欢迎贝侬回来！
前言
因常年在香港和广西工作的一对美国友人夫妇今年五月份要回美国参加儿子博士毕业典礼，我于四月份委托路漫老师帮我买了一些壮语书籍和几期 《三月三》壮文版杂志 （特别是我最需要的《壮汉词汇》和《汉壮词汇》），交给我在南宁居住的妹妹妹夫，再由他们转交给美国友人，美国友人在参加儿子博士毕业典礼完毕后回香港途中，经由加州洛杉矶将书刊交给我，顺便还赠送我一套《壮泰民族传统文化比较研究》。这些书刊非常宝贵，在此我特别向路漫老师表示深深的感谢和敬意。
我大概浏览了一下路漫老师帮我买的这些壮语书籍，它们分别于1981 至1984年出版。可以想象，在改革开放初期壮文得以重新推行的前几年，壮文工作者是以一种多麽高昂的热情和民族精神去投入壮语文的编写出版教育工作！ 要是那种势头能一直保持到今日，今天壮语文的“文盲率”就不会像现在一样几乎为99%以上！！！
接下来这段时间，我将利用业余时间陆续将这些壮语书籍以阅读讲解或提问解答的方式上传，与大家一起分享。
我个人认为，壮族人，特别是受过良好教育，在各行各业均有所成或担当相当职务的壮族人，应该珍惜我们的母语，应该自觉学习使用母语，并自觉把母语传给我们的下一代，成为维护壮民族传统，传承和发展壮民族语言和文化的中坚力量。
生活在以汉语为主要通用语的国度，以壮语为母语的壮族父母不用担心自己的子女日后不会汉语，因为学校和社会会教育他们的。可是如果以壮语为母语的父母在家里不说壮语，不主动教育自己的子女壮语母语，失去家庭壮语语言环境，子女就非常有可能不会说壮语，也不以自己是壮族人，会说壮语而感到自豪。
我认为，失去母语的壮族人也将失去自我。若干年后，在有关介绍中国少数民族的概况时，我们当然不希望看到这样的介绍：“ …… x 族, x 族, x 族, 壮族, 通用汉语”。秦始皇统治岭南以前的“百越民族”今日还有多少个“越民族”还存在？我们壮族人 2000 多年来没有被同化为南方汉族， 原因有多种， 其中最重要的原因之一就是母语的传承。
GOJ NDAW BIENGZ BOUXCUENGH
《壮族民间故事》
Gvangjsih Cangvwnz Yozyau
广西壮文学校
Vwnzyi Banh Bien
Gvangjsih Minzcuz Cuzbanjse
1983 Nienz 10 Nyied
MIENX LIENGZ
Hak yienh ciengx bang max ndeu, moix ngoenz hawj gyoengq bingcai langh roengz doenghnaz daeuj gwn gomiuz. Vunzmbanj hozndat raixcaix, daihgya caemciek aeu moeb bang max haenx donq ndeu.
Ngoenzlaeng, daengx mbanj vunz dawz faex dih dawz faex, dawz rin dih dawz rin, caez ndoj youq ndaw gomiuz caeuq henz mieng. Mbouj geij nanz, geij boux bingcai langh max roengz naz gwn miuz lo, caezgya couh cung okdaeuj, doq hemq doq moeb. Bang max deng moeb dwk siksanq deuz liux, miz song duz dangciengz deng moeb dai.
Geij boux bingcai raen vunzmbanj vunz lai rengz hung, mbouj gamj gushing, buet baema yazmonz bauq hakdoj. Hakdoj gig hujheiq, doq daiq geij boux bingcai dawz cungq daeuj gaemh vunz. Hakdoj daeujdaengz ndawnaz, cij raen song duz max dai, mbouj raen saek boux vunz, heiq hwnjfwdfwd, couh bae doiq baujcangj naeuz: “Hanh mwngz haemhneix dawz vunz bae yazmonz hawj gou, mbouj ndaej vunz couh aeu gyaeuj mwngz.” Gangj le, couh hemq gyoengq bingcai ram song duz max dai baema lo.
Daengz laep, baujcangj daiq gyoengq bing minzdonz daeuj gaemh ndaej cib lai boux vunz bae hawj hakdoj.
Ngoenz daihngeih, hakdoj hai dangz saemj coih lo. De heiq hwnjfoedfoed bek daiz hemq naeuz: “Gyoengqsou dwg bouxlawz moeb max gou dai?” Cib lai boux nungzminz cungj mbouj gushing. Hakdoj laebdaeb bek daiz geij baez lij mbouj miz vunz oksing. Hakdoj raen hemq sek mbouj miz yungh, couh gyajcang swnhheiq riu naeuz: “Gyoengq beixnuengx, sou vih maz moeb max gou ha.”
“Max gwn gomiuz couh wnggai moeb.” Gyoengq nungzminz han. Hakdoj riu naeuz: “Gwn geij mbaek miuz miz maz youqgaenj?”
“Ngoenz gwn geij mbaek, cib ngoenz gwn geij cib mbaek, nungzminz lij gwn gijmaz, aeu gijmaz daeuj nab liengz?”
“Dou mbouj nab liengz, mwngz dang hak gwn haex lo.”
Vunzlai mwngz coenz gou coenz, buek dwk hakdoj mbouj miz vah gangj. De riu naeuz: “Suenq lo, sou moeb dai song duz max, couh aenq boiz di ndaej lo.”
Gyoengq nungzminz hemq naeuz: “Boiz max couh mienx liengz.”
（Caj swnj, 待续）前言
……
我大概浏览了一下路漫老师帮我买的这些壮语书籍，它们分别于1981 至1984年出版。可以想象，在改革开放初期壮文得以重新推行的前几年，壮文工作者是以一种多麽高昂的热情和民族精神去投入壮语文的编写出版教育工作！ 要是那种势头能一直保持到今日，今天壮语文的“文盲率”就不会像现在一样几乎等于零！！！
……
这句话应该是说错了，壮语文的“文盲率”不是几乎等于零，而是壮语文的“文盲率”几乎为99%以上。
(Swnj baihgwnz，接上文)
MIENX LIENGZ
“Sou siengj fanj ha? Daeuj ha!” Geij ndaek bingcai dawz cungq doq buet haeuj dangz daeuj. Hakdoj caiq hemq naeuz: “Gyaeng vunz hwnjdaeuj.” Bingcai couh nyoengx gyoengq nungzminz haeuj ndaw fuengz bae gyaeng.
Gyoengq vunz ndaw mbanj rox gyoengq beixnuengx deng gyaeng, ndatheiq raixcaix, mbangj dawz faexdwngx, mbangj dawz cax, mbangj gwed gvak, caez daeuj henz mbanj caemciek, youz Daegdaih daiqlingx caezgya cung haeuj yazmonz bae. Hakdoj vuengmuengz gyaj riu naeuz: “Caezgya baenz lai vunz daeuj neix, miz maz saeh?”
“Mwngz vih maz gyaeng beixnuengx dou.” Gyoengq nungzminz caez sing hemq naeuz, hwk dwk gyoengq bingcai ndang saenzmaet bae. Hakdoj lau saehcingz nauh hung mbouj ndei, couh nyeux gyaeuj ndaq gyoengq bingcai naeuz: “Lij mbouj cuengq vunz vaiq di.”
Gyoengq beixnuengx ndaej cuengq vunz okdaeuj le, raen miz baenzlai vunz daeuj doxbang, engqgya miz saenqsim dingj hakdoj, couh caez hemq naeuz: “Lauxyez, dawz vunz heih, cuengq vunz nanz, mwngz luenh gyaeng vunz, wngdang yaek rap gijmaz coih?”
Hakdoj naeuz: “Gou miz gijmaz, cingj daihgya gangj.”
“Langh max gwn gomiuz, miz mbouj miz coih?”
