj naengh gwn saek amh naemx soi.
Diemjsaem haet mingzdaeuz reizcah,
Kaeuj raix pyaek caz gvaq ruenz ndaiz.
Pyaij mbouh conh gahsaeng leh yah,
Caij naemx caij sah vaih mad yaiz.
Geix deh loih yenznaz daeb gveij,
Baet ngej ngamq caengj ok koenz laiz.
Deh haet caetngued leh lauqgah,
Gvaq canghgyangx yah tod koenz soi.
Naemx dah gvaq ni naz doij mboek,
Geix raeuz deh loih kaeuj goek paiz.
Mbouh meiz bya gwn leh hiuz nyauh,
Ndaemz ndaej suen king cauh boxndaiz.
Liuhhom leh tutouh caemjcej,
Gvaqyax amh ngej gvaq lohndaiz.
Tab bide gem laeng vaiz coux ndaej,
Pungx keij gong lueng lai ndaez lai.
Meiz rengz mbouh lau teiz tab naek,
Danh mbaek tu ganz yungh hoij loi.
Lah naj lah laeng siujsaem lah,
Cozmbah haemz lame goeng daengzndaiz.
Tavoenz doek pya haemz deh laep,
Haep dou leh nien kaeuj gvanh vaiz.
CAIZ: AEN CUENG PYAIJ BWNH TAIJ LAILAI
Aen cueng pyaij bwnh taij lailai,
Gvaiq ndaej moek yag gonq baenz ngaiz.
Noi geix meiz cwnhgyah lotdaeuj,
Laeglemx bae gaemx kaeuj ruenzndaiz.
Ngamq maz taepndouj saeng mbouh coix,
Ien gyaz daih yoix coux ceih gvai.
Seiqciz bak van dang laeuj baet,
Haetbyouq dauh hoij dauq daengzndaiz.
Goenz raeuz leh goq ta goq naj,
Saeng mbouh kaj gaeq haet pyaek ngaiz.
Caizmoiz leh sonq tumungz caeuj,
Veih raeuz daej laeuj taij noix lai.
Caencik youx mbouh ciengzseiz daeuj,
Dauhmaz gwn laeuj vaemx daengz ndaiz.
Daihgya byaemh dunghcuz yoz touh,
Lah youh daengzndaiz saeng gaq coiz.
(Caj swnj, 待续)
(Caj swnj, 待续)
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
(Swnj baihgwnz，接上文)
NYINGZ: LAG GOENZ REIZ GVAQ LAG MAEX LAI
Daiz caen hoij bae dauq gij daiz,
Dangxdou voenzvoenz meiz roiz yaiz.
Ngaq ndeu leh beh baenz gij ngad,
Lag goenz reiz gvaq lag maex lai.
Cwnhgyah leh youh kyoij youh kyangj,
Noiyaemh dunghduengx gangj van tai.
Deh nungh sij moiq bae gwnlaeuj,
Youx lau lah yiengh caeuj mbouh gvai.
Ndaej nyinh kwnj sip bwnz gaeuj dengq,
Huenheij deh cengh gwn noh lai.
Meiz pyaek leh yah caij cen kyaeh,
Najmoiz ciengx gaeq noix roux lai.
Pyaek caengz loengz congz leh naengh taj,
Mienh daengz najdeh taengz pouj roiz.
Laeuj doz meiz gijlai faen singj,
Lau dauh lingjlangj ni namhsaiz.
Nih goq meiz cingz ngoh meiz eih,
Yinhveih gyongq byongh gvaq lamz lai.
Mbengj roiz meiz vamz raix kaeuj ok,
Bak dog dauh yax baenz bak lai.
Cizyax mbouh roux hiemz vamz kauh,
Cwnhgyah geuqndongz lauq daengzndaiz.
Noiyaemh leh lailai baedauq,
Beixnuengx laujbyauj daiz cienz daiz.
CAIZ: GYAETGYAENG MIUZSAUH COUX CEIH GVAI
Faxndaengz tegteg poen doek lai,
Daemhdwnh naemx foenx dah foenx paiz.
Ngeizngeiz loenh gij nduenz gij meix,
Taepgeix vamhlumz kumz giekvaiz.
Goenzgoenz duq kumeix kutaeuj,
Gyaexdaeuj mbah naemx loenh noi ngaiz.
Baenzsaeng mbouh suqsaeb coi kyauh,
Gyaetgyaeng miuzsauh coux ceih gvai.
Mbouh ganq hamj naemx ganq lohbyouq,
Gyaenjiuh leh youh dab nazbaiz.
Seiqciz yax doegrengz noh ak,
Mbaiz mbag mbouh gyaengx mbah moz vaiz.
Lai teiz saek gij lod coux ndaej,
Yinhveih daej naz deih namhsaiz.
Tab keij meiz caej lau ganz daek,
Dohdanh mbahmbah naek yoizyoiz.
Gejgvaq bouhmix aen mbagmbaeuj (uk),
Gohyoz ndaemz kaeuj coux ndaej lai.
Goi naemx meiz caej hoij naemx byongh,
Gyaenjiuh youh eij congh byaloi.
Teiz naz dwn kvah goq haih koih,
Ngeiz donq kaeuj moiq kaeujnudaiz.
Kaeuj moiq deh kaeuj cangz vouhvouh,
Naj gaiq nyungzbaet youh deih roiz.
(Caj swnj, 待续)
(Swnj baihgwnz，接上文)
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
NYINGZ: NUNGZHOZ GEM GICEZ ANHPAIZ
Nungzhoz gem gicez anhpaiz,
Ok caeux kaeuj laep leh ndaiz lai,
Haet goenz leh veih gwn veih nungh,
Fax rungh voenzvoenz meiz anhpaiz.
Haetreiz mbouh raemx tuz kinghkyauh,
Nauq leh maed kaeuj bae aeu roiz.
Nienbox ndoiz moek beij daengznauq,
Yinhveih donqdonq daengj cauqvaiz.
Ganq saeu ganq ndaemz bei gij taep,
Fax laep nyaengz caij muengh ok hai.
Loek vaeng go kaeuj coux ndaej maj,
De cenx deih gyaj tugcaengz tai.
Tu raeh tu naz pad hoij moet,
Ndaej aeu foed oet faz ndaez lai.
Nungznez kauj feizliu haet goek,
Geiq mou mbouh mboek coux ceih gvai.
Dangq goenz yungh yomz doegrengz caeuj,
Muengh aeu ruengz kaeuj gah ek vaiz.
Mbouhlwnh daengz ruenzdwnx ruenzbaengh,
Caengx deh dwnq naengh caeng najgai.
Cangz daem meiz lau banhciz goengq,
Goenglauz soengq hoij maed tih loi.
Eijgeix leh ndaez gvaq eijraemh,
Meiz lau gwn yaemh leh yaeuz noi.
GAIZ: GEIX ROUX HAET RUENZ MBOUH YUNGH BAIZ
Goenzraeuz leh daiz beij daiz gvai,
Geix roux haet ruenz mbouh yungh baiz.
Daengz yangh ngamq yungh gep ngvax dog,
Gunghyinz haet og kij deh tai.
Saeu ruenz mbouh tei saek congh siuq,
Poujpouj yax lah hiuq lah gvai.
Seiqbuenh yenzveiz aeu gieugq kaeuj,
Gaeuj nog taen nog ndoiz taen ndoiz.
Congh leh aenaen kae dauq bej,
Sej lek nyaengz maenq gvaq maexgaiz.
