lozmingz 发表于 2002-11-17 10:19:00

花山的故事(13)

GOJ BYARAIZ<p>花山的故事<br>  <p>  13. LWGSAU GA DOG<p>Youq henz Dah Cojgyangh, miz goengq bya ndeu, heuhguh Gyabizsanh, bangxdat miz aen siengq lumj boux vunz ga dog ndwn youq nei, baez mbwn’gvengq, siengq de ingj roengz ndaw dah, ndei yawj raixcaix, vunz heuhguh Lwgsau ga dog.<p>Ciuhgeq cienz gangj, Lwgsau ga dog yienzlaiz mingzcoh heuhguh Dahni. Ranz de hoj lai, lij iq daxmeh couh dai lo, boh de caiq aeu yahlaeng, mbouj geij nanz, daxboh gvaqseiq, Dahni caeuq mehlaeng gvaq saedceij. Mehlaeng sim doeg lai, ciengzseiz nyoegnyamx de, hongranz hong reihnaz、 hong hoj hong naek cungj ep de bae guh, mehlaeng buh vaq hawj de saeg, daengx bi fwnzhaz youz de aeu. Miz ngoenz ndeu, Dahni hwnj bya bae aeu fwnz, ga caij deng gaeu doeg, ga de sikhaek foeg hwnjdaeuj, ga hwnj bop, youh haenz youh sep. De ganjvaiq rap fwnz ma ranz, daengz byongh loh, youh deng gaeu gaz ga laemx roengzdaeuj, gyaeuj bungq rin ok lwed, ngunh gvaqbae lo. Ndei ndaej miz vunz gvaq loh raen le, aeu yw bog(oep) sieng hawj de, cij lwed le, fuz de ma ranz, caengz ndaej cam mingzcoh, boux de couh mbouj raen lo.<p>Dahni madaengz ranz le, giz sieng fat nong, bop gwnz ga youh ok raemx, in dwk hwnj congz mbouj ndaej. Danhseih mehlaeng moix haet gaeq haen sam couh bik de hwnjdaeuj cawj souh, de deng nyoegnyamx gvaqbouh, bingh yied ngoenz yied naek, byaij mbouj ndaej, gwn mbouj ndaej, daraen yaek dai lo. Mehlaeng laihnaeuz de baenz mazfung, byonghhwnz samgeng, couh goq vunz caegcaeg rag Dahni daengz Bya Gyabizsanh bae cuengq, siengj baenzneix caih de gag dai.<p>Dahni youq byongh bya mbouj miz gwn, mbouj miz yw, siengsim dwk daej boh hemq meh, boh meh sien dai roengz namh, bae gyawz dingqnyi dem! De daej ha hemq ha, raemxda daej hawq le, hix mbouj miz rengz hemq lo.<p>De hoenmaez mbouj singj, moengzmoengz loengzloengz raen boux hauxseng mbauqndei ndeu, daenj geu buh hau ndwn youq bak nguemz. De baez gonq gouq gvaq Dahni. Dahni docih de naeuz: “Vei! Mwngz caj yaep he, gou miz haujlai vah caeuq mwngz gangj……” Bouxhauxseng riu naeuz: “Dahni ha, gaej yienghneix gangj, gouq vunz seih gou wnggai guh dih saeh. Yw bingh youqaenj, gou louz aen loxlez gim hawj mwngz, mwngz ci sam mbat, couh miz gaeqgim daeuj bang mmngz yw bingh.” Bouxhauxseng gangj sat, couh mbouj raen lo. Dahni doq gyaep doq hemq: “Vei! Mwngz caj yaep he, gou miz haujlai vah caeuq mwngz gangj……” De ndiu le, mbwn rongh lo. <p>Dahni caj baenz song ngoenz, mbouj raen gaeqgim daeuj, miz di simnyap, de daj henz swiz dawz loxlez hwnjdaeuj boq sam sing, mbouj ngeix daengz gaeqgim mbin daeuj lo. Duzboux duzmeh, gij bwn de ronghsaksak, duzboux aen rouj yap rongh ingj da vunz, gyaeundei lai lo. Song duz gaeqgim yiengq Dahni baiq sam mbat, haen sam sing, couh yungh bwn fwed de baetbaet giz sieng Dahni, youh aeu bak menhmenh dot dek gij bop nong bae. Song ngoenz seizgan, bingh cugciemh ndei, gvaq liux caet ngoenz, couh ndei caez lo. Gaeqgim youh mbouj raen lo.