“Miz coih, miz coih!”
“Mwngz miz coih, vih maz dauqfanj dawz vunz daeuj gyaeng?”
“Yienghneix cingj yienzliengh, cingj yienzliengh.”
“Aeu yienzliengh couh mienx liengz.”
“Mienx liengz, mienx liengz.” Vunzlai caez hemq hwnjdaeuj, caenx dwk yazmonz yaek loemq bae.
“Mienx liengz ha, mbouj ndaej, mbouj ndaej.” Hokdoj mbouj dapwngq. Vunzlai youh yaengx faexdwngx hwnjdaeuj, hemq moeb hemq gaj. Hakdoj saenzgywggywg mbouj ndaej mbouj han naeuz: “Mienx liengz bi ndeu, mienx liengz bi ndeu.”
Gyoengq vunzmbanj caiq hemq de sij saw guh baengzgawq gyau daengz fwngz. Hakdoj cungj ciuq banh le, caezgya cij angq ma ranz, itmienh byaij itmienh ciengq:
Hakdoj mbouj gangj leix,
Cix dauq deng faex faet,
Gyoengqraeuz doxgiet ndaet,
Couh haep ndaej de lau.
Yienh Yinhcwngz Veiz Mudangz, Vangz Hanyungz
楼主说的很对，而且我也一直觉得如果壮族的父母们不主动教自己的孩子说壮话，那么他们的心态也是不正常的，至少他们的心里一定会有歧视壮族壮话的那么点心态。。。。。
CAWX “A YO”
Siujgauh ndaej cib caet bi, vunz youh hung youh sang, youh gaenx guh hong. Caizcawj raen le couh siengj ra de bae guh hong ranz, Siujgauh vih ranzhoj, couh dapwngq caizcawj. Caizcawj lij naeuz: “Youq ranz gou guh bi hawj song bi cienzhong.”
Siujgauh youq ranz caizcawj guh ndaej roek ndwen lai hong, caizcawj couh doiq Siujgauh naeuz: “Gij hong ranz gou noix lo, mbouj yungh mwngz lo, mwngz baema ba.”
Siujgauh han naeuz: “Baema couh baema, suenq cienzhong hawj gou lo.”
Goeng caizcawj bak riu naj mbouj riu naeuz: “Hong caengz guh daengz bi, baenzlawz ndaej aeu cienz, mwngz itdingh aeu, couh bang gou banh song gienh saeh. Daih’it, bang gou cawx liengx bwn goep ndeu; daihngeih, bang gou ra “a yo” daeuj. Song gienh saeh cungj banh ndaej le, suenq hawj mwngz bi cienz hong ndeu, danghnaeuz guh mbouj daengz, lienz roek ndwen hong mbouj hawj cienz.”
Ngoenz daihngeih, Siujgauh bae haw ma le, doiq caizcawj naeuz: “Lauxyez, boux gai gwn goep haenx heuh mwngz aeu doiq gaeu max ndeu bae vuenh cij ndaej.” Caizcawj rox max mbouj miz gaeu, goep mbouj miz bwn, couh mbouj oksing lo.
Siujgauh caiq dawz aen mbok faex ndeu ndenq hawj caizcawj naeuz: “Daxbaenh gou bae haw cawx ndaej ‘a yo’ ma lo, mwngz yawj ba.” Caizcawj angq dangqmaz, laihnaeuz dwg gijmaz dijbauj, ciep aen mbok gvaqbae, hai aen fa okdaeuj le, fwngz doq mbon roengzbae mo yawj, de baez mo, sikhaek hemq ‘a yo’, vaiq yut fwngz okma, duz sipndangj [ Stoneman: sipndangj = sitnamj ] ndeu lij haep nem youq gwnz fwngz de. Goeng caizcawj naj cungj bienq liux, yungh rengz fid duzsipndangj deuz, bak lij hemq ‘a yo, a yo’ mbouj dingz.
Siujgauh naeuz: “Lauxyez, mwngz hawj gou banh song gienh saeh, gou suenq banh ndaej daengz lo, seizneix cingj mwngz suenq cienzhong hawj gou.” Goeng caizcawj mbouj miz banhfap, cijndaej hawj mehyah de suenq cienzhong hawj Siujgauh.
Yienh Hozciz Moz Cunghvei
[ 汉语直接对译 ]
CAWX “A YO” [ 买“A YO” ]
Siujgauh ndaej cib caet bi [小高得17 岁], vunz youh hung youh sang [人又大又高], youh gaenx guh hong [又勤干活]. Caizcawj raen le couh siengj ra de bae guh hong ranz [财主见了就想找他去做活家], Siujgauh vih ranzhoj [小高为家穷], couh dapwngq caizcawj [就答应财主]. Caizcawj lij naeuz [财主还说]: “Youq ranz gou guh bi hawj song bi cienzhong [在家我做年给两年钱活].”
Siujgauh youq ranz caizcawj guh ndaej roek ndwen lai hong [小高在家财主干得六月多活], caizcawj couh doiq Siujgauh naeuz [财主就对小高说]: “Gij hong ranz gou noix lo [活家我少了], mbouj yungh mwngz lo [不用你了], mwngz baema ba [你回去吧].”
Siujgauh han naeuz [小高回答说]: “Baema couh baema [回去就回去], suenq cienzhong hawj gou lo [算钱活给我咯].”
Goeng caizcawj bak riu naj mbouj riu naeuz [公财主嘴笑脸不笑说]: “Hong caengz guh daengz bi [活没有做到年], baenzlawz ndaej aeu cienz [如何得要钱], mwngz itdingh aeu [你一定要], couh bang gou banh song gienh saeh [就去帮我办两件事]. Daih’it [第一], bang gou cawx liengx bwn goep ndeu [帮我买两毛青蛙(大的可食用的)一]; daihngeih [第二], bang gou ra “a yo” daeuj [帮我找 “a yo” 来]. Song gienh saeh cungj banh ndaej le [两件事都办得了], suenq hawj mwngz bi cienz hong ndeu [算给你年钱活一], danghnaeuz guh mbouj daengz [假如做不到], lienz roek ndwen hong mbouj hawj cienz [连六月活不给钱].”
Ngoenz daihngeih [日第二], Siujgauh bae haw ma le [小高去集市回来了], doiq caizcawj naeuz [对财主说]: “Lauxyez [老爷], boux gai gwn goep haenx heuh mwngz aeu doiq gaeu max ndeu bae vuenh cij ndaej [买毛青蛙那叫你要对角马一去换才得].” Caizcawj rox max mbouj miz gaeu [财主知道马不有角], goep mbouj miz bwn [青蛙不有毛], couh mbouj oksing lo [就不出声了].
Siujgauh caiq dawz aen mbok faex ndeu ndenq hawj caizcawj naeuz [小高再拿个筒木一递给财主说]: “Daxbaenh gou bae haw cawx ndaej ‘a yo’ ma lo [刚才我去集市回来买得“a yo”回来了], mwngz yawj ba [你看吧].” Caizcawj angq dangqmaz [财主高兴非常], laihnaeuz dwg gijmaz dijbauj [以为是什么宝贝], ciep aen mbok gvaqbae [接个筒过去], hai aen fa okdaeuj le [开个盖出来了], fwngz doq mbon roengzbae mo yawj [手一边掏下去摸看], de baez mo [他一摸], sikhaek hemq ‘a yo’ [马上叫‘a yo’], vaiq yut fwngz okma [快抽手出回], duz sipndangj [ Stoneman: sipndangj = sitnamj 只蜈蚣 ] ndeu lij haep nem youq gwnz fwngz de [只蜈蚣一还咬紧上手他]. Goeng caizcawj naj cungj bienq liux [公财主脸都变了], yungh rengz fid [Stoneman: fid = faet]duzsipndangj deuz [用力甩开只蜈蚣逃跑], bak lij hemq ‘a yo, a yo’ mbouj dingz [嘴还‘a yo, a yo’不停].