Ndoiz ruenz mbouh meiz saek aen mboh,
Dohleh voenzvoenz taen naemx loi.
Mbouhmeiz saek gep benj maz doq,
Pyaij lumj kaloh dinghgyang gai.
Bam leh aen ndaengj aen dungh daeb,
Lengqbouh naeb kwnj dwk talaiz.
Lah youh vaengzviux lumj dat ndangh,
Laux ngvangh myaeg taen nyaengz doekcoi.
Daengz ruenz daizcaeh ok ndaej cauh,
Aen dwnx leh kyauq gvaq aen ndaiz.
Siengj deh ngamhcamz goq mbouh ndaej,
Goekdaej poenh de maed tih loi.
Singzbaez yax dou ruenz dou yauj,
Haih leh paeksoj bauj gyaqvaiz.
Samseiz hoij baengzyaeuh baedauq,
Nauq leh doen daengq deh monroiz.
(Caj swnj, 待续)
|
原文 |
SEI HANGHDONQ DWZBAUJ |
|
德靖方案 |
SLEI HANGSDOENS DEEFBAOV |
|
标准壮文方案 |
SEI HAWFAENGZ DWZBAUJ |
|
汉字词义 |
诗歌 歌圩 德保 |
|
汉语句意 |
德保歌圩的歌 |
Dauqsaw Vwnzyoz Ndawbiengz Bouxcuengh （壮族民间文学丛书）
|
原文 |
Laux Penjlaiz: Vangz Yinghcin, Hoz Swyungz |
|
德靖方案 |
Laox Peenllaiz: Hvangf Yenglzenq, Hof Slwqhyuengf |
|
标准壮文方案 |
Boux Benhraiz: Vangz Yinghcin, Hoz Swyungz |
|
汉字词义 |
者 编写： 黄英振 何仕雄 |
|
汉语句意 |
编辑： 黄英振 何仕雄 |
Gvangjsih Minzcuz Cuzbanjse Cuzbanj 1981 Nienz 12 Nyied Daih’it Banj（广西民族出版社 1981年12月第一版）
原文：
VAMZKAUH LAUX BENHCIZ
Ceg saw “Sei Hanghdonq Dwzbauj” benh baenz yah, geix raeuz deh lai gangj gij vamz tem.
1. Ceg saw dwnx yungh Dwzbauj fanghyenz maz laiz, doeg Maxaih dih diuciz, fanz ceih lawz gangj hag le ciuq Vujmingz diuciz diuhau maz doeg vax laiz. Geix aeu Dwzbauj diuciz vax Vujmingz doenghbeij youh mbengjdoij:
|
例字 |
教 son |
你 mwngz |
上 hwnj |
马 max |
过 gvaq |
河 dah |
|
武鸣Vujmingz |
24 |
31 |
55 |
42 |
35 |
33 |
|
马隘 Maxaih |
54 |
31 |
214 |
2323 |
45 |
33 |
2. Ceg saw mbengjndoiz laigya gij aen Swnghmuj: p, t, k, py, ky, kv; aen swnghmuj c, y meiz gijloh doeg, lumj “yaz” (药), “yaz” (茅草) doq aeu aen “ya” maz haet swnghmuj laiz; “cae” (犁), “cuh; coiz” (笨), “ciengq” (酱) doq aeu aen “c” maz haet swnghmuj laiz.
3. Ceg saw dwnx ceih Vangz Yinghcin vax Hox Swyungz song goenz dunghgap laiz, nyaengz meiz minzgohsouj Vangz Cwngzfu, Hij mehkvaengz, Hij mehyauq, Luz Baujcen, Cwngz Caijcauj, Vangz Meitenz,Ciz Fungluz, Luz Gozkyangz dwngj dungzci yej tizgungh leux mbouh noix nyaemzsei. Youh dwnx yej byaujci ganjse doihde.
Mbengjndoiz meiz sei gyaeuz, sei van, sei keh; meiz sei baenz saeuj, goq meiz sei baen vamz dunghdap. Bouh haet nyaemzsei, meiz haujlai cueng, cueng leh gyongz, cueng le henz, cueng leh caenh, nauhnied deh tai. Sei Dwzbauj meiz saeuj kyam saeuj dap, vamz kyam vamz dap. Vamzkauh sei ngaij gangj dauqbej vax dunghbeij lai, dunghdap seih noix taen, gangj ndaej youx ndaek youx kizcaiz, gaiq daengz dwnx duq ceih sei Dwzbauj dih twzdenj.
4. Gaiq raeuz meiz saem benh ceg saw dwnx, siengj veih minzcuz vwnzva raeuz ok saek eij rengz. Danhceih, yungh Sawcuengh maz laiz saw, coengz daizgeq taengz geix duq caengz meiz gvaq, cingqsoq gaiq raeuz caengz meiz ginghnen, nanz mienx meiz loeng meiz loiq, ngeizmuengh daihgya ceix ok maz, hoij baezlaeng haet ndaej ndaez eijtem.
VAMZKAOS LAOX BEENLZIF
Sek sley “Slei Hangsdoens Deefzbaov” benl baenz ias, geyx rauz deh lai gangj gij vamz hem.
1. Sek sley deenx yuengh Deefbaov fanglyenf maz laiz, dog Maxais dih dyaoqzif, fanz zeyh royz Gangjhak leh zius Uvminf dyaoqzif dyaoqhaoq maz dog vax laiz. Geyx au Deefbaov dyaoqzif vax Uvminf duenghbeij ious mbengjdoyj:
|
例字 |
教 son |
你mwngz |
上 hwnj |
马 max |
过 gvaq |
河 dah |
|
武鸣Vujmingz |
24 |
31 |
55 |
42 |
35 |
33 |
|
马隘 Maxaih |
53 |
31 |
35 |
213 |
55 |
33 |
（注：本表调值已经按照马隘真正的调值进行了修改）
2. Sek sley mbengjndoy lai gya gij aen seenglmuv: p, t, k, py, ky, kv; aen seenglmuv c, y meiz gij loh dog, luemj “iaz” (药), “yaz” (茅草) dos au aen “y” maz haet seenglmuv laiz; “zay” (犁), “suh; soyz” (笨), “ziongs” (酱) dos au aen “c” maz haet seenglmuv laiz.
3. Sek sley deenx zeyh Hvangf Yeenglzeenq vax Hof Slwqhyuengf song goenz duenghgab laiz, nyaengz meiz minfgolsouv Hvangf Seengzfu, Hiov Mehkvaenz, Hiov Mehyaos, Luf Baovsenq, Seenf Saivsaov, Hvangf Meiqtenf,Sif Fuengqluf, Luf Gofkyangf deengv tuengfziq yev tifguengl leux boh noix nyaemzslei. Ious deenx yev byaovsiq ganvsleq doihde.
Mbengjndoy meiz sleigyauz, sleivan, sleikes; meiz slei baenz slauj, gos meiz slei baenz vamz duenghdap. Bouh haet nyaemzslei, meiz haoslai zung, zung leh gyongz, zung leh hen, zung leh zaenh, naohnid deh tai. Slei Deefbaov meiz slauj kyam slauj dap, vamz kyam vamz dap. Vamzkaos slei ngaij gangj daosbej vax duenghbeij lai, duenghdap slei noix taen, gangj ndayj youx ndaek youx kifcaif, gais daengz deenx dus zeyh slei Deefbaov dih teefdeenv.