<p>Dahni bingh ndei le, sim youh angq youh nanzgvaq, aenvih de mbouj miz maz soengq hawj bouxhauxseng caeuq gaeqgim. De gietdingh gvak reih ndaem doxgaiq, danhseih mbouj miz ceh, de simnyap youh boq loxlez, boq liux sam sing, gaeqgim couh mbin daeuj lo, dingq Dahni lwnh le youh mbin bae la.<p>Dahni youh bae guh reih, daengz ndaw reih mbat yawj: Ha! Siengj mbouj daengz ndaw reih haeuxmaex mwncupcup, namzgva raih muenx deih, boux hauxseng haenx youq ndaw reih cawz rum lumx goek. Dahni byaij gyawj de, naj hoengz doiq de naeuz: “Danghaeuz mwngz miz sim, gou couh caeuq mwngz gapseiq……” De riuriu, mbat yaep da, youh mbouj raen lo.<p>Bi haenx fungsou, Dahni genj aen namzgva bak gaen、song faek haeuxmaex gak haj gaen, faenbied soengq hawj boux hauxseng haenx caeuq song duz gaeqgim.<p>Laebdaeb geij bi, cungj ndaej fungsou. Dahni saedceij ndei hwnjdaeuj, daegbied miz doiq gaeqgim neix, seiqcawq riuzmingz. Mehlaeng dingqnyi Dahni miz song duz gaeqgim, gig geizheih, de laihnaeuz Dahni dai gvaq lo. De couh gvaq raemx benz lingq, ganj daengz diegyouq Dahni damqyawj. De gyajcang gvansim Dahni, naeuz: “Dahni ha, mwngz souh hoj la, geij bi daeuj, vihliux ra mwngz, gou dauqcawq caz dauqcawq saet, cungj mbouj raen mwngz, you ndaej ndang cungj byom liux. Ngoenzneix raen naj mwngz, geijlai vuenheij a!” Gangj sat, raemxda susu doek roengzdaeuj. Dahni simsoh, yienzbonj mehlaeng doegsieb, haih de yaek dai, seizneix raen mehlaeng baenzneix hojlienz, sim couh unq lo. De cingj mehlaeng haeuj ranz naengh. Mehlaeng cam naeuz: “Lwg ha, mwngz bingh ndaej baenz naek, baenzlawz yw ndaej ndei ne?” Dahni riu naeuz: “Gig genjdanh, mwngz yawj……” De swnhfwngz gaem loxlez daeuj ci sam sing, doiq gaeqgim couh daeuj lo, haen sam sing, baiq sam mbat. De vix doiq gaeqgim naeuz: “Doiq gaeq gim neix aeu fwed daeuj baet, aeu bak dot gij nong okdaeuj, bingh couh ndei lo.” Mehlaeng ngaek gyaeu, raen doiq gaeqgim gij bwn yap lwenj, gyaez dwk da cungj yawj mbouj yaep.<p>Youq geij ngoenz, mehlaeng doiq ndaw ranz Dahni cungj gvenqsug lo. Yaek baema ranz, Dahni soengq haujlai doxgaiq hawj de, de cungj yiemz mbouj gaeuq, lij caeg geu buhcouz Dahni. De dauqma daengz gwnz haw, raen haujlai vunz doxceng yawj mbaw ceij nding nem youq bangxciengz, gwnz de sij naeuz:<p><br>Bouxlawz yw ndaej ndei ga baezmboq daeglwg gou ni, sien soengq hawj bak liengx gimdiuz, bak maenz ngaenzhau, bingh gat goek le, lij lailai dajciengj.<p>Boux ok vahoengz: Vangz Caizbauj<p><br>Ho! Cienz mbouj noix hw, Vangz daiyez, daengx haw miz mingz dih caizcawj! Mehlaeng naemj, gaeqgim yw ndaej ndei ga Dahni, couh itdingh yw ndaej ndei lwg caizcawj. Hwhw, ndaej ngaenz hung lo! De angq dwk caeg riu hwnjdaeuj, hix mbouj ma ranz, couh cig daengz ranz Vangz daiyez bae lwnh. Vangz daiyez angq dangqmaz, sikhaek baij song ndaek dajsouj caeuq mehlaeng caez bae Bya Gyabizsanh raen Dahni.