Siujgauh naeuz [小高说]: “Lauxyez [老爷], mwngz hawj gou banh song gienh saeh [你让我办两件事], gou suenq banh ndaej daengz lo [我算办得到了], seizneix cingj mwngz suenq cienzhong hawj gou [现在请你算钱活给我].” Goeng caizcawj mbouj miz banhfap [公财主不有办法], cijndaej hawj mehyah de suenq cienzhong hawj Siujgauh [只得让老婆他算钱活给小高].
Yienh Hozciz Moz Cunghvei
DUZFW CAEUQ BYALAT
Seizhah ngoenz ndeu, nditndat haenq raixcaix. Duzfw iu byalat bae youz gunghyenz. Byalat naeuz: “Gou mbouj ndaej byaij hwnj giz rengx bae ne.”
“Gou aemq mwngz bae.” Duzfw gangj he couh hawj byalat benz hwnj baihlaeng de bae.
Bae daengz buenq loh, duzfw cuengq byalat roengzdaeuj, naeuz: “Mwngz youq neix yietnaiq yaep ndeu, gou bae okhaex couh daeuj.”
Byalat lauxsaed ninz youq gwnz namhsa caj, seizhaenx nditndat haenq baenz feiz, namhsa cik lumj rek gwnz cauq, byalat dak dwk naeng cungj remj liux, hemq dai hemq lix [ Stoneman: lix = niu ], danhseih, duzfw mbouj caiq dauqma l.
Duzroegga mbin gvaqdaeuj, raen duzbyalat, aj bak ding geij ding, yaek gwn de. Byalat muengz diuq hwnjdaeuj naeuz: “Roegga, ngoenzneix gou wnggai hawj mwngz gwn, danhseih, gou seizneix daengx ndang cungj nem namhsa liux, mwngz ceiq ndei dawz gou bae henz dah swiq seuq le caiq gwn.” Roegga roxnyinh byalat gangj ndaej deng, couh gamz byalat bae henz dah swiq. Mbat cuengq byalat roengz raemx bae le, byalat baez baet rieng, couh bongh roengz laj daej raemx bae lo. Roegga gikheiq hemq “ga, ga, ga” mbin hwnj bya bae.
Gvaq geij ngoenz, byalat raen aen saez [Stoneman: saez = red ] moq ndeu daengj youq ndaw mieng, de vaiq bae iu duzfw caez bae ndaw mieng guhcaemz. Bae daengz henz aen saez haenx, byalat sien ndonj haeuj ndaw saez bae, caiq okdaeuj doiq duzfw naeuz: “Aen ranz moq neix gig ndei, mwngz haeujbae yawj.” Duzfw raen byalat daj bak saez bae dauq gig seizbienh, couh caenx [ Stoneman: caenx = nyeq, ngeq ] haeuj ndaw saez bae lo. Gvaq yaep ndeu, byalat daengq naeuz: “Duzfw, raeuz doxbiek lo.” Duzfw dingq le, yaek roemx okbae mbouj ndaej, cij siengj daengz deng yaeuh lo.
Yienh Dasinh Maj Gvei’gyangz
[ 汉语直接对译 ]
DUZFW CAEUQ BYALAT [ 鳖与大刺鳅鱼 ]
Seizhah ngoenz ndeu [ 夏季日一 ], nditndat haenq raixcaix [ 阳光猛烈非常 ]. Duzfw iu byalat bae youz gunghyenz [ 鳖邀请大刺鳅鱼去游公园 ]. Byalat naeuz [大刺鳅鱼说 ]: “Gou mbouj ndaej byaij hwnj giz rengx bae ne [ 我不得走上地旱去呢 ].”
夏季的一天，阳光非常猛烈。鳖邀请大刺鳅鱼去游公园。大刺鳅鱼说：“我不可以走上旱的地方去的。”
“Gou aemq [ Stoneman： aemq = neng 背 ] mwngz bae [ 我背你去 ].” Duzfw gangj he couh hawj byalat benz hwnj baihlaeng de bae [鳖讲啦就让大刺鳅鱼爬上背后他去 ].
“我背你去 。” 鳖讲完了就让大刺鳅鱼爬上他的后背去。
Bae daengz buenq loh [去到半路 ], duzfw cuengq byalat roengzdaeuj [ 鳖放大刺鳅鱼下来 ], naeuz [ 说 ]: “Mwngz youq neix yietnaiq yaep ndeu [ 你在这休息下子一 ], gou bae okhaex couh daeuj [ 我去拉屎就来 ].”
去到半路，鳖把大刺鳅鱼放下来，说：“你在这里休息一下子，我去拉屎就回来。”
Byalat lauxsaed ninz youq gwnz namhsa caj [大刺鳅鱼老实睡在上泥沙等待 ], seizhaenx nditndat haenq baenz feiz [ 那时阳光猛烈成火 ], namhsa cik lumj rek gwnz cauq [ 泥沙炽热像锅上灶 ], byalat dak dwk naeng cungj remj liux [ 大刺鳅鱼晒得皮都干焦了 ], hemq dai hemq lix [ Stoneman: lix = niu ] [ 喊死喊活 ], danhseih [ 但是 ], duzfw mbouj caiq dauqma [鳖不再回来 ].
大刺鳅鱼老老实实地躺在沙泥上等待，那时阳光猛烈成火，沙泥炽热得像灶上的热锅，大刺鳅鱼被晒得皮都干焦了， 喊死喊活，但是，鳖没有再回来。
Duzroegga mbin gvaqdaeuj [ 乌鸦飞过来 ], raen duzbyalat [ 看见大刺鳅鱼 ], aj bak ding geij ding [ 张开嘴叮几叮 ], yaek gwn de [ 将要吃他 ]. Byalat muengz diuq hwnjdaeuj naeuz [大刺鳅鱼忙跳起来说] “Roegga [ 乌鸦 ], ngoenzneix gou wnggai hawj mwngz gwn [ 今天我应该给你吃 ], danhseih[ 但是 ], gou seizneix daengx ndang cungj nem namhsa liux [ 我现在全身都沾满泥沙了 ], mwngz ceiq ndei dawz gou bae henz dah swiq seuq le caiq gwn [ 你最好拿我去边河洗净啦再吃 ].” Roegga roxnyinh byalat gangj ndaej deng [ 乌鸦认为大刺鳅鱼说得对 ], couh gamz byalat bae henz dah swiq [ 就用嘴叼大刺鳅去边河洗 ]. Mbat cuengq byalat roengz raemx bae le [ 一放大刺鳅鱼下水去啦 ], byalat baez baet rieng [ 大刺鳅鱼一甩尾巴 ], couh bongh roengz laj daej raemx bae lo [ 就猛游下水底去了 ]. Roegga gikheiq hemq “ga, ga, ga” mbin hwnj bya bae [ 乌鸦气得叫 “ga, ga, ga” 飞上山去 ].