4. Gaisrauz meiz slaem benl sek sley deenx, siongj veih minfzuf veenfhvaq rauz ok slaek eij rengz. Danhzeyh, yuengh Sleyzungh maz laiz sley, zoengz daizges taeng geyx dus zaengz meiz gvas, zeengsslos gaisrauz zaengz meiz gyeenglnenq, nanzminx meiz loeng meiz loys, ngeyzmungh daihgya zeix ok maz, hoyj bayzlaeng haet ndayj nday eijhem.
1981.11
编辑者的话
《德保歌圩的歌》这本书编好了，现在我们想多说几句话。
1. 这本书用德保方言来写，读马隘的调值，凡是汉语借词就照武鸣调值调号来写和读。现将德保调值与武鸣调值对比如下：
|
例字 |
教 son |
你mwngz |
上 hwnj |
马 max |
过 gvaq |
河 dah |
|
武鸣Vujmingz |
24 |
31 |
55 |
42 |
35 |
33 |
|
马隘 Maxaih |
54 |
31 |
214 |
2323 |
45 |
33 |
2. 书里面多加几个声母，p、t、k、py、ky、kv，声母c、y有两种读法，如“yaz”（药）、“yaz”（茅草）共用“y”来作为声母书写，“cae” (犁), “cuh; coiz” (笨), “ciengq” (酱)共用“c”来作为声母书写。
3. 这本书是黄英振和何仕雄二人合作编写的，还有民歌手黄成富、许姆群、许姆晓、陆宝善、陈彩草、黄妹甜、时凤录、陆国强等同志（这些人名都是从原文根据汉字借音规则推测出来的，并不一定准确）也提供了不少诗歌（nyaemzslei）。在这里对他们也表示感谢。
书里面有求歌（Sleigyauz）、情歌（Sleivan）、斗歌（Sleikes）；有成首歌，也有分句对答的歌。对歌的时候，有很多组，有的抢（gyongz），有的守（hen），有的争（zaenh），热闹非凡。德保诗歌有成首对答的，也有成句对答的。诗歌的词句多喜欢说反话和比较，问答的较少见，说得又深刻又有才华，以上这些都是德保诗歌的特点。
4. 我们有心编辑这本书，想为我们的民族文化出点力。但是，用壮文来写书，从古至今都还没有先例，所以我们还没有经验，难免会有错漏，希望大家指正，让以后我们做得更好。
1981.11
回四楼:
http://www.rauz.net/sdb/1-1.mp3 （请手动收听）
音频下载地址：http://www.rauz.net/sdb/1-1.mp3
原文 | 德靖僚文方案转写 |
1. SEI GYAEUZ | 1．SLEIGYAUZ |
(1) MAK YOUH NI GO TAENGZ SEIZ BAENZ | (1) MAK IOUS NIO GO TAENG SLEIZ BAENZ |
Mak youh ni (gwnz) go taengz seiz baenz, | Mak ious nio go taeng sleiz baenz, |
Voz koih deh siengj gwn saek aen, | Vozkoys deh siongj gin slaek aen. |
Tih (hanh) loengz kaeuj hiedbaeg caeng goek, | Tios loengz kauj hitbaeg zaeng goek, |
Deh aeu maex yoek iuz mbouh taengz. | Deh au mayx ioek iu boah taeng. |
Myaeglah naizsoi leh guenj daeuj, | Myaeglah naizsloy leh gunj dauj, |
Lauxcaeuj youh roiz tangh (ra) caengz taenz. | Laoxzauj ious royz tangs zaengz taen. |
Raix gvaq yaemz laeuj cub mbaeuj byaeuq, | Raix gvas iaem lauj sueb mbauj byaus, |
Bouhgeix caen daih daeuq vozaengz. | Bouhgeyx zaen daih daus voz'aeng |
Caengzvienh deh aeu cenz bae seix, | Zaengzvinh deh au zenz bay sleyx, |
Meiz leix leh caengh hoij gij gaen. | Meizleix leh zaengh hoyj gij gaen. |
Lah yiengh henjpyaej saem tugngaij, | Lahyiongh henjpyayj slaem tuekngaij, |
Maij saemj goq baenz van goq baenz. | Maij slaemj gos baenz van gos baenz. |
标准壮文译文 | 汉语字意 |
1．SEIGYAEUZ | 1、诗求 |
(1) MAK YOUQ GWN GO DAENGZ SEIZ BAENZ | （1）果 在 上 棵 到 时 成 |
Mak youq gwnz go daengz seiz baenz, | 果 在 上 棵 到 时 成 |
Hozhawq yaek siengj gwn saek aen. | 喉咙 干渴 欲 想 吃 这么一 个 |
Hanq roengz haeuj yiedbaeg youq goek, | 汗 下（动词） 入 休息 在 根部 |
Yaek aeu faex yoek iet mbouj daengz. | 想 要 木棍 捅 够不着 |
Fwtyawj myaizsaw leh guenj daeuj, | 乍看 口水 清 就 只顾 来 |
Bouxcawj youq lawz ra caengz raen. | 主人 在 哪里 找 还没 见 |
Raix gvaq gyaez laeuj cub mbaeuj byouq, | 厉害 过 喜欢 酒 闻 葫芦 空 |
Mwhneix caen daih daeuq hozhaenz | 时候 这个 真是 逗 喉咙 痒 |
Cingznyienh yaek aeu cienz bae cawx, | 宁可 就要 要 钱 去 买 |
Mboujguenj yaek caengh hawj geij gaen. | 无论 就要 称 给 几 斤 |
Yawj yiengh henjbyaej sim dwkgyaez, | 看样子 黄澄澄 心 可爱 |
Maij soemj goj baenz van goj baenz. | 任由 酸 也 成 甜 也 成 |
汉语意思：
1、求歌
（1）树上的果实到了成熟的季节
树上的果实到了成熟的季节，，
口干舌燥的我好想吃它一个；
汗流浃背的我走到树下，
想用木棍来捅它却够不着啊；
乍一看（果实）我的口水只顾流个不停，
主人在哪里还找不到呢；
简直比酒瘾的时候闻空酒壶的味道；
这个时候真的是心痒难挠；
我真宁愿用钱去买啊，
不管称给我多少斤也好；
看着黄澄澄的样子真是可爱啊，
管它是酸的还是甜的也都可以啊。
（Caj swnj, 待续）
原文 | 德靖僚文方案转写 |
(2) VA NDAEZ OG SEIQ MINGH GAENX DAENJ | (2) VA NDAY OK SLEIQ MEENGH GAENX DAENJ |
Yax sien mingh reiz gyaq roux caen, | Yax slin meengh reiz gyas roux zaen, |
Goenzraeuz meiz poi ndaej lah taen? | Goenzrauz meiz poy ndayj lah taen? |
Daiz dingj gij daiz youh roiz gaq, | Daiz deengj gij daiz ious royz gar, |
Tanzvah doix gyaenj leh meiz caen. | Tanfhval doix gyaenj leh meiz zaen. |
Let kaez haemz doix mingh gaenx daenj | Let kay huem doix meengh gaenj daenj, |