<p>Gyoengqde daeujdaengz ranz Dahni, mbouj raen Dahni youq, mehlaeng couh sien caeg aeu song faek haeuxmaex hung, raen aen loxlez cuengq youq henz mon, couh dawz daeuj boq liux sam sing, doiq gaeqgim daeuj la, song ndaek dajsouj couh gaeb aeu, sam vunz ganjvaiq deuz. Ngamq roengz daengz laj bya, gyaegyae couh yawj raen Dahni guh hong dauqma, mehlaeng heuh song ndaek dajsouj gaem doiq gaeqgim daj loh iq deuz, de riuj song faek haeuxmaex hung swnh daihloh buet. Dahni raen miz vunz caeg doxgaiq de, couh riengz daihloh gyaep. Mehlaeng raen Dahni yaek gyaep ndaej daengz, couh vut song faek haeuxmaex youq gwnz loh. Dahni youq gyang loh gip ndaej le, laihnaeuz dwg vunz daeuj caeg haeuxmaex, couh mbouj gyaep lo.<p>Doiq gaeqgim soengq daengz ranz Vangz daiyez, de angq dangqmaz, lienzseiz baij byaek laeuj daih mehlaeng caeuq song ndaek dajsouj. Gwn laeuj seiz, Vangz daiyez caen fwngz soengq hawj mehlaeng bak liengx gim caeuq bak maenz ngaenzhau, mehlaeng riu dwk da cungj laep liux, lienzseiz baiq naeuz: “Hoh laujyez gyaeu laux fuk lai, hoh sauyez mbouj bingh mbouj nanh, bingzan youq ndei.”<p>Bouxlawz rox, doiq gaeqgim mbat cuengq okdaeuj, couh mbin deuz lo. Vangz daiyez mbouj rox baenzlawz guh, hemq mehlaeng daeuj cam. Mehlaeng naeuz, Dahni miz aen loxez gim he, mbat boq, gaeqgim couh mbin dauq lo. Vangz daiyez dingq le, lienz sing naeuz: “Ndei, ndei!”<p>Mehlaeng vihliux caeg aen loxlez gim, caiq bae cimh Dahni. Dahni lwnh naeuz geij ngoenz gonq miz vunz daeuj caeg haeuxmaex. Mehlaeng gyajcang gvansim naeuz: “Gou couh seih vih gienh saeh neix daeuj la, caz ok mboujcaengz?” Dahni baenqbaenq gyaeuj. Mehlaeng doq gangj song da doq liuq gyaeuj congz, mbouj raenz aen loxlez la, de sawqdamq Dahni: “Dahni ha, nanz lai mbouj raen gaeqgim la, mwngz boq loxlez hawj duz de daeuj hawj gou yawjyawj.” Dahni naeuz: “Baezgonq miz vunz mo gvaq loxlez, gou dawz haeuj sieng bae suj hwnjdaeuj lo, yaekseiz naep ndaw daeh iq vaq gou.” Gangj sat, fwngz mbon aen daeh vaq naeuz: “Mbouj ci la, ngoenzcog mwngz caiq yawj gaeqgim ba.” Doengh gij neix deng mehlaeng yawj ndaej cingcuj, Mehlaeng gyajcang gvansim naeuz: “Ndei. Mwngz aeu siujsim o!”<p>Doengxhaemh, meh lwg doengz congz ninz. Caj Dahni ninz ndaek, mehlaeng couh caeg ndaej yaekseiz lo. De caegcaeg hai sieng, aeu loxlez le, caiq suj hwnjdaeuj, naep loxlez haeuj gyaeuj vaq bae. Vih dauq cuengq yaekseiz haeuj aen daeh iq hawj Dahni, couh bengbeng saivaq Dahni naeuz: “Ranz rongh la, vaiq hwnj congz ba.” Dahni singj dauq nunu da, raen mbwn lij laepngaungau, couh caiq ninz roengzdaeuj. Mehlaeng dawz aen loxlez ok rog bae yo ndei. Ranz rongh le, Dahni naeuz ci loxlez heuh gaeqgim daeuj hawj de yawj, de naeuz: “Mbouj yungh ci la, gou miz saeh gaenj baema, baez laeng caiq daeuj yawj.” Doq gangj doq byaij ok dou lo. <p>Mehlaeng vihliux hawj Vangz daiyez engqgya saenq de, couh dawz loxlez youq baihnaj Vangz daiyez doq liux haj roek sing, mbouj raen gaeqgim daeuj, caiq boq, caj baenzngoenz lij mbouj raen daeuj. Vangz daiyez ndatheiq la. Mehlaeng naeuz: “Neix dwg loxlez Dahni, gou mbouj rox boq, cingj Dahni daeuj boq cij ndaej. ”<p>Ngoenzlaeng, mehlaeng daiq loh, Vangz daiyez naengh