乌鸦飞过来，看见大刺鳅鱼，张开嘴叮几叮（大刺鳅鱼），想要吃掉他。大刺鳅鱼忙跳起来说：“乌鸦，今天我应该给你吃，但是，我现在全身都沾满了沙泥，你最好拿我去河边洗净后再吃。” 乌鸦认为大刺鳅鱼说得对，就用嘴叼大刺鳅鱼去河边洗。一放大刺鳅鱼下水去，大刺鳅鱼就一甩尾巴，猛游到水底去了。乌鸦气得叫 “ga, ga, ga” 飞上山去。
Gvaq geij ngoenz [ 过几天 ], byalat raen aen saez [Stoneman: saez = red 鱼筌 ] moq ndeu daengj youq ndaw mieng [ 大刺鳅鱼看见个鱼筌新一拦在内水沟 ], de vaiq bae iu duzfw caez bae ndaw mieng guhcaemz [ 他快去邀请鳖一起去内水沟玩 ]. Bae daengz henz aen saez haenx [ 去到边个鱼筌那 ], byalat sien ndonj haeuj ndaw saez bae [ 大刺鳅鱼先钻进里鱼筌去 ], caiq okdaeuj doiq duzfw naeuz [ 再出来对鳖说 ]: “Aen ranz moq neix gig ndei [ 个房子新这很好 ], mwngz haeujbae yawj [ 你进去看 ].” Duzfw raen byalat daj bak saez bae dauq gig seizbienh [ 鳖看见大刺鳅鱼从嘴鱼筌去回很随便 ], couh caenx [ Stoneman: caenx = nyeq, ngeq ] haeuj ndaw saez bae lo [ 就挤进里鱼筌去了 ]. Gvaq yaep ndeu [ 过一会儿 ], byalat daengq naeuz [大刺鳅鱼吩咐说 ]: “Duzfw [ 鳖 ], raeuz doxbiek lo [ 我们告别咯 ].” Duzfw dingq le [ 鳖听了 ], yaek roemx okbae mbouj ndaej [ 想冲出去不得 ], cij siengj daengz deng yaeuh lo [ 才想到被骗了 ].
过几天，大刺鳅鱼看见一个新鱼筌拦在水沟里，他赶快去邀请鳖一起去水沟里玩。去到那个鱼筌旁边，大刺鳅鱼先钻进鱼筌里去，再出来对鳖说：“这个新房子很好，你进去看看。” 鳖看见大刺鳅鱼从鱼筌嘴很随便进去出来，就挤进鱼筌里去了。过一会儿，大刺鳅鱼吩咐说：“鳖，我们告别拉。”鳖听了，想冲出来（但是冲）不（出来），才想到（他）被骗了。壮族的民间故事体现了壮族人特有的智慧和幽默（有些是恶作剧式的幽默）。很多故事在壮族各地区都是大同小异，这反映出壮族内部文化高度的一致性。
这些故事基本没有借汉。
以下这个故事较有意思，我建议贝侬们阅读时最好不要喝水或吃东西。BOHDINGZ CAEUQ CAIZCAWJ
Bohdingz youq ranz caizcawj guh hong, caizcawj yienghyiengh cungj aeu de guh, danhseih, youh yak youh ged, cungj mbouj hawj gwn imq.
Baez ndeu, caizcawj heuh Bohdingz bae cawx gyoij hawj de, Bohdingz bae cawx ndaej gyoij le, dungx iekngaungau, de couh gwn gij gyoij bae, louz naeng gyoij roengzdaeuj dawz bae yomx raemx le, cij soengq bae hawj caizcawj, de naeuz: “Lauxyez, gyoij cawx ndaej lo, ‘saej’ gyoij gou goj dawz ok lo, swiq seuq cingcuj, mwngz gwn lo.” Caizcawj baez yawj daengx lamz cingh dwg naeng gyoij, ndatheiq naeuz: “Hawj gou gwn gijmaz, gij neix cungj dwg naeng, sim gyoij youq gyawz bae ne?” Bohdingz naeuz: “Gou cungj naeuz lo, gij ‘saej haex’ ndaw de gou gaenq hai okdaeuj gveng roengz dah bae caez lo.” Caizcawj ndaq naeuz: “Bouxlawz lumj mwngz huk baenz lai, vunz dwg gwn saej gyoij, mbouj dwg gwn naeng gyoij.”
Mbouj geij nanz, caizcawj youh heuh Bohdingz cawx goep ma gwn, Bohdingz cawx ndaej goep le, sien ronq gij noh goep gag cawj gwn gonq, cij dawz gij saej goep daiq haex cawj hawj caizcawj gwn, caizcawj raen baenz vanj saej goep heuyauyau, haeusaengsaeng, couh ndaq naeuz: “Vih maz gij noh goep mbouj cawj hawj gou gwn, aeu gij saej haex neix hawj gou gwn, mwngz an gij maz sim!” Bohdingz naeuz: “Baez gonq lauxyez mbouj dwg naeuz mbouj gwn naeng, gwn gij saej ndawde ma, gou ganjnaeuz gij naeng rog mbouj ndaej gwn, gou cungj gveng caez lo.” Caizcawj youh ndaq naeuz: “Gou caen mbouj rox mwngz huk ndaej baenz lai.” Couh mbouj caiq gangj vah lo.
Yienh Bingzgoj Danz Vwnzgenh
[ 汉语直接对译 ]
BOHDINGZ CAEUQ CAIZCAWJ [ 定叔与财主 ]
Bohdingz youq ranz caizcawj guh hong [定叔 在 家 财主 干 活], caizcawj yienghyiengh cungj aeu de guh [财主 样样 都 要 他 做], danhseih [=hoeng 但是], youh yak youh ged [又 凶恶 又 吝啬], cungj mbouj hawj gwn imq [总 不 给 吃 饱].
[汉语意思] 定叔在财主家干活，财主样样都要他做，但是， （财主）又凶恶又吝啬，总不给（他）吃饱。
Baez ndeu [次 一], caizcawj heuh Bohdingz bae cawx gyoij hawj de [财主 叫 定叔 去 买 香蕉 给 他], Bohdingz bae cawx ndaej gyoij le [定叔 去 买 得 香蕉 了], dungx iekngaungau [肚子 饿得很], de couh gwn gij gyoij bae [他 就 吃 香蕉 去], louz naeng gyoij roengzdaeuj dawz bae yomx raemx le [留 皮 香蕉 下来 拿 去 浸 水 了], cij soengq bae hawj caizcawj [才 送 去 给 财主], de naeuz [他 说]: “Lauxyez [老爷], gyoij cawx ndaej lo [香蕉 买 得 了], ‘saej’ gyoij gou goj dawz ok lo [‘肠子’ 香蕉 我 也 拿 出来 了], swiq seuq cingcuj [洗 干净 清楚], mwngz gwn lo [您 吃 吧].” Caizcawj baez yawj daengx lamz cingh dwg naeng gyoij [财主 一 看见 整 篮子 净 是 皮 香蕉], ndatheiq naeuz [气愤 说]: “Hawj gou gwn gijmaz [给 我 吃 什么], gij neix cungj dwg naeng [这些 都 是 皮], sim gyoij youq gyawz bae ne [心 香蕉 在 哪里 去 呢]?” Bohdingz naeuz [定叔 说]: “Gou cungj naeuz lo [我 总 说 啦], gij ‘saej haex’ ndawde gou gaenq hai okdaeuj gveng roengz dah bae caez lo [‘肠子屎’ 里面 我 已经 打开 出来 丢 下 河 去 齐 了].” Caizcawj ndaq naeuz [财主 骂 说]: “Bouxlawz lumj mwngz huk baenz lai [谁 像 你 笨 如此 多], vunz dwg gwn saej gyoij [人 是 吃 肠子 香蕉], mbouj dwg gwn naeng gyoij [不 是 吃 皮 香蕉].”