Laux roiz nonz gyaenj caengz ndaej taen. | Laoxroyz nonz gyaenj zaengz ndayj taen. |
Dauh mbauh yag fuzyungz va'kyuk, | Daoh boah yag fufyuengf va'kyuek, |
Lai rungh pyukpyuk lai gij vaenz. | Lai ruengh pyuekpyuek lai gij vaenz. |
标准壮文译文 | 汉语字意 |
(2) VA NDAEZ OG SEIQ MINGH GAENX DAENJ | （2）花 好 出 世 命 这么 短 |
Naeuz sien mingh raez gyaj rox caen, | 说 仙人 命 长 假 或 真 |
Vunzraeuz miz byawz ndaej yawj raen? | 人 咱们 有 谁 得 看 见 |
Daih dingj geij daih youq lawz ha, | 一代 顶 几代 在 哪里 啊 |
Danzvah sangx caeux couh miz caen. | 昙花 凋谢 早 才 有 真 |
Mbat hai couh sangx mingh neix dinj, | 一 开 就 凋零 命 这么 短 |
Bouxlawz ninz caeux caengz ndaej raen. | 谁 睡觉 早 未 得 见 |
Dauh mbouj hag fuzyungz vagut, | 为什么不 学 芙蓉 菊花 |
Lai rongh byukbyuk lai geij ngoenz. | 多 光（香） 噗噗 多 几 日 |
汉语意思：
（2）好花出世其命短
都说神仙命长不知道是真是假，
我们人有谁看见过呢？
一代顶几代在哪里嘛，
昙花一现倒是确有其事啊；
一开就凋谢命真短，
谁早睡还看不到呢；
为什么不学习芙蓉和菊花，
可以多争芳斗艳几天呢。
（Caj swnj, 待续）
回14楼:
http://www.rauz.net/sdb/1-3.mp3 （请手动收听）
音频下载地址：http://www.rauz.net/sdb/1-3.mp3
原文 | 德靖僚文方案转写 |
1. SEI GYAEUZ (3) POENZ DOEK LOH LAEUZ DAIH AHNYAENG | 1. SLEI GYAUZ (3) POEN DOEK LOH LAUZ DAIH ASNYAENG |
Poenz doek loh laeuz daih ahnyaeng, | Poen doek loh lauz daih asnyaeng, |
Ganq pyaij gvaq ngaiz coux daeuj taengz. | Gans pyaij gvas ngaiz zoux dauj taeng. |
Siengjyax deh anz gyaemq saek sauh, | Sliongjyax deh an gyaems slaek slaoh, |
Meiz goenz soengq vamzkauh daeuj taengz. | Meiz goenz sloengs vamzkaos dauj taeng. |
Tata najnaj saeng mbouh daeuj, | Tata najnaj raeng boah dauj, |
Senq leh ngeiz vax caeuj dunghtaen. | Slenq leh ngeyz vax zauj duenghtaen. |
Bumhbax gyanzvaiz bo kaemh daeux, | Buemhbax gyanzvaiz bo kaems daux, |
Ok caeux goq baenz soi coux taengz. | Ok zaux gos baenz sloy zoux taeng. |
Gaeq kaenz saeuh ndouj dwnq ceij kaeuj, | Gays kaen slauh ndouj deens zeyj kauj, |
Caemj daeux ganq loh yamhyamh kaenz. | Saemj daux gans loh iams'iams kaen. |
Caeuxcej okdou ruengh naizkyah, | Zauxsej okdou rungh naizkyas, |
Ka kvah moix eij moix dumz taengz. | Ka kvas moix eij moix duemz taeng. |
Maeh taengz nyaemzsei daih aet loh, | Mayh taeng nyaemzslei daih aet loh, |
Tukaeuh laemx poh mbouh niulaeng. | Tukaus laemx pos boah niulaeng. |
Ndaej nyinh nuengxsau daeuj ruenz dwnx. | Ndayj nyeenh nongxslao dauj runz deenx. |
Dunghcuz taujlwn baenz mbouh baenz? | Duengh zuz taovluenq baenz boah baenz? |
Dunghtaen deh duengx saek vamzkauh, | Duengh taen deh dungx slaek vamzkaos, |
Naj hoij yeuh haet byauq roux caenz. | Naj hoyj yeuh haet byaos roux saen. |
Najmoiz gangj hag roux gangj guengj, | Najmoyz gangj Hak roux gangj Gungj, |
Raeuz deh siengj duengx lau mbouh yaengz. | Rauz deh sliongj dungx lao boah iaeng. |
标准壮文译文 | 汉语字意 |
1. SEI GYAEUZ (3) FWN DOEK LOH LAEUZ DAIH AQNYAENGZ (CAUJFANZ) | 1. 诗求 （3）雨落路滑真是麻烦 |
Fwn doek loh laeuz daih aqnyaeng(caujfanz), | 雨落路滑真是麻烦 |
Ganq byaij gvaq ngaiz cij daeuj daengz. | 赶快走过中午才来到 |
Siengjvah yaek aeu gyaemq saek sauh, | 想说将想要忍受这么一段时间 |
Miz vunz soengq coenzhauq daeuj daengz. | 有人送话语来到 |
Dada najnaj maz mbouj daeuj, | 目目脸脸怎么不来 |
Senq leh ngawz caeuq caeuj(mwngz) doxraen. | 早就想要和您（尊称）相见 |
Bumhbax gyanzvaiz byongh gaemh daeux(dwngx), | 蹒跚匍匐半拄拐杖 |
Ok caeux goq baenz saw cij daengz. | 出早也成迟才到 |
Gaeq haen saeuh(baez) nduj hwnq cawj haeux, | 鸡鸣次初起床煮饭 |
Gaemh daeux ganq loh yamqyamq haen. | 拄拐杖赶路步步快 |
Caeuxcej(romh) okdou ruengh raizraq(raiz), | 凌晨出门涉露水 |
Ga vaq moix gij moix dumz daengz. | 足裤（裤脚）每处每湿到 |
Maij daengz nyaemzsei daih it loh, | 喜爱到吟诗（唱山歌）第一路 |
Gyaeujhoq laemx buq mbouj cienqlaeng. | 膝盖跌破不回头 |
Ndaej nyi nuengxsau daeuj ranz neix. | 听到妹妹到家这 |
Doxcuz(doxiu) daujlwn baenz mbouj baenz? | 相约讨论（聊天）成不成 |
Doxraen deh duengx(heuh) saek coenzhauq, | 相见想要叫这么一句话 |