giuh, daiq bang vunz ndeu, rap gimngaenz couzduenh, ram aen giuh hoengq dem, bae ciep Dahni. Gyoengqde daeujdaengz laj Bya Gyabizsanh, ci hauhdoengz, heuh Dahni daeuj raen naj. Dahni mbouj rox dwg maz saeh, couh buet roengz laj bya daeuj. Vangz daiyez mbat yawj, raen Dahni song da cinglingz lumj roegvameiz, baj naj hoengzmaeq lumj vadauz, caen saundei ha, sim siengj: Aeu de guh yahnoix geijlai ndei hw! Dahni rox mbouj ndei, couh cam mehlaeng: “Meh, mwngz daiq baenzlai vunz daeuj neix guh maz ne?” Mehlaeng byaij gyawj Dahni naeuz: “Dahni, lauxyez cingj mwngz daiq gaeqgim daengzranz de bae yw daeglwg de……” “Gou mbouj rox yw!” Dahni gangj le, cienq ndang couh byaij, geij ndaek dajsouj cung gvaqbae gaemh de. Vangz daiyez gyajcang hat naeuz: “Gaej beng de!” Couh byaij coh Dahni riunyumj naeuz: “Dahsau, mwngz siengj aeu gijmaz, gou cungj hawj mwngz.” “Gou gijmaz cungj mbouj aeu, couh aen loxlez gou!” Vangz daiyez naeuz: “Ho? Aen loxlez mwngz mbouj raen le? Gou baij vunz bang mwngz caz.” Dahni song fwngz cap hwet, ndatheiq naeuz: “Aen loxlez couh seih mwngz caeg bae, vaiq boiz hawj gou!” Gangj sat, couh fak Vangz daiyez song mbat. Vangz daiyez ngaiz fak ndaej naj foeg ndaeng ok lwed, rongx naeuz: “Gaemh hwnjdaeuj!”Geij ndaek dajsouj gaemh Dahni daeuj gaex haeuj giuh va bae, ram deuz lo.<p>Vangz daiyez angqangq yangzyangz dauqma daengz henz dah, heuh bouxhaidoh vaij ruz. Ruz daengz gyang dah, Dahni “bum ” diuq roengz dah bae lo. Geij ndaek dajsouj yaek nyingz cienq, Vangz daiyez mbouj hawj nyingz, de lau nyingz dai Dahni le, lwg couh mbouj miz vunz yw la. De heuh seiq ndaek dajsouj ndaem roengz raemx bae gaemh seng, doengzseiz baij vunz humx song mbiengj dah. Dahni mbouj sug youz raemx geijlai, seiq ndaek dajsouj yaek gyaep daengz lo, hemq naeuz: “Gaemh seng!” Dahni lingzsingj, mbat ndaem gyaeuj youz coh henz dah, ndonj haeuj caz hazem bae, mbaet aeu diuz ganj haz hamz youq ndaw bak hoiz heiq, youh cienq ndaem youz daengz dieg gaeuq bae. Geij ndaek dajsouj cung daeuj caz hazem, mbouj raen de, vunz youq bangx dah hemq naeuz: “De caiq youz daengz dieg gaeuq bae lo!” Vangz daiyez minghlingh gyoengq vunz de bae gyaep, Dahni gaenq youz daengz haenz, sikhaek miz song duz gaeqgim aeu bak gamz song faj fwngz de mbin hwnj Bya Gyabizsanh bae. Vangz daiyez mbat yawj, goengq bya neix dat lingq lumj bangxciengz, duzlingz lij benz mbouj hwnj bae, de couh hemq gyoengqde nyingz cungq, nyingz raek ndaek ga swix Dahni lo. Sawqmwh, gwnzmbwn fwj ndaem fan, rumz hung bongj, byajap byajmig, “Bala” sing he lumj bya lak nei, gij rin gwnz dat “boegloeg boegloeg” ringx roengzdaeuj, dimz deng Vangz daiyez caeuq mehlaeng ndang yungz lo, gyoengq dajsouj hix ngaiz dub dai caez. Fwn dingz le, couh raen bangx dat Bya Gyabizsanh miz aen siengq he yienh okdaeuj, vunz cungj naeuz seih Dahni, cig daengz seizneix, lij gig singseuq. (Banh Ciuhfuz、Luz Dwngzgunh cingjleix)<p> &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;——————摘自[壮侗语言文化网] <p><br>
页: [1]
查看完整版本: 花山的故事(13)