[汉语意思]（有）一次，财主叫定叔去给他买香蕉，定叔去买好香蕉了，肚子饿得很，他就吃了香蕉 ，剩下香蕉皮拿去浸了水，才送去给财主，他说：“老爷，香蕉买回来了，我把香蕉‘肠子’ 也拿出来，洗干净了，您吃吧。” 财主一看整篮子都是香蕉皮，气愤（地）说：“（你）给我吃什么（呀），这些都是皮，香蕉心到哪里去了呢？” 定叔（回答）说：“我说啦，我已经把里面‘（盛）屎（的）肠子’ 全拿出来丢下河去了。” 财主骂说：“谁像你这样笨，人是吃香蕉肠子（的），不是吃香蕉皮。”
Mbouj geij nanz [不 多 久], caizcawj youh heuh Bohdingz cawx goep ma gwn [财主 又 叫 定叔 买 青蛙 回来 吃], Bohdingz cawx ndaej goep le [定叔 买 得 青蛙 了], sien ronq gij noh goep gag cawj gwn gonq [先 切 肉 青蛙 自己 煮 吃 先], cij dawz gij saej goep daiq haex cawj hawj caizcawj gwn [才 拿 肠子 青蛙 带 屎 煮 给 财主 吃], caizcawj raen baenz vanj saej goep heuyauyau [财主 看见 整 碗 肠子 青蛙 青青的], haeusaengsaeng [臭臭的], couh ndaq naeuz [就 骂 说]: “Vih maz gij noh goep mbouj cawj hawj gou gwn [为 什么 肉 青蛙 不 煮 给 我 吃], aeu gij saej haex neix hawj gou gwn [要 肠子 屎 这 给 我 吃], mwngz an gij maz sim [你 安 什么 心]!” Bohdingz naeuz [定叔 说]: “Baez gonq lauxyez mbouj dwg naeuz mbouj gwn naeng [[次 前 老爷 不 是 说 不 吃 皮], gwn gij saej ndawde ma [吃 肠子 里面 吗], gou ganjnaeuz gij naeng rog mbouj ndaej gwn [我 以为 皮 外面 不 可以 吃], gou cungj gveng caez lo [我 全 丢 齐 了].” Caizcawj youh ndaq naeuz [财主 又 骂 说]: “Gou caen mbouj rox mwngz huk ndaej baenz lai [我 真 不 知道 你 笨 得 如此 多].” Couh mbouj caiq gangj vah lo [就 不 再 讲 话 了].
[汉语意思] 没多久，财主又叫定叔（去）买青蛙回来吃，定叔买好青蛙后，先切（下）青蛙肉自己煮了吃，才拿带屎的青蛙肠子煮给财主吃，财主看见整碗青蛙肠子青青的，臭臭的，就骂说：“（你）为什么不煮青蛙肉给我吃，拿这带屎的肠子给我吃，你安（的）什么心！” 定叔（回答）说：“上次老爷不是说不吃皮，（要）吃里面的肠子吗，我以为外面的皮不可以吃，我（将外面的皮）全丢掉了。” 财主又骂说；“我真不知道你如此之笨。” （他）就不再说话了。
Yienh Bingzgoj Danz Vwnzgenh
GAG DUZ GAG BONJSAEH
Duzmou duzma duzbit duzgaeq ngoenzngoenz youq giz ndeu guhcaemz. Miz ngoenz ndeu, doxceng hwnjdaeuj, duz naeuz duz mbouj ndei. Duzmou naeuz duzma miz maet; Duzma naeuz duzmou miz naenz; duzbit riu duzgaeq miz bya ndaw daemz mbouj rox gaeb; duzgaeq riu buzbit miz nengz youq laj namh mbouj rox viq [ viq = vet; gveq ]. Duz mbouj fug duz.
Duzvaiz youq henz dingqnyi le, couh doiq gyoengqde naeuz: “Gag duz gag banfaz [ Stoneman: banhfap ], gag duz gag bonjsaeh, yienghyiengh cungj ndei caez, laj mbwn nanz ra ndaej.” Youh naeuz: “Mou mbouj ndaej yiem ma maet, bit mbouj ndaej yiem gaeq rengh [ rengh = hingq; lengz ], duz caenh duz goengrengz, bya nengz daihcaez gwn.”
Caezgya cungj caez naeuz: “Duzvaiz saedcaih ndei, aeu leix fug vunz, dingqcoengz de dih vah [Stoneman gag roxnyinh wng baenzneix gangj: dingqcoengz gij vah de], caezgya ndaej doxhuz.”
Yienh Dwzbauj Lij Yiz
[ 汉语直接对译 ]
GAG DUZ GAG BONJSAEH [ 自头自本事 ]
各有各本事
Duzmou duzma duzbit duzgaeq ngoenzngoenz youq giz ndeu guhcaemz [ 猪狗鸭鸡天天在处一玩耍 ]. Miz ngoenz ndeu [ 有天一 ], doxceng hwnjdaeuj [ 争论起来 ], duz naeuz duz mbouj ndei [ 头说头不好 ]. Duzmou naeuz duzma miz maet [猪说狗有跳蚤 ]; Duzma naeuz duzmou miz naenz [ 狗说猪有虱子 ]; duzbit riu duzgaeq miz bya ndaw daemz mbouj rox gaeb [鸭笑鸡有鱼里塘不会捉 ]; duzgaeq riu buzbit miz nengz youq laj namh mbouj rox viq [ viq = vet; gveq ] [鸡笑鸭昆虫在下泥不会扒 ]. Duz mbouj fug duz [头不服头 ].
[汉语意思] 猪狗鸭鸡天天在一个地方（一起）玩耍。有一天，（它们）争论起来，一个说（另）一个不好。猪说狗有跳蚤；狗说猪有虱子；鸭子笑鸡鱼塘里有鱼不会捉（来吃）；鸡笑鸭子地上有虫子不会扒（来吃）。谁也不服谁。
Duzvaiz youq henz dingqnyi le [ 牛在旁边听到啦 ], couh doiq gyoengqde naeuz [ 就对他们说 ]: “Gag duz gag banfaz [ Stoneman: banhfap ] [ 自头自办法 ], gag duz gag bonjsaeh [自头自本事 ], yienghyiengh cungj ndei caez [ 样样都好齐 ], laj mbwn nanz ra ndaej [ 下天难找得 ].” Youh naeuz [又说 ]: “Mou mbouj ndaej yiem ma maet [ 猪不得嫌狗跳蚤 ], bit mbouj ndaej yiem gaeq rengh [ rengh = hingq; lengz ] [鸭不得嫌鸡颌肉块 ], duz caenh duz goengrengz [ 头尽头能力 ], bya nengz daihcaez gwn [ 鱼昆虫全 吃 ].”
[汉语意思] 牛在旁边听到啦，就对他们说：“各有各办法，各有各本事，样样都很好，天下难以找得（到）。” 又说：“猪不可以嫌狗（有）跳蚤，鸭不可以嫌鸡（有）颌肉块，各尽所能，鱼（和）虫子都 吃。”
Caezgya cungj caez naeuz [ 齐家都齐说 ]: “Duzvaiz saedcaih ndei [牛实在好 ], aeu leix fug vunz [ 要理服人 ], dingqcoengz de dih vah [Stoneman gag roxnyinh wng baenzneix gangj: dingqcoengz gij vah de] [ 听从他的话 ], caezgya ndaej doxhuz [齐家得和睦 ].”
[汉语意思] 大家都齐声说：“牛（讲得）实在好，以理服人，（我们要）听从他的话，大家（一起）和睦（相处）。”
Yienh Dwzbauj Lij Yiz
NDEI GWN YOUH MBOUJ NDEI GWN
Goeng caizcawj doiq bouxdajgoeng gangj gvaq: “Moix daengz ngoenzciet, gou heuh mwngz guh gijmaz mwngz couh guh gijmaz, mbouj ne, couh gaeuq cienzhong.”