Najhawj heuh haet(guh) byauj rox caen. | 不知道给叫表亲还是亲家 |
Najmawz(Mbouj rox mwngz…) Gangjhag(Gangjgun) rox Gangjguengj(Gangj Begvah), | 不知道你是说汉话还是说白话 |
Raeuz yaek siengj duengx lau mbouj yaeng(han). | 咱将要想叫怕不应 |
汉语意思：
1．求歌
（3）下雨路滑真麻烦
下雨路滑真麻烦，
快走也要过了中午才来到；
本来想着要忍受一段时间（不唱山歌），
有人送话语来到；
这么大的面子我怎么能不来呢，
早就想着要与您相会；
连滚带爬一边还拄着拐杖，
早早出门却也要到迟些才到；
第一声鸡鸣就起床煮饭了，
拄着拐杖赶路一步快过一步；
凌晨出门蹚着露水，
裤脚每处都是湿透了；
我最喜欢的就是对歌了，
就算跌破膝盖我都不会回头的；
知道妹妹来到这家，
我们相约讨论怎么样啊？
相见想叫你一声，
不知道你愿意给叫做表亲还是亲家啊？
不知道你是说汉话呢还是说白话，
我想叫你一声却怕你不应呢。
（未完待续）
红棉树贝侬辛苦了！红棉树发音很清晰，我仔细听了几遍红棉树的录音，发现很多词汇南壮德靖土语发音与标准壮语发音其实大同小异，有些音与我的母语发音一抹一样（例如， “sl” 音, “ei” 音-bei 年, meiz 有，等等）。其他发音差别较大的词汇南壮德靖土语发音与标准壮语发音也有较为规律的对应。我个人认为，懂壮语其他土语的贝侬，如有机会生活在南壮德靖土语的地区，而者也愿意用心去学习的话，在较短时间内听懂甚至学会讲当地土语应该是不会太困难。反之亦然。我家妹就是一个例子，她今年在那坡县支教一年，她告诉我，她去了几个月就基本能听懂当地的壮语，只是对话时讲不出当地人的语调。
如果各地壮族人能有机会多接触，互相学习对方的土语，相互多用壮语交谈，壮族共通语（壮语普通话）的形成还是有可能的。谢谢Stoneman贝侬的首肯。
不知道你有没有注意到，我在读这些诗歌的时候，口语和文字的调类有一些是“不规则”的。其实，德保话里有一些由声母来决定“调类变化”的特殊情况，即出现这些声母的时候，调类会与其他方言有不一致的情况，这些声母统称为“特殊声母”。一般情况下，即不考虑一些近代变异词汇和现代汉语借词的情况下，特殊声母只有三个舒声调类，而不是象其他普通声母那样有整齐的六个舒声调类。
●德保县城口音：以德保县城口音为例子，引起“调类变化”情况的声母分为两组。
第一组特殊声母：送气声母、声门声母和舌尖擦音声母（即k、p、t、ky、py、h、hy、s）
出现第一组特殊声母的情况下：其他大部分方言为第5调类(s)的时候，德保话会全归并到第6调类(h)当中，即读第6调类的调值（即33调值）。换句话说，德保县城话里一般来说，出现第一组特殊声母，不会有第5调类而只有第6调类（少数有第6调类的是近代变异）。
如：koys → koyh 干 pas → pah 剖 taus → tauh 打猎 kyangs → kyangh 陀螺
pyois → pyoih 脆 hangs → hangh 圩；集市 sais → saih 或许
第二组特殊声母：带喉浊音的声母{喉浊塞音[?]（即平时所谓的“零声母”，不标声母）、nd[?d]、mb[?b]、i-[?j]、u-[?w]}
出现第二组特殊声母的情况下：其他大部分方言为第1调类(不标)的词汇，德保话会全归并到第2调类(z)当中，即读第2调类的调值（即31调值）；其他大部分方言为第5调类(s)的时候，德保话会全归并到第6调类(h)当中，即读第6调类的调值（即33调值）。换句话说，德保县城话里一般来说，出现第二组特殊声母，不会有第1调类而只有第2调类，不会有第5调类而只有第6调类（少数有第6调类的是近代变异）。
1、第1调类变为第2调类的情况
如：aen → aenz 个 ndaem → ndaemz 种；黑 mboy → mboyz 叶子 ia → iaz 药 ua →uaz 彩虹
2、第5调类变为第6调类的情况
如：angs → angh 高兴 ndas → ndah 骂 mbas → mbah 溢、掉 ias → iah 已经 ues → ueh 转、避让
●德保北路口音：以德保北路口音（马隘—敬德为代表）为例，“调类变化”的情况又有不同，引起“调类变化”情况的声母只需要划为一组，即上面两组“特殊声母”都可以归并为一组。如下：
特殊声母：送气声母、声门声母、舌尖擦音声母和带喉浊音的声母{即k、p、t、ky、py、h、hy、s、喉浊塞音[?]（即平时所谓的“零声母”，不标声母）、nd[?d]、mb[?b]、i-[?j]、u-[?w]}
出现特殊声母的情况下：其他大部分方言为第1调类(不标)的词汇，德保话会全归并到第2调类当中，即读第2调类(z)的调值（即31调值）；其他大部分方言为第5调类(s)的时候，德保话会全归并到第6调类当中，即读第6调类(h)的调值（即33调值）。换句话说，德保县城话里一般来说，出现第二组特殊声母，不会有第1调类而只有第2调类，不会有第5调类而只有第6调类（少数有第6调类的是近代变异）。
1、第1调类变为第2调类的情况
如：ka → kaz 脚 pa → paz 鳖；盖子 ta → taz 眼睛 kya → kyaz 找
pya → pyaz 山 hai → haiz 月亮 say → sayz 推
aen → aenz 个 ndaem → ndaemz 种；黑 mboy → mboyz 叶子 ia → iaz 药 ua →uaz 彩虹
2、第5调类变为第6调类的情况
如：koys → koyh 干 pas → pah 剖 taus → tauh 打猎 kyangs → kyangh 陀螺
pyois → pyoih 脆 hangs → hangh 圩；集市 sais → saih 或许
angs → angh 高兴 ndas → ndah 骂 mbas → mbah 溢、掉 ias → iah 已经 ues → ueh 转、避让
§靖西口音：无“特殊声母”引起“调类变化”的现象。但靖西县城和下甲一带普遍失去了喉浊音声母（只保留喉塞音），即nd[?d]并入n、mb[?b]并入m、i-[?j]并入y、u-[?w]并入v ，属于音位归并或音位脱落的现象。
★本文字方案对“调类变化”现象的处理：我的德靖土语文字方案里，因为出于整个德靖土语内部“书同文”的考虑，所以并不会因为出现特殊声母引起“调类变化”而会随之标写变化的调号，而是采用“默认”的方式，即出现“特殊声母”的时候一般情况下只有三个调类，全按照单数调（即1-不标、3-j、5-s）去标写，即不考虑“调类变化”，但德保县城口音与德保北路口音遇到“特殊声母”的时候则按照上面的规律分别默认去读“调类变化”（即遇到特殊声母的时候有默认读偶数调调值的），少数游离于规律之外的按照普通规律去读就可以。因此德靖僚文方案用德保话来读的话，表面上听起来有调号与调值对应有“不规则”的现象。
楼上红棉树贝侬所提到的文字的调类与读音的不一致情况，我听第一遍时就注意到，我的母语也有这种变调的现象。但是，本人由于水平有限，像红棉树贝侬这样系统地总结这种变调的现象目前对我来说比较困难。
本人本来也打算录音传上，与红棉树贝侬的录音对照，但是本人的母语也存在红棉树贝侬所谈到的“靖西县城和下甲一带普遍失去了喉浊音声母（只保留喉塞音），即nd[?d]并入n、mb[?b]并入m、i-[?j]并入y、u-[?w]并入v ，属于音位归并或音位脱落的现象。”我的母语里 n 与 nd (发起来像 n), m 与 mb (发起来像 m)， b 与 by (发起来像 b)， g 与 gy (发起来像 g)， l 与 r (发起来像 l) 等等发音区别已经不明显，所以我想来想去还是没有做录音教学。
我认为南北壮汉对照的教学方法很有效。尽管我没有与家乡以外的壮族地区的壮族人用壮语对话的经历，但我在家园里学到了一些各地的壮语方言，特别是南部方言德靖土语，这对我以后进一步系统地学习这些地区的方言土语很有帮助。我认为家园应加强这方面的工作。
(Swnj gwnzbam daih cibcaet，接上17楼)
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
NYINGZ: NDAEJ NYINH GAEP GVEJ RONH YENZ HAI
Goenzraeuz caen geq noix taen lai,
Ndaej nyinh gaep gvej ronh yenz hai.
Gangj taengz denliz caen daih ak,
Hoij naemx byag mboh kaeuj naz baiz.
Gihki leh maenjgywnx maenjgywnx,
Ngwnxcix hoij ngouzlek pyaeuh naiz.
Taen pya gyaeb raengx baez gvailiuj,
Meiz bya meiz nyiuj gvaq mbengj ndoiz.
Cauz naemx aet mboengh gij sip dongh,
Loqndaej longhluengz gvaq gyanggai.
Ruengzvaz song tu kwt dauq kwnj,
Donh dwnz leh ndwnj donh baengh yaiz.
Goenz lai meiz rengz dwk pya byongq,
Hanzdung leh haet rongh naemx loi.
Caeh mieng leh ceijniz haet goek,
Naemx coux mbouh mboek gvaq deih roiz.
Deh gej raeh pya haet naz ceh,
Beinaj kaeuj geq daizcaeh kai.
Gyaexmaz daij seix ngamq gwn duh,
Samseiz hoij nguh baez donq ngaiz.
Bouhgeix haetreiz mbouh saem kyaek,
Aetciengz deh paek gij lug vaiz.
Lumz kaemz lumz hoj gahraix yah,
Meiz yag lumj beigvaq beigyai.
CAIZ: BAENZ COX BAENZ COX FOENX NAJGAI
Aen ruenz gaepgaep gvaq bei ndaiz,
Yamh ka kvangjkvangj gah gaenx lai.
Kaeuj moiq deih box mbouh deih box,
Baenz cox baenz cox foenx najgai.
Bebam goengqgoengq deh ndaej daek,
Aizyaz caen daih naek yoizyoiz.
Daengz mbungz daengz caengx duq daemdeiq,
Ndaej saeng deh bae geiq ruenz ndaiz.
Mou meh tei ven gahraix loq,
Cingqsoq kyaekgaenz meiz ceih coiz.
Coengzciengz deh haet saek aen yauj,
Nauqleh kaeuj hauj bae box roiz.
Nauqcoux deh dunghcoengz doihmeh,
Gij caengx kaeuj geq kai mbouh kai.
Poenh meiz cainanh saeng mbouh gyaeuq,
Nauqleh aen saeuq mbouh meiz yaiz.
Doihmeh gaem bak mbaet bak mbueg,
Meiz goenz kaeuj ok caij anhpaiz.
Duen taengz tiengztoij kuj kaeujmaeuj,
Bouhgeix bak baeuj nyaengz naizloi,
Kaeujnu goq baenz maq loengz box,
Roux haet lohroiz ndaej lohroiz,
Cangj (angj) lai haemz baenz goenz ngaixngeh,
Gwn donq leh yax donq ndaez lai.
(Caj swnj, 待续)
红棉和Stone二位辛苦了，提供了这么好的南僚语素材。
看了这些材料后，才发现僚语的精华一面，才发现自己僚语僚语水平普通之极。
记得前几年搭乘长途车回德保县朴圩老家时，车上人不管认识与否，均相互搭讪调侃，所用之言词成语有不少都是我没听过，或听过了但不能运用自如。
那一次让我发现乡下僚人那种乐观及幽默的精神，以及僚语并非如所想象般地欠发展和不成熟……
(Swnj gwnz bam daih ngeihcibroek，接上第26楼)
SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
NYINGZ: LINGZ LOZ COUZ DON PAENGZ PAIJ LAI
Lingz loz couz don paengz paij lai,
Ndaemz ndaengz loeg henj geb mok laiz.
Cat sieng haephaep goq mbouh teih,
Daengz gij aen gveih pa angjngai.
Faxnded ganq tag goq mbouh vob,
Cwnz daej ngaiz mod gaet haujlai.
Saenzcingz baedauq goq youzcaix,
Naeq liz naemx haij ndaej gijlai.
Seiz ndued meiz ndued ndang meiz ndangj,
Guengz gaep guengz gvangj yiengh daih gvai.
Saugyaem gaekgaeq kvah ka dog,
Lengq bouh deh nungh ok lwnz gai.
Doihmeh ngaij sijdaeux sijvaeh,
Saem maeh lohroiz haet lohroiz.
Gvaiq ndaej nduenzlab nyaengz ok tih,
Yenzlaiz lup nog gij lup ndoiz.
Seiz ndangj mbouh rouxnaj seiz ndued,
Seiq ngued nyaengz nungh mad gap yaiz.
Uj az ket nungh leh maz souq,
Haet byouq ndaej nien saengq gaenx lai.
Haet goenz leh goq ta goq naj,
Dunghyonh daengz seiq baengh haj baiz.
CAIZ: VEIHSAENG GWN YAH LEH TALAIZ
Dukangh cienz loengz ciuh dam daiz,
Fazmingz aeu kaeuj maz haet aiz.
Bengjlaeuj yungh yaz gij sip loh,
Dohsoq coux aen beij aen lai,
Lah yiengh goq baenz lumj naemx dah,
Veihsaeng gwn yah leh talaiz.
Naengh congz lauxcaeuj senq gaem ngeuh,
Yeuh keg tei vuz gonq lohndaiz.
Yaengx mungz maz yeuh laezgohgoh,
Ngaij daeuh caizmoiz goq leh caiz.
Huenheij aeu beuzgeng dunghvuenh,
Mbouh gwn leh ngaiz guenq daengz ndaiz.
Daej noix humz gag hiemz ndangz caeuj,
Nauq haemz donq kaeuj baenz vengh ndaiz.
Cizyax doijeih dauh taek mbaeuj,
Gyaeux bae ruenz caeuj box donq ndaiz.
Vangh deh ceh yaz leh bae gyaep,
Doek nded fat caep gwn gvaq ndoiz.
Pa ngaemz bak gang hoij noh net,
De coux mbouh cet gvaq deihroiz.SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
(Swnj baihgwnz，接上文)
NYINGZ: NGAUZ LAEUJ LEH AEN KAEMJ AEN NGAI
Ngauz laeuj leh aen kaemj aen ngai,
Cienz gave leh ndaej nyinh hom yaiz.
Kaeuj maed yungtuz lai ahroh,
Gyaqgungq lohroiz ndaej lohroiz.
Golag netdeih haet daihmeh,
Gengj gvauz kaeujgeq coux baenz aiz.
Siu ndaej gij ndued duq nyaengz get,
Cizvangh hoij cet leh laemndaiz.
Seiqciz mbouh baenz lumj tiengztoij,
Oij haet tangzpau faz van tai.
Laeuj gyaz pouj taen pouj dunghyeuh,
Yanz taen aen ngeuh leh ndwn naiz.
Raeuz leh cox cuk mbouh kyauz siuj,
Tiujmbengh mbouh caej vienh laux kai.
Yaemz laeuj goq caen daih mbouhrouh,
Dajpung mbaeuj byaeuq nyaengz cub yaiz.
Hiemzhiemz yungh hoij gang laeuj mbah,
Laux kwnjyaemz yah hiuz deh tai.
Danh meiz dauhleix daij baengzyaeuh,
Mbouh hoij naengh congz byaeuq daengzndaiz.
Pouj yaemz leh yax yaemz dunghvuenh,
Laux buenh haemz taen mbih deh tai.
CAIZ: GYOU SWJ FUZ CANGH VEIH GOENZ LAI
Nguxngied cozngux gyaep yozcaiz,
Gyou swj fuz cangh veih goenz lai.
Goekndouj saenznungz cumz bak lag,
Vaztoz caij ak gvaq goenz ndaiz.