Daengz bat nyied cib ngux, caizcawj youh daengq bouxdajgoeng naeuz: “Ngoenzneix mwngz ra di ndei gwn youh mbouj ndei gwn daeuj hawj gou gwn.” Daengz gwn ngaiz, bouxdajgoeng couh dawz vanj [ Stoneman: vanj = duix; tuix ] ngaiz raemz cab haeux ndeu okdaeuj, doiq goeng caizcawj naeuz: “Doenggya, mwngz ngoenzngoenz cungj hawj gou gwn cungj ngaiz neix, ngoenzneix mwngz sawq gwn yawj, ndei gwn mbouj ndei gwn?” Goeng caizcawj nip gwn di ndeu daj bak caepcaep, daek’eiq naeuz: “Ndei gwn, ndei gwn, ndaej gwn cungj ngaiz neix lij miz maz gangj!” Bouxdajgoeng naeuz: “Ndei gwn, mwngz couh lai gwn di ba.” Goeng caizcawj caiq laep da gwn gaemz ndeu, danhseih, de cengq da ndwnj baenzlawz cungj ndwnj mbouj roengz hoz, ndwnj ndaej roengz hoz youh dauq rueg okdaeuj, guh dwk mug rih raemxda lae bae. Bouxdajgoeng vanzlij ep de gwn dem, baenzneix de cijndei naeuz: “Gij ngaiz neix gou saedcaih gwn mbouj ndaej lo.” Bouxdajgoeng naeuz: “Gij neix couh dwg mwngz yaek ra dih ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ lo [ Stoneman： Gij neix couh dwg gij ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ mwngz yaek ra haenx lo ].”
Yienh Yizsanh Vangz Yinghcangh
[ 汉语直接对译 ]
NDEI GWN YOUH MBOUJ NDEI GWN [ 好吃又不好吃 ]
Goeng caizcawj doiq bouxdajgoeng gangj gvaq [ 公 财主 对 打工仔 说 过 ]: “Moix daengz ngoenzciet [ 每 到 日节 ], gou heuh mwngz guh gijmaz mwngz couh guh gijmaz [ 我 叫 你 做 什么 你 就 做 什么 ], mbouj ne [ 不 呢 ], couh gaeuq cienzhong [ 就 扣 钱工].”
[汉语意思] 财主老爷对打工仔说过：“每到节日，我叫你做什么（给我吃）你就做什么，不呢，（我）就扣（你的）工钱。”
Daengz bat nyied cib ngux [ 到 八 月 十 五], caizcawj youh daengq bouxdajgoeng naeuz [ 财主 又 叮嘱 打工仔 说 ]: “Ngoenzneix mwngz ra di ndei gwn youh mbouj ndei gwn daeuj hawj gou gwn [ 日今 你 找 一些 好 吃 又 不 好 吃 来 给 我 吃 ].” Daengz gwn ngaiz [ 到 吃 午饭 ], bouxdajgoeng couh dawz vanj [ Stoneman: vanj = duix; tuix ] ngaiz raemz cab haeux ndeu okdaeuj [ 打工仔 就 拿 碗 饭 糠 杂 米 一 出来 ], doiq goeng caizcawj naeuz [ 对 公 财主 说 ]: “Doenggya [ 东家 ], mwngz ngoenzngoenz cungj hawj gou gwn cungj ngaiz neix [ 你 天天 都 给 我 吃 种 饭 这 ], ngoenzneix mwngz sawq gwn yawj [日今 你 试 吃 看 ], ndei gwn mbouj ndei gwn [ 好 吃 不 好 吃 ]?” Goeng caizcawj nip gwn di ndeu daj bak caepcaep [ 公 财主 夹 吃 一些 一 从 嘴 尝尝 ], daek’eiq naeuz [ 得意 说 ]: “Ndei gwn [ 好 吃 ], ndei gwn [ 好 吃 ], ndaej gwn cungj ngaiz neix lij miz maz gangj [ 能 吃 种 饭 这 还 有 什么 讲 ]!” Bouxdajgoeng naeuz [ 打工仔 说 ]: “Ndei gwn [ 好 吃 ], mwngz couh lai gwn di ba [ 你 就 多 吃 一些 吧 ].” Goeng caizcawj caiq laep da gwn gaemz ndeu [ 公 财主 再 闭 眼睛 吃 口 一 ], danhseih [ 但是 ], de cengq da ndwnj baenzlawz cungj ndwnj mbouj roengz hoz [ 他 睁 眼睛 咽 怎么 都 咽 不 下 喉咙 ], ndwnj ndaej roengz hoz youh dauq rueg okdaeuj [ 咽 得 下 喉咙 又 倒 呕吐 出来 ], guh dwk mug rih raemxda lae bae [ 做 得 鼻涕 流 眼泪 滴 去 ]. Bouxdajgoeng vanzlij ep de gwn dem [ 打工仔 还 强迫 他 吃 ], baenzneix de cijndei naeuz [ 这样 他 只得 说 ]: “Gij ngaiz neix gou saedcaih gwn mbouj ndaej lo [ 饭 这 我 实在 吃 不 得 呵 ].” Bouxdajgoeng naeuz [ 打工仔说 ]: “Gij neix couh dwg mwngz yaek ra dih ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ lo [ 这 就 是 你 将要 找 的 ‘好 吃 又 不 好 吃’ 啦 ] [ Stoneman： Gij neix couh dwg gij ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ mwngz yaek ra haenx lo这就是‘好吃又不好吃’ 你将要找那啦-Stoneman 注：壮语没有“的”，dih “的”为借汉，Gij neix couh dwg mwngz yaek ra dih ‘Ndei gwn youh mbouj ndei gwn’ lo，此处 dih “的” 为汉化的壮语 ].”
[汉语意思] 到（了）八月十五，财主又叮嘱打工仔说：“今天你做一些好吃又不好吃（的饭）来给我吃。” 到（了）吃午饭（的时间），打工仔拿出一碗米糠饭来，对财主老爷说：“东家，你天天总给我吃这种饭，今天你试吃试，看看好不好吃 ?” 财主老爷夹一些放进嘴里尝尝，得意（地）说：“好吃，好吃，能吃这种饭还有什么（话可）讲（的）！” 打工仔说 ：“好吃（的话），您就多吃一些吧。” 财主老爷闭（着）眼睛再吃一口，但是，他睁（着）眼睛咽，（这口饭）怎么都咽不下喉咙 ，咽得下喉咙又呕吐出来，咽得鼻涕流眼泪滴。打工仔还（要）强迫他吃，这样他只好说：“这种饭我实在吃不下去呵 。”打工仔说：“这就是你要（我）做的 ‘好吃又不好吃’（的饭）啦。”NYAENMA DENG YAEUH
Nyaenma dungx iek lo, okdaeuj ra doxgaiq gwn. Duzgaeng raen le, cam de: “Mwngz ra gijmaz ha?”
Nyaenma naiqnueknuek naeuz: “Dungx iek yaek dai, baenzlawz guh ne.”
Duzgaeng naemj, nyaenma ganvad lai, baeznaengz cungj yaeuh gwn vunz, mbat neix gou cingj de baez ndeu cij ndaej. De couh doiq nyaenma naeuz: “Miz duz max ndeu youq laj faex haenx yietnaiq, daihgaiq ninz ndaek lo, mwngz aeu rieng mwngz caeuq rieng de doxcug le, couh diuq hwnj gwnz laeng max bae haeb gaemz ndeu, duzmax dai le, mwngz couh ndaej gwn noh max lo.” Duzgaeng gangj sat, couh bin hwnj gwnz faex bae naengh yawj.
Nyaenma ciuq duzgaeng gangj bae guh lo, de laeglemx aeu rieng bonjfaenh caeuq rieng max doxcug ndei, diuq hwnj gwnz laeng duzmax bae yungh rengz mbat haeb. Duzmax doeksaet, couh diuq hwnjdaeuj buekmingh buet, doq buet doq dik dauqlaeng. Nyaenma daj gwnz laeng max doek roengz laj daeuj, deng duzmax youh dik youh rag bae haujlai byae, aen gyaeuj cungj mbup liux. Duzgaeng naengh youq gwnz faex yawj ndaej cingcing cujcuj, riu dwk najnaet bae.