Goq kauj lauxcangh maz dinghmeg,
Duenh ndaej mingzbeg nyaengz roux tai.
Baenz kyaej baenz maeuz yaz daih guenq,
Roux gyaeuq meiz luenh kaeuj guencaiz.
Henjheuh yax ndaej gwn gobouj,
Ken ka ndaemjnyouj gvaq haujlai.
Ndeiz mui leh yaz ndued yaz kyaej,
Caejyax kaemzkaemz deh ndaej tai.
Ndangz sieng gaiq gwn leh gaiq bog,
Mbouhlwnh caep nog roux caep ndoiz.
Mienx mbouh hoij doih goenz lah raix,
Lai gwn haijdai fangz baenz aiz.
Goimaz nyaengz ngeq lumz ndaemztog,
Geix coux ok naj gaenx lai laiz.
Cizyax mbouh veiswngh ndangz caeuj,
Hauhcaih saek voenz kaeuj Lunghbaiz *.
Sijkvah leh kyaek ceh naemx goenj,
Coux mbouh lau ndangz noenj ndangz gaiz.
Yihyen meiz yaz box daengznauq,
Kyaekgaenz baedauq mbouh lau tai.
* Lunghbaiz – Deih mbanj haeuj.
两位继续啊！
Stoneman贝侬在5楼的词汇对译表，我校对整理如下（蓝色字体的是原文或者对译的错误，原对译正确的则省略，用“同左”表示）：
|
德保壮语 |
Stoneman对译的标准壮语 |
正确的标准壮语 |
德靖僚文新方案 |
汉语对应意思 |
|
ceg saw |
cak saw, bonj saw |
cek saw |
seeg sley |
本 书 |
|
dwnx |
neix |
同左 |
denx |
这 |
|
sei |
fwen |
sei（fwen） |
slei |
诗歌、山歌 |
|
hanghdonq |
hawfaengz |
同左 |
hangsdoens |
歌圩 |
|
Benh baenz yah |
Bien baenz lo |
同左 |
benl baenz ias |
编好了 |
|
Max laiz |
Ma raiz, ma sij |
同左 |
maz laiz |
（拿）来写 |
|
ceih |
seih |
同左 |
zeyh |
是 |
|
youh |
youq |
同左 |
ious |
在 |
|
vax |
caeuq |
同左 |
vax |
和 |
|
doenghbeij |
doxbeij |
同左 |
duenghbeij |
相比 |
|
mbengjdoij |
lajneix |
mbiengjlaj |
mbeengjdoyj |
下面 |
|
meiz |
miz |
同左 |
meiz |
有 |
|
goenz |
boux |
vunz |
goenz |
人 |
|
dwngj |
daengj |
同左 |
dengv |
等等 |
|
yej |
hix |
同左 |
yev |
也 |
|
tizgungh |
daezgungh |
同左(dizgungh) |
tifguengl |
提供 |
|
leux |
liux |
同左 |
leux |
完 |
|
ganjse |
docih |
同左 |
ganvsleeq |
感谢 |
|
doihde |
gyoengqde |
同左 |
doihdee |
他们 |
|
dungh |
dox |
同左 |
duengh |
互相 |
|
dunghdap |
doxdap |
同左 |
duenghdap |
互答 |
|
Haujlai cueng |
Haujlai cungj |
Haujlai cueng |
hauslai zung |
许多组 |
|
nauhnied |
nyauhnyied |
nauhyied |
naohnid |
热闹 |
|
tai |
dai |
同左 |
tai |
死 |
|
kyam |
cam |
同左 |
kyam |
问 |
|
Ngaij gangj |
Gyaez gangj, lai gangj |
Gyaez gangj |
ngaij gangj |
喜欢说 |
|
dauqbej |
doxbiek |
dauqfanj |
daosbeej |
相反 |
|
taen |
raen |
同左 |
taen |
见 |
|
twzdenj |
daegdiemj |
同左 |
tefdeenv |
特点 |
|
saem |
sim |
同左 |
slaem |
心 |
|
danhceih |
danhseih |
同左 |
danhzeyh |
但是 |
|
coengz |
daj |
同左 |
zoengz |
从 |
|
daizgeq |
daihgeq |
同左 |
daizgees |
古代 |
|
taengz |
daengz |
同左 |
taeng |
到 |
|
geix |
Geij, bonjfaenh ? |
neix,seizneix |
geyx |
今、现 |
|
Duq caengz meiz gvaq |
Cungj caengz miz gvaq |
goj caengz miz gvaq |
dus zaengz meiz gvas |
从来也还没有…… |
|
Meiz loeng meiz loiq |
Miz loeng miz loek |
同左 |
meiz loeng meiz loys |
有错漏 |
|
ngeizmuengh |
Maqmuengh, muengh |
同左 |
ngeyzmungh |
希望 |
|
Ceix ok maz |
Gangj ok daeuj |
ceij ok daeuj |
zeix og maz |
指出来 |
|
hoij |
hawj |
同左 |
hoyj |
给、让 |
|
Tih loengz |
Hanh roengz |
同左 |
tios loengz |
流汗 |
|
kaeuj |
gyaeuj |
haeuj |
kauj |
入、进入 |
|
hiedbaeg |
yietbaeg |
同左 |
hidbaeg |
休息 |
|
mbouh |
mbauq |
mbouj |
mbaus |
不 |
|
Tangh caengz taengz |
Ra caengz daengz |
Ra caengz raen |
tangs zaengz taen |
还没找到 |
|
Yaemz laeuj |
Yaemj laeuj, sai laeuj |
maij laeuj,gyaez laeuj |
iaem laeuj |
喜欢酒、酒瘾 |
|
Aeu cenz bae seix |
Aeu cienz bae cawx ? |
同左 |
au zeenz bay sleyx |
拿钱去买 |
|
og |
ok |
同左 |
og |
出 |
|
Mingh gaenx |
minghgaen |
mingh ...baenzneix |
mengh gaenx |
命这么（短） |
|
daenj |
dinj |
同左 |
daenj |
短 |
|
yax |
yah |
vah |
yax |
说 |
|
goenzraeuz |
Gyoengqraeuz, bouxraeuz |
vunz raeuz |
goenz rauz |
我们人类 |
是不是有个别拼写错误啊？看得我迷惑？！
拼写错误肯定是有的，请连山贝侬指出您认为有拼写错误的地方，也许大家能一起来更正。
这几个月较忙，“僚文教学”义工目前只能先做“壮汉词汇”，“壮汉词汇”上传完后再将此书上传完。
是不是有个别拼写错误啊？看得我迷惑？！
是的，有个别是拼错的，有些是原文本身有错误，有些是Stoneman贝侬输入时的笔误，有些是Stoneman贝侬将德保壮文对译为标准壮文时理解的错误，所有我认为错误的，我校对后均用蓝色字体表示了。
Haemh neix caij daeuj yawj aen diep neix, gou caen gamjdoengh dahraix a. Muengh song beixnuengx raeuz miz seizgan guh ndei aen saeh neix, vih Sawcuengh biucwnj yamq haeuj daengzcog doxgyonj ok gij rengz raeuz!