Yienh Yinhcwngz Vangz Hanyungz
Dou hix dwg gangj ‘mwngz couh gwn lai di ba ’.
谢谢分享！我在22，23楼只是照搬原文。
[ 汉语直接对译 ]
NYAENMA DENG YAEUH [ 野狗被骗 ]
Nyaenma dungx iek lo [ 野狗 肚子 饿 了 ], okdaeuj ra doxgaiq gwn [ 出来 找 东西 吃 ]. Duzgaeng raen le [ 乌猿 看见 了 ], cam de [ 问 他 ]: “Mwngz ra gijmaz ha [ 你 找 什么 呀 ]?”
[汉语意思] 野狗肚子饿了，出来找东西吃。 乌猿看见了，就问它：“你找什么呀？”
Nyaenma naiqnueknuek naeuz [ 野狗 无精打采 说 ]: “Dungx iek yaek dai [ 肚子 饿 将要 死 ], baenzlawz guh ne [ 怎么 办 呢 ].”
[汉语意思] 野狗无精打采地回答说：“我饿得要死，怎么办呢。”
Duzgaeng naemj [ 乌猿 想 ], nyaenma ganvad lai [ 野狗 奸猾 多 ], baeznaengz cungj yaeuh gwn vunz [ 平时 总 骗 吃 人 ], mbat neix gou cingj de baez ndeu cij ndaej [次 这 我 整 它次 一 才 得 ]. De couh doiq nyaenma naeuz [ 它 就 对 野狗 说 ]: “Miz duz max ndeu youq laj faex haenx yietnaiq [ 有 只 马 一 在 下 树 那 休息 ], daihgaiq ninz ndaek lo [ 大概 睡 着 了 ], mwngz aeu rieng mwngz caeuq rieng de doxcug le [ 你 用 尾巴 你 和 尾巴 它 互相系在一起 ], couh diuq hwnj gwnz laeng max bae haeb gaemz ndeu [ 就 跳 起 上 背 马 去 咬 它 口 一], duzmax dai le [ 马 死 了 ], mwngz couh ndaej gwn noh max lo [ 你 就 可以 吃 肉 马 了 ].” Duzgaeng gangj sat [ 乌猿 讲 完 ], couh bin [ = benz ] hwnj gwnz faex bae naengh yawj [ 就 爬 上 上 树 去 坐 看 ].
[汉语意思] 乌猿心想，野狗太奸猾，平时总骗人吃，这次我要整它一次才行。它就对野狗说：“有一只马正在那棵树下休息，大概睡着了吧，你去把你的尾巴和它的尾巴系在一起，然后就跳上马背去咬它一口，马死了，你就可以吃马肉了。” 乌猿讲完，就爬上树上去坐下来看。
Nyaenma ciuq duzgaeng gangj bae guh lo [ 野狗 照 乌猿 讲 去 做 了 ], de laeglemx aeu rieng bonjfaenh caeuq rieng max doxcug ndei [它 偷偷地 用 尾巴 自己 和 尾巴 马 互相系 好 ], diuq hwnj gwnz laeng duzmax bae yungh rengz mbat haeb [跳 上 上 背 马 去 用 力 就 咬 ]. Duzmax doeksaet [ 马 受惊 ], couh diuq hwnjdaeuj buekmingh buet [ 就 跳 起来 拼命 跑 ], doq buet doq dik dauqlaeng [ 边 跑 边 踢 往后 ]. Nyaenma daj gwnz laeng max doek roengz laj daeuj [ 野狗 从 上 背 马 掉 下 下面 来 ], deng duzmax youh dik youh rag bae haujlai byae [ 被 马 又 踢 又 拖 去 很 远 ], aen gyaeuj cungj mbup liux [ 脑袋 都 扁了 ]. Duzgaeng naengh youq gwnz faex yawj ndaej cingcing cujcuj [乌猿 坐 在 上 树 看 得 清清楚楚 ], riu dwk najnaet bae [ 笑 得 脸疲倦 去 ].
[汉语意思] 野狗就照乌猿说的去做了，它偷偷地把它的尾巴和马的尾巴系好，然后就跳上马背去用力咬了马一口。马受了惊，就跳起来拼命跑，边跑边往后踢。野狗从马背后掉下来，被马又踢又拖去很远，它的脑袋都给踢扁了。乌猿坐在树上把这一切看得清清楚楚，笑得脸都疼了。
Yienh Yinhcwngz Vangz Hanyungz
VAMIUZ CAEUQ BOUXCAWJ
Doenghbaez, doengh go vamiuz baenz le couh rox gag daeuj ranz. Miz ngoenz ndeu, bouxcawj gvanbaz bae mbanj gwn laeuj, dahlwg de [Stoneman: wngdwg “gyoengqde”] gag youq ranz, de dajsaeg ndaej le caiq swiq gyaeuj. De cingq roi gyaeuj nyaengq, doengh go vamiuz couh daeuj daengz bakdou hemq naeuz:
Vamiuz gyaez bouxcawj,
Mbouj hawj bae ndoi sou,
Gag daeuj daengz bakdou,
Vaiq ciep dou haeuj ranz.
Gogo vamiuz cungj nauh ndwetlwed, dah de gag boux ndeu baenzlawz sou ndaej baenz lai, roi gyaeuj youh caengz ndaej. De ndatheiq le, vax dawz faexhanz okdaeuj luenh moeb luenh bangx, moeb dwk riengzhaeux sanq, faekduh hix dek. Doengh go vamiuz mbouj gamj caiq nauh lo, lwgsau cij doiq gyoengqde naeuz: “Seizneix sien an coh hawj sou, caiq anbaiz golawz youq seizlawz baenz, sou caezgya haeujsim dingq:
Mwngz heuh gohaeuxnaz,
Aeu maj sam seiq ndwen;
Mwngz heuhguh gosuenq,
Hanh song ndwen baenz sou.
… … ”
Lwgsau anbaiz sat le, caiq daengq naeuz: “
Sou gij vamiuz neix,
Vunz bae ciep cij ma;
Gaej luenh daeuj luenh caz,
Gag ma vunz mbouj leix.”
Lwgsau gangj sat le, couh hawj doengh go vamiuz dauq bae ndaw reih ndaw naz youq. Aenvih lumz gohaeuxyangz caengz an coh hawj, haeuxyangz cam: “Gou heuh gijmaz coh?” Lwgsau naeuz: “Mwngz naed ceiq hung, heuhguh haeuxdaeq, roxnaeuz heuhguh haeuxmaex, haeuxyangz cungj ndaej.”
Yienh Cingsih Vangz Anhli
（最近较忙，有空再来完成汉译及其他故事）
[ 汉语直接对译 ]
VAMIUZ CAEUQ BOUXCAWJ [ 庄稼和主人 ]
Doenghbaez, doengh go vamiuz baenz le couh rox gag daeuj ranz. Miz ngoenz ndeu, bouxcawj gvanbaz bae mbanj gwn laeuj, dahlwg de [Stoneman: wngdwg “gyoengqde”] gag youq ranz, de dajsaeg ndaej le caiq swiq gyaeuj. De cingq roi gyaeuj nyaengq, doengh go vamiuz couh daeuj daengz bakdou hemq naeuz:
Vamiuz gyaez bouxcawj,
Mbouj hawj bae ndoi sou,
Gag daeuj daengz bakdou,
Vaiq ciep dou haeuj ranz.
Gogo vamiuz cungj nauh ndwetlwed, dah de gag boux ndeu baenzlawz sou ndaej baenz lai, roi gyaeuj youh caengz ndaej. De ndatheiq le, vax dawz faexhanz okdaeuj luenh moeb luenh bangx, moeb dwk riengzhaeux sanq, faekduh hix dek. Doengh go vamiuz mbouj gamj caiq nauh lo, lwgsau cij doiq gyoengqde naeuz: “Seizneix sien an coh hawj sou, caiq anbaiz golawz youq seizlawz baenz, sou caezgya haeujsim dingq:
Mwngz heuh gohaeuxnaz,
Aeu maj sam seiq ndwen;
Mwngz heuhguh gosuenq,
Hanh song ndwen baenz sou.