是不是有个别拼写错误啊？看得我迷惑？！
个别拼写错误是因为在编辑这个诗歌对译的时候，我创制的南僚文德靖文字方案处于“转型”期间，即前期方案向后期方案的转变过程当中，而你现在学到的方案是最新的后期方案，和前期方案记录对译的不同书写产生了矛盾，因此有了迷惑。我现在已经将这个帖子里南僚文德靖文字方案全部改写为最新的后期方案了，希望你再次阅读的时候不再迷惑。
回本帖第2页14楼:
http://www.rauz.net/sdb/1-4.mp3 （自动收听）
原文 | 德靖僚文方案转写 |
1. SEI GYAEUZ (4) NDAEJ NYINH SIUHSIZ GANQ YOZ KA Ndaej nyinh siuhsiz ganq yoz ka, | 1. SLEI GYAEUZ (4) NDAYJ NYEENH SLYAOLSLIF GANS IYO KA Ndayj nyeenh slyaolslif gans iyo ka, |
标准壮文译文 | 汉语直译 |
1. SEI GYAEUZ (Fwn Gyaeuz) (4) NDAEJ NYINH SIUHSIZ GANQ YOZ KA Ndaej nyinh siuhsiz ganq yoz ka, | 1．求歌 （4）得到消息赶紧动身
|
SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
(Swnj baihgwnz，接上文)
Mbaw 30-31
NYINGZ: YIHYOZ BAUJKU DAIZ CIENZ DAIZ
Yihyoz baujku daiz cienz daiz,
Cungh sih gezhoz lai ndaez lai.
Seiqgyaiq meiz cien bak yiengh bingh,
Gyaeuq mingh coux ceih kauj yozcaiz.
Baenz lumj Mingzcauz Lij-Cizcwngh,
<<Bwnjcauj Ganghmuz>> ceih de laiz.
Mbouhdanq yax aeu bak dungh laemh,
Nyaengz ywnx baenz baemh saw ok kai.
Bouhbeix caij gvai gvaq bouhmix,
Touci taen daengz nog daengz ndoiz,
Ginggvaq yenzgyou coux teihgvangj,
Tezmencanghgih* yaz veixngaiz.
Nyaengz meiz haujlai loh cenzyenj,
Senq roux yifangz gonq coux gvai.
Voz goih haemz bae kaihdauh ok,
Daizgeix noix baenz nok gyaegnaiz.
Cizgyoz yihswngh goq naengh ak,
Meiz caej goi siuj mag kyaemz yaiz.
(cim)
Maexlienh dauxfanq caenh ndaej deh,
Meiz caej taen kaemz leh dauqyaiz.
Kohyoz giciz
Lauxlaux saemfug deh ndaej tai.
* Tezmencanghgih – Mingz go yaz.
SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
(Swnj baihgwnz，接上文)
Mbaw 32-33
CAIZ: TWNPYA LEH LAH YOUH MOK’OIZ
Twn pya leh lah youh mok’oiz,
Aeu haet lohroiz ndaej lohroiz.
Kanj niemz kanj eij leh bou loh,
Gep reiz ahroh haet kvaenj ndoiz.
(mbaek lae)
Haet ruenz haet yauj noix mbouh ndaej,
Meiz aeu denh daej aeu lohroiz?
Goenzgoenz yax hoi kau mbaddog,
Ok ndangz saenhoj gvaq lohndaiz.
Ceijniz geix coux gej mingzgyog,
Goekndouj leh ok ndaengj deihroiz?
Daengz meh daengz lwg kyonj haet bog,
Mbengj nog duq nyaengz giet dauzdoiz.
Kyonjkyanj youh yenz mieng yenz mboh,
Daemjdaej bae denh loh naemx loi.
Mbouhlwnh daeb dezmieng dezraeh,
Gaiq leh caeh nog gaiq caeh ndoiz.
Kanjkanj haet rengz vaemx rengz mbij,
Sijndaej ndangzcaeuj veih goenzlai.
Pamuh gyaengzgyaengz baenz saeng haej?
Vangh ndwnj mbouh ndaej leh dauq yaiz.
Ndaejnyinh bakdou naenz mubmub,
Najmoiz tusak dub lohroiz?
Daeb gungj haet giuz sumj kaloh,
Beixnuengx baedauq mbouh lau lai.SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
(Swnj baihgwnz，接上文)
Mbaw 33-34
NYINGZ: TWNPYA MEIZ YUNGH NDAEJ DAIH LAI
Twnpya meiz yungh ndaej daih lai,
Gvaqyax naeknaek gvaq lohndaiz.
Twn fueng seiq gok lumj dazfouh,
Eijndouj goq youh baenz cuhcoiz.
Leizgonj cayoz dwk leh byah,
Nyaemhcoengz yax kanj lueng gahroiz.
Ganghcenh vax makkangz haet doih,
Loih kaeuj eijroiz bod eijroiz.
Ruenz leh haet aen lueng gah lungh,
Goq yungh taengz hoi coux kausoi.
Gaiq leh dwk haet donghyahnauh,
Daux youh byonghmboenz maz rangh yoiz.
Gyoeg tag poen nded mbouh saenz ndog,
Cingh gwn kaeujgok dang byaeuzngaiz.
Kanj eij yenz raeh meiz saeng daej,
Ceixlai goq dok ndaej gaenz mbaiz.
Bak byax vaemzvaemz laiq beijbyouq,
Mob souq twnpoen leh meiz lai.
Goeng goq haet leux yah gonh hied,
Byaemh yied coux mbouh lau naek lai.SEI HANGHDONQ DWZBAUJ
2. SEI SOUJ DUNGHDAP
(Swnj baihgwnz，接上文)
Mbaw 34-36
CAIZ: NONCAMZ GWN DAENGZ YAEMH DAENGZ NOI
Noncamz gwn daengz yaemh daengz noi,
Maexmonx coux kuenj nyod kuenj mboiz.
Dugaux daih roux buenz ciujeih,
Cingh aeu aen bak veih goenz lai.
Ta taen yax kuengz couz leh luenj,
Daux ok bak du’mbuenx mbengj ndoiz.
Ngaeuzluenj leh yah caij mebrungh,
Haih taen haetciengh nungh ok daiz.
(ciengq heiq)
Nyomx ndengz baenz ndengz ceq baenz ceq,
Doihmeh haet sei seuq va yaiz.
Saenzcingz baedauq goq haih yungh,
Tanaj coux deh rungh beij hai.
Lingz loz couz don daih ok saek,
Vuengzdaeq coux daekgaeq deh tai.
Sam du canzcwnz gwn mboiz meix,
Aenmoek coux ndaej baenz cingh yoiz.
Vuengzdaeq hoij goenz daemq baenz naj,
Yax ih Bwzyiz haet laux caiz.
Goekdaej leh baenz beij ok daeuj,
Geix coux deh baeuj hoij goenz lai.
Geix raeuz caengz meiz goenz bang daet,
Paet couz venghbox gveih daengzndaiz.
Gag haet youx lau mbouh cungqeih,
Veih raeuz dwnmungz noh cuhcoiz.
Mbouh meiz goenz eijndouz taehsik,
Gik leh gyaengzonj souq poujroiz.
Goq ceih kyaem bae mae coux pyaij,
Goenz daij gvaq roiz leh gem roiz.
(Caengz sat, caj swnj - 待续)
转写、对译等工作的进展很慢但也还在继续，希望以后这本书还可以再版。如果你需要我也可以将word文档和音档都提供给你。
我想学壮语，但不知道那些壮文的韵母、声母等是怎样发音的？有没有着方面的资料？如果那位知道请发到我的邮箱ncsong@qq.com
| 欢迎光临 僚人家园 (http://bbs.rauz.net.cn/) | Powered by Discuz! X2.5 |