… … ”
Lwgsau anbaiz sat le, caiq daengq naeuz: “
Sou gij vamiuz neix,
Vunz bae ciep cij ma;
Gaej luenh daeuj luenh caz,
Gag ma vunz mbouj leix.”
Lwgsau gangj sat le, couh hawj doengh go vamiuz dauq bae ndaw reih ndaw naz youq. Aenvih lumz gohaeuxyangz caengz an coh hawj, haeuxyangz cam: “Gou heuh gijmaz coh?” Lwgsau naeuz: “Mwngz naed ceiq hung, heuhguh haeuxdaeq, roxnaeuz heuhguh haeuxmaex, haeuxyangz cungj ndaej.”
Yienh Cingsih Vangz Anhli
[attach]13408[/attach]
《武鸣壮族民间故事》（壮、汉、英对照）封面
听过a yo这个故事！！！
我是做广告的 我想要壮文做招牌
NYAENMA DENG YAEUH
nyaema 应该是狐狸吧。
deng yaeuh 没看正文的时候，我还以为是''被尿 淋''的意思。在我们那里，被骗 一般是说 ndaiz yaeuh。不知道 ndaiz 是不是 挨 的借词。
Stoneman 贝侬
我又重读了一遍CAWX “A YO” [ 买“A YO” ]，发觉有一处汉语译文错误明显，令人没法理解。bang gou cawx liengx bwn goep ndeu [帮我买两粪大的可食用的青蛙一]; 这句壮文的汉语译文应该是，帮我买一两青蛙的毛。Bwn是毛的意思，青蛙本无毛，财主故意刁难小高。
此外，A YO 应是“哎哟”之意。
另说一句题外话，我是在家园里，主要通过阅读路漫老师和你的有关文章，学会壮文的，谢谢你们。
NYAENMA DENG YAEUH
nyaema 应该是狐狸吧。
deng yaeuh 没看正文的时候，我还以为是''被尿 淋''的意思。在我们那里，被骗 一般是说 ndaiz yaeuh。不知道 ndaiz 是不是 挨 的借词。
这里的 Ndaiz 应该是 Ngaiz 吧？
NYAENMA DENG YAEUH
nyaenma 应该是狐狸吧。
deng yaeuh 没看正文的时候，我还以为是''被尿 淋''的意思。在我们那里，被骗 一般是说 ndaiz yaeuh。不知道 ndaiz 是不是 挨 的借词。
''被尿 淋'': deng (ngaiz) sat nyouh
狐狸被欺骗: Nyaenma deng (ngaiz) yaeuh
Stoneman 贝侬
我又重读了一遍CAWX “A YO” [ 买“A YO” ]，发觉有一处汉语译文错误明显，令人没法理解。bang gou cawx liengx bwn goep ndeu [帮我买两粪大的可食用的青蛙一]; 这句壮文的汉语译文应该是，帮我买一两青蛙的毛。Bwn是毛的意思，青蛙本无毛，财主故意刁难小高。
此外，A YO 应是“哎哟”之意。
另说一句题外话，我是在家园里，主要通过阅读路漫老师和你的有关文章，学会壮文的，谢谢你们。
毛: bwn
粪: bwnh
GOJ NDAW BIENGZ BOUXCUENGH
《壮族民间故事》
Gvangjsih Cangvwnz Yozyau
广西壮文学校
Vwnzyi Banh Bien
Gvangjsih Minzcuz Cuzbanjse
1983 Nienz 10 Nyied
MIENX LIENGZ
Hak yienh ciengx bang max ndeu, moix ngoenz hawj gyoengq bingcai langh roengz doenghnaz daeuj gwn gomiuz. Vunzmbanj hozndat raixcaix, daihgya caemciek aeu moeb bang max haenx donq ndeu.(县令饲养有一群马,天天肆意让他那些兵丁解去缰绳,赶到田垌里吃禾苗.村里的人实在很恼怒,大家商量着把那群马恨恨一次打掉.大意如此.caemciek 不知是何意.,"langh"与"donq ndeu"donq ndeu"不知如何翻译才达意.不过意思是懂了.不知是何处的方言.下面按我那里的方言说说,大家比较一下.hak yienh ciengx miz bang max heq,ngoenz ngoengz hawj giq binggyep hej cueng langh roeng nazdoengh daeuj .cih gw cih caij lauh lai haeuxnaz.vunzmbanj hozndat lai huq,caezgya saeg naeuz ij aeu dawz bang max haenx moeb meg donq ndeu cingq ndaej.)
Ngoenzlaeng, 第二天daengx mbanj vunz dawz faex dih dawz faex, 全村人拿棍的拿棍dawz rin dih dawz rin,拿石头的拿石头 caez ndoj youq ndaw gomiuz caeuq henz mieng. 都隐蔽在田里沟里Mbouj geij nanz, 不多久geij boux bingcai langh max roengz naz gwn miuz lo, 几个兵丁放马下田来吃禾苗了caezgya couh cung okdaeuj, 大家就冲出来doq hemq doq moeb.又喊又打 Bang max deng moeb dwk siksanq deuz liux,马帮被打得四处逃窜 miz song duz dangciengz deng moeb dai.有两只当场被打死了
Geij boux bingcai raen vunzmbanj vunz lai rengz hung, mbouj gamj gushing, buet baema yazmonz bauq hakdoj. Hakdoj gig hujheiq, doq daiq geij boux bingcai dawz cungq daeuj gaemh vunz. Hakdoj daeujdaengz ndawnaz, cij raen song duz max dai, mbouj raen saek boux vunz, heiq hwnjfwdfwd, couh bae doiq baujcangj naeuz: “Hanh mwngz haemhneix dawz vunz bae yazmonz hawj gou, mbouj ndaej vunz couh aeu gyaeuj mwngz.” Gangj le, couh hemq gyoengq bingcai ram song duz max dai baema lo.
Daengz laep, baujcangj daiq gyoengq bing minzdonz daeuj gaemh ndaej cib lai boux vunz bae hawj hakdoj.
Ngoenz daihngeih, hakdoj hai dangz saemj coih lo. De heiq hwnjfoedfoed bek daiz hemq naeuz: “Gyoengqsou dwg bouxlawz moeb max gou dai?” Cib lai boux nungzminz cungj mbouj gushing. Hakdoj laebdaeb bek daiz geij baez lij mbouj miz vunz oksing. Hakdoj raen hemq sek mbouj miz yungh, couh gyajcang swnhheiq riu naeuz: “Gyoengq beixnuengx, sou vih maz moeb max gou ha.”
“Max gwn gomiuz couh wnggai moeb.” Gyoengq nungzminz han. Hakdoj riu naeuz: “Gwn geij mbaek miuz miz maz youqgaenj?”
“Ngoenz gwn geij mbaek, cib ngoenz gwn geij cib mbaek, nungzminz lij gwn gijmaz, aeu gijmaz daeuj nab liengz?”
“Dou mbouj nab liengz, mwngz dang hak gwn haex lo.”
Vunzlai mwngz coenz gou coenz, buek dwk hakdoj mbouj miz vah gangj. De riu naeuz: “Suenq lo, sou moeb dai song duz max, couh aenq boiz di ndaej lo.”
Gyoengq nungzminz hemq naeuz: “Boiz max couh mienx liengz.”
（Caj swnj, 待续）Dingj hwnj!
| 欢迎光临 僚人家园 (http://bbs.rauz.net.cn/) | Powered by Discuz! X